Abstract

Loven is het verheerlijken en aanbidden van wat ons bevattingsvermogen en begrip te boven gaat. Dat maakt het een religieuze aangelegenheid: het voorwerp van lof is transcendent, blijvend en troostrijk. Wanneer het over menselijke, imperfecte zaken gaat, zoals de politiek, weten we dat we lof moeten behoeden voor afgoderij. Daarom spreken we in die context in plaats van aanbidding over loven als begrensde rechtvaardiging, als een rationele afweging. In de politiek klinken geen lofzangen. De taal van de politiek moet de spreektaal van het volk zijn over het hier en nu, de echte wereld van de mogelijkheden, niet het transcendente hiernamaals. Het is een menselijke wereld waar we vat op hebben, waar we elkaar in de ogen kunnen zien, vanuit rationele overwegingen waardering kunnen toekennen en onthouden, in plaats van op onze knieën neer te vallen en eer te betonen aan een rechtvaardigheid en genade die ons begrip te boven gaat. Politiek is een realistische ontgoocheling voor en door het volk en dat is precies wat haar zo waardevol maakt.