The paper starts from a distinction between two terms in Aristotle: kategoroumenon and kategoria. It is argued that the job of the first is to pick out 'predicated predicates' (i.e. predicates attached to a specific subject), the job of the second is to designate 'predicable predicates' (terms which can be attached to specific subjects). It is then argued (1) that Aristotle's division of the (erroneously) so-called 'predicables' (i. e. genus, proprium, definiens, accident) is a classification of predicated predicates, (2) (...) that the list of the "genera of kategoriai" in Top. I 9 which starts with ti estin (essence) as its first member contains a classification of predicable predicates, and (3) that the list in Cat. 4 (starting with ousia, 'substance') is a classification not of kategoriai, but of things there are. (shrink)

Kategoria integralności może być różnie rozumiana. Autorzy tekstów zamieszczonych w tomie opierają się na koncepcji Kena Wilbera AQAL. Głównymi jej składowymi są koncepcja Czterech Ćwiartek, ujmująca w sposób systemowy rzeczywistość i pozwalająca analizować związki między różnymi jej fenomenami, oraz Dynamika Spiralna, dotycząca rozwoju kulturowego, systemów i świadomości człowieka. Perspektywa integralna znalazła wyraz w ich publikacjach począwszy od 2005 roku, wcześniej – w praktyce akademickiej, a zwieńczeniem tego wstępnego etapu poszukiwań wilberowskich była konferencja naukowa „Ciało – Edukacja – Umysł” (2008) (...) i monografia pod tym samym tytułem (2010). Koncepcja Wilbera wzbudziła zainteresowanie w środowisku pedagogicznym akademickim i wśród praktyków. Między innymi Marzanna Bogumiła Kielar w monografii Integralna wizja Kena Wilbera i jej zastosowanie w edukacji (2012) dokonała rekonstrukcji koncepcji Wilbera, Zbigniew Kwieciński nawiązał do niej w wystąpieniu otwierającym VIII Zjazd Pedagogiczny w 2013 roku. Na UMK odbyły się też studia podyplomowe „Dyrektor jako lider oświaty”, których treści zostały skonstruowane na podwalinach koncepcji AQAL Wilbera. Do tej pory ukazały się następujące nasze monografie, w których AQAL zastosowano jako narzędzie opisu i wyjaśniania: P. Błajet, Ciało w kulturze współczesnej (2006), B. Przyborowska, P. Błajet, Szkice o wychowaniu agonistycznym (2008), P. Błajet, Miłość. Rozwój. Wychowanie (2010), P. Błajet, Od edukacji sportowej do olimpijskiej (2012), B. Przyborowska, Pedagogika innowacyjności: między teorią a praktyką (2013), P. Błajet, (Nie)przypadkowa edukacja (2016). „Kategoria integralności w edukacji” stanowi pokłosie licznych spotkań i dyskusji z myśleniem Wilbera w tle lub jako wątkiem wiodącym, stanowi rozszerzenie i pogłębienie, autorski wkład, a czasami krytyczną analizę myśli tego autora. (shrink)

Bogusław Wolniewicz – polski tłumacz Pism semantycznych Gottloba Fregego – przełożył termin Bedeutung na język polski jako „znaczenie”, zauważając w przypisie, że wątpliwości, jakie może budzić w tym przypadku użycie tego słowa, budzi również użycie w języku niemieckim przez Fregego słowa Bedeutung. Jednocześnie Wolniewicz, w tym samym przypisie, twierdzi, że „to, co Frege nazywa znaczeniem znaku, pokrywa się z tym, co w dzisiejszej terminologii semantycznej zwykło się nazywać »denotacją« albo »denotatem«” (Frege, 2014a, s. 62, przypis 27). W niniejszym artykule postaram (...) się przedstawić rozumienie Fregowskiej kategorii znaczenia (Bedeutung), które oddawałoby sposób, w jaki posługiwał się nim niemiecki filozof, tj. zarówno w odniesieniu do nazw, zdań, jak i predykatów. W części pierwszej przedstawię pokrótce wzajemny stosunek podziałów na przedmioty i funkcje oraz na sens i znaczenie wyrażeń. W drugiej zarysuję sposób, w jaki Frege podchodził do problemów językowych i filozoficznych. W części trzeciej dokonam szczegółowej interpretacji kategorii znaczenia dla nazw, zdań pojedynczych i złożonych, a także predykatów. Część ostatnia dotyczy kwestii Fregowskiego realizmu, która jest kluczowa z punktu widzenia późniejszych krytyk forsowanej przeze mnie interpretacji Bedeutung. (shrink)

The article offers an analysis of the perfective aspect within the approach of communicational grammar. The author provided an overview of selected verbs with a communication-based analysis of those which consist of recreating predicate-argument systems and their combinations to indicate the impact of aspect on the resulting configuration of meaning. The text also includes examples of the analysis of metaphorical expressions.

The paper gives an account of the origins of the term \"analytic philosophy\". The term appeared in the paper Impressions and Appraisals of Analytic Philosophy in Europe by Ernest Nagel, published in 1936, and was subsequently employed by G. Bergmann, H. H. Price, and especially A. Pap. It has both descriptive and normative uses. In its descriptive use it refers to a certain movement in contemporary philosophy. In its normative use it stands for a proper way of doing philosophy, that (...) is the way which provides us with carefully justified conclusions in clear language. Unfortunately, these two different uses are often conflated. (shrink)

Der Autor des Artikels sucht die Kategorie der literarischen, Moderne in ihrer Abhängigkeit von der gesellschaftlichen Moderne zu analysieren. Nach der Feststellung, daß sich diese umstrittene Kategorie jedem definitorischen Zugriff entzieht, werden verschiedene Deutungsmöglichkeiten dieses Begriffs variiert, die Moderne als das Modische, das jeweils Moderne, das Neue und die Gegenwärtige wird der Moderne im Sinne Friedrich Schlegels, die sich vom Klassischen absetzt, gegenübergestellt. Die Verstehensmöglichkeiten des Begriffs „Moderne” werden am Beispiel der „Freien literarischen Vereinigung” „Durch” diskutiert. Passagen aus den Aufsätzen (...) von Heinrich Hart und Hermann Bahr werden zitiert. Die Entstehung der literarischen Moderne wird als Folge jener Entwicklung auf dem Feld der Naturwissenschaften und der Technik betrachtet, die den Menschen zum Beherrscher und Hersteller der Welt werden ließen. Technik und Ergebnisse der. Naturwissenschaften werden im Naturalismus dargestellt. Dieser zeigte aber den Menschen als Produkt der sozialen und psychischen Bedingungen und entspricht nicht den Forderungen, die Hermann Bahr an die Moderne stellte. Im letzten Teil des Artikels werden zahlreiche Beispiele aus der neusten Literatur angegeben, die die These unterstützen sollen, daß die Hauptmerkmale der Moderne die geschlossenen Weltbilder aufheben und sich in den „offenen Kunstwerken” in der semiotischen Form der freien Produktivität manifestieren. (shrink)

Artykuł dotyczy zagadnienia, w jakim sensie można stosować kategorię wyjaśnienia do interpretacji filozofii matematyki Kurta Gödla. Gödel – jako realista matematyczny – twierdzi bowiem, że w wypadku matematyki mamy do czynienia z niezależnymi od nas faktami. Jednym z owych faktów jest właśnie rozwiązywalność wszystkich dobrze postawionych problemów matematycznych – i ten fakt domaga się wyjaśnienia. Kluczem do zrozumienia stanowiska Gödla jest identyfikacja założeń, na których się opiera: metafizyczny realizm: istnieje uniwersum matematyczne, ma ono charakter obiektywny, niezależny od nas; optymizm epistemologiczny: (...) jesteśmy wyposażeni w wystarczająco dobre środki poznawcze, aby uzyskać wgląd w owo uniwersum. Pojęcie rozwiązania problemu matematycznego Gödel rozumie znacznie szerzej niż jako podanie matematycznego dowodu – chodzi raczej o znalezienie wiarogodnych aksjomatów, prowadzących do rozwiązania. Stawiany w artykule problem analizuję na przykładzie hipotezy kontinuum. (shrink)

How the idea of tacit knowledge is being understood typically? The article reconstructs interpretations in context of three different disciplines: (1) linguistics, (2) cognitive psychology and (3) sociology of knowledge. Furthermore, it proposes (4) definitional criteria for a general notion of tacit knowledge.