Plan

Chargement...
Couverture fascicule

Kant et Heidegger. Le sens d'une opposition

[article]

Année 1978 29 pp. 29-53
doc-ctrl/global/pdfdoc-ctrl/global/pdf
doc-ctrl/global/textdoc-ctrl/global/textdoc-ctrl/global/imagedoc-ctrl/global/imagedoc-ctrl/global/zoom-indoc-ctrl/global/zoom-indoc-ctrl/global/zoom-outdoc-ctrl/global/zoom-outdoc-ctrl/global/bookmarkdoc-ctrl/global/bookmarkdoc-ctrl/global/resetdoc-ctrl/global/reset
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
Page 29

Kant et Heidegger

Le sens d'une opposition

Sans doute l'étude de la philosophie heideggerienne a-t-elle quitté l'ère de la paraphrase et de rengoûment et s'est-elle engagée définitivement dans celle de sa critique impartiale et de sa délimitation objective dans l'histoire de la pensée occidentale. Il nous semble que cette règle doive s'appliquer en premier lieu aux fameuses «interprétations de grands philosophes», que Heidegger a élaborées avec l'authentique génialité et en même temps la virtuosité interprétative que l'on sait. Le but de la présente étude est d'esquisser les linéaments d'une confrontation objective, quoique brève, de Kant et de Heidegger autour de certains concepts fondamentaux : le temps, le phénomène et l'être.

La caractéristique générale de notre confrontation consistera à mettre en évidence de réelles oppositions qui séparent les deux philosophes. Elle visera évidemment la thèse adverse, qui, à l'apogée de la période d'envoûtement par Heidegger, a été formulée de façon lapidaire par certains comme suit: «Kant, le phénoménologue avant la lettre». Notre étude veut délibérément être une contestation de l'ouvrage heideggerien bien connu Kant et le problème de la métaphysique l. Il est vrai toutefois qu'il serait malhonnête de limiter toute l'interprétation de Kant par Heidegger au seul livre que nous venons de mentionner. Heidegger a traité de Kant à plusieurs reprises et — ce qui est plus significatif — dans un sens sensiblement autre. Pour nous limiter à l'essentiel, signalons la nette différence entre la thèse de Heidegger I : « Kant, le phénoménologue avant la lettre », consignée dans l'ouvrage mentionné, et celle de Heidegger II: «Kant, étape capitale dans l'histoire de l'être, dans l'oubli de celui-ci et dans la constitution d'une métaphysique de la subjectivité », exposée admirable-

1 Martin Heidegger, Kant und das Problem der Metaphysik, 2e éd., Vittorio Klostermann, Frankfurt am Main, 1951. Cf. aussi: Martin Heidegger, Kant et le problème de la métaphysique. Introduction et traduction par Alphonse De Waelhens et Walter Biemel, 3e éd. (NRF), Gallimard, Paris, 1953.

doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw
doc-ctrl/page/rotate-ccwdoc-ctrl/page/rotate-ccw doc-ctrl/page/rotate-cwdoc-ctrl/page/rotate-cw