Cyfryzacja dorobku kulturowego Polonii w Nowej Zelandii
Abstrakt
Nowa Zelandia to jedno z najlepiej rozwiniętych państw świata. Pomimo ogromnej odległości od Polski zamieszkuje tam, począwszy od XIX w., wielu polskich migrantów. Celem artykułu jest przedstawienie aktualnej sytuacji zachowania archiwaliów dotyczących działalności Polaków w Nowej Zelandii oraz stanu ich cyfryzacji. Materiał źródłowy do tego typu badań posiadają archiwa oraz biblioteki państwowe w Nowej Zelandii. Jest on również dostępny w niewielkiej ilości jako cyfrowy zasób polskich organizacji w Nowej Zelandii, obecny na ich oficjalnych stronach internetowych. W Polsce kilka instytucji na własnych stronach internetowych także posiada cyfrowe wersje materiałów Polonii nowozelandzkiej. Dzięki zastosowanym metodom badawczym wskazano poziom cyfryzacji materiałów polonijnych. Podstawową tezą pracy jest stwierdzenie faktu znacznego rozproszenia dorobku kulturowego Polonii nowozelandzkiej, nie tylko pomiędzy instytucjami państwowymi w Nowej Zelandii i miejscowymi organizacjami polskimi, ale również poza jej granicami, w tym nad Wisłą. Głównym wnioskiem artykułu jest utworzenie na antypodach jednego, centralnego archiwum Polonii nowozelandzkiej posiadającego doświadczonych pracowników i dysponującemu środkami pozwalającymi na konsekwentne zachowywanie śladów naszej obecności w Nowej Zelandii.
Bibliografia
Bieńkowska Barbara (red.), Współczesne księgozbiory polskie za granicą. Informator (Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2009).
Chmielewski Witold J., Dzieci Polskie w Nowej Zelandii. Obóz w Pahiatua (1944– 1949) (Kraków: Wydawnictwo Naukowe AIK, 2022).
Dziwoki Julia (red.), Archiwa to mosty pamięci między przeszłością, teraźniejszością i przyszłością… (Krosno: Wydawnictwo Armagraf, 2017).
Forster Jerzy, Podróż naokoło świata (Łódź: Libron, 2007).
Kałuski Marian, Polacy w Nowej Zelandii (Toruń: Kucharski, 2006).
Krajewska Hanna (red.), Archiwa Polonii w Australii i Nowej Zelandii. Emigracja i środowiska polonijne, red. Alicja Kulecka (Warszawa: Wydawnictwo UW, 2013).
Krajewska Hanna (red.), Informator o archiwach i dziejach Polonii w Australii oraz Nowej Zelandii w dokumentach (Warszawa: Wydawnictwo Archiwum Polskiej Akademii Nauk, 2012).
Manterys Adam (red.), New Zealand’s First Refugees. Pahiatua’s Polish Children (Wellington: Polish Children’s Reunion Committee, 2006).
Paszkowski Lech, Paweł Edmund Strzelecki. Podróżnik – odkrywca – filantrop (Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2021).
Paszkowski Lech, Polacy w Australii i Oceanii 1790–1940 (Toruń–Melbourne: Kucharski, 2008).
Słabczyński Tadeusz, Podróżnicy polscy w Australii i Oceanii (Warszawa: Globograf, 2020).
Wątróbski Leszek, Polskie osadnictwo w Nowej Zelandii 1872–1983 (Szczecin: PPH Zaspol, 2011).
Zdziech Dariusz, Pahiatua, „Mała Polska” małych Polaków (Kraków: Societas Vistulana, 2007).
Zdziech Dariusz, Polska Nowa Zelandia. Emigracja lat 1945–2006 (Kraków: Księgarnia Akademicka, 2022).
Zdziech Dariusz, „Polskie Muzeum w Auckland”, Cenne, Bezcenne, Utracone 3 (2007): 35–36.
Zdziech Dariusz, Ośrodki Polonii nowozelandzkiej i ich zbiory, w: Małgorzata Święch-Płonka (red.), Prace Komisji PAU do badań diaspory polskiej (Kraków: Wydawnictwo PAU, 2012), 147–162.
Years Poles Down South, Voyaging across the seas, https://150years polesdownsouth.nz/ (dostęp: 9.10.2023).
Archives New Zealand, Pahiatua Polish, https://collections.archives.govt.nz/ en/web/arena/search#/entity/aims-archive/R25540284/13-black-and-whitephotographs-of-polish-refugees-arriving-at-wellington-and-at-the-polishchildrens-camp-at-pahiatua?q=Pahiatua+Polish&source=aims-archive (dostęp: 9.10.2023).
Archiwum Emigranta, Dzieci z Pahiatua, https://archiwumemigranta.pl/dzieciz-pahiatua/ (dostęp: 9.10.2023).
Britannica, New Zealand, https://www.britannica.com/place/New-Zealand (dostęp: 16.09.2023).
Chumko Andre, Wellington’s Dom Polski, home to NZ’s Polish community is quake-prone, The Post, https://www.thepost.co.nz/nz-news/350019503/wel- lingtons-dom-polski-home-nzs-polish-community-quake-prone (dostęp: 16.09.2023).
Dzieci Pahiatua, Konkurs historyczny, http://pahiatua.pl/konkurs/ (dostęp: 9.10.2023).
Forster Georg, Forster Johann Reinhold, A Voyage Round the World: In His Britannic Majesty’s Sloop… (London, 1776).
HKTDC Research, New Zealand: Market Profile, https://research.hktdc.com/ en/article/MzU4MDM2MDM3 (dostęp: 16.09.2023).
Jewish Lives, Peter Baruch: My story, https://www.jewishlives.nz/our-people/ peter-baruch-my-story-part-twonbspeast-to-freedom-nbspjapan-to-wellington (dostęp: 16.09.2023).
Klemick Paul, Lubecki Family, Poles Down South, https://polesdownsouth.org. nz/family/lubecki-family/ (dostęp: 16.09.2023).
Kresy Syberia Virtual Museum, Polscy uchodźcy w Nowej Zelandii, https://kresy-siberia.org/galerie-muzealne/polscy-uchodzcy-w-nowej-zelandii-1944-
-1951/?lang=pl (dostęp: 09.10.2023).
Muzeum Emigracji w Gdyni, Nowa Zelandia, https://polska1.pl/?s= Nowa+Zelandia (dostęp: 09.10.2023).
Muzeum Pamięci Sybiru, Dzieci Sybiru w Nowej Zelandii, https://swiatsybiru. pl/pl/dzieci-sybiru-w-nowej-zelandii/ (dostęp: 09.10.2023).
National Library of New Zealand, Subritzky family of Northland, https://natlib. govt.nz/records/20644382?search%5Bi%5D%5Bsubject%5D%5B%5D=Fro ntier+and+pioneer+life&search%5Bi%5D%5Bsubject%5D%5B%5D=New
+Zealand+--+Northland&search%5Bpath%5D=items (dostęp: 16.09.2023). National Library, Polish Pahiatua Newspapers, https://natlib.govt.nz/items?i% 5Bcategory%5D=Newspapers&text=Polish+Pahiatua (dostęp: 09.10.2023).
National Library, Polish Pahiatua, https://natlib.govt.nz/items?text=Polish+Pa hiatua&commit=Search (dostęp: 09.10.2023).
New Zealand Electronic Text Collection Victoria University Wellington, Tikera, https://nzetc.victoria.ac.nz/tm/scholarly/tei-WisTike.html (dostęp: 16.09.2023).
New Zealand History, Council of Jewish Women of New Zealand, https://nzhistory.govt.nz/women-together/council-jewish-women-new-zealand (dostęp: 16.09.2023).
New Zealand National Archives, Passenger list of the ‘Fritz Reuter’, https://collections.archives.govt.nz/en/web/arena/search#/entity/aims-archive/19330/ passenger-list-of-the-fritz-reuter?q=Fritz+reuter+&source=aims-archive (dostęp: 16.09.2023).
Pahiatua Museum, Polish Camp, https://ehive.com/objects?query=tag%3A%2 2polish+camp%22&size=12 (dostęp: 09.10.2023).
Papers Past, Poland, https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers?items_per_ page=10&snippet=true&query=Poland (dostęp: 09.10.2023).
Polacy na Świecie, Nowa Zelandia, https://watrobski.wordpress.com/category/ nowa-zelandia/ (dostęp: 09.10.2023).
Polish Association in New Zealand, History, https://www.polishcommunity.org. nz/our-story-1 (dostęp: 16.09.2023).
Polish Community Trust Bay of Plenty, Our mission, https://polishcommunitytrust.weebly.com/ (dostęp: 09.10.2023).
Polish Heritage of Otago and Southland Charitable Trust (POHOS), Welcome, https://polesdownsouth.org.nz/ (dostęp: 09.10.2023).
Polish Heritage Trust Museum, About us, http://www.polishheritage. co.nz/?page_id=4 (dostęp: 09.10.2023).
Polish History New Zealand, About us, https://polishhistorynewzealand.org/ about-us/ (dostęp: 09.10.2023).
Polish Legacy in NZ Charitable Trust, Between the Waters, https://www.facebook.com/polishlegacynewzealand/ (dostęp: 09.10.2023).
Polonika, Polskie ślady w Nowej Zelandii, https://polonika.pl/polonik-tygodnia/ polskie-slady-w-nowej-zelandii (dostęp: 09.10.2023).
Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej Widok, Bolesław Augustis i Sybiracy z Nowej Zelandii, https://widok.org.pl/boleslaw-augustis-i-sybiracy-z-nowejzelandii/ (dostęp: 09.10.2023).
Te Ara The Encyclopedia of New Zealand, Story: de Montalk, Joseph Wladislas Edmond Potocki, https://teara.govt.nz/en/biographies/2d6/de-montalkjoseph-wladislas-edmond-potocki (dostęp: 16.09.2023).
Te Ara The Encyclopedia of New Zealand, Story: Wodzicki Kazimierz Antoni z Granowa, https://teara.govt.nz/en/biographies/5w45/wodzicki-kazimierzantoni-z-granowa (dostęp: 16.09.2023).
The Auckland Polish Association inc., Home, https://poloniaauckland.co.nz/ (dostęp: 09.10.2023).
The New Zealand Electronic Text Collection. Tikera, Children of the Queen of Oceania, https://nzetc.victoria.ac.nz/tm/scholarly/name-431103.html (dostęp: 16.09.2023).
The Polish Association in Christchurch inc., About us, https://www.polonia.org. nz/about-us (dostęp: 09.10.2023).
Wiśniowski Sygurd, Dzieci królowej Oceanii (Warszawa: Nakładem Gebethnera i Wolffa, 1877), Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, https://dbc.wroc.pl/dlibra/ publication/6463/edition/5987/content (dostęp: 16.09.2023).
Copyright (c) 2024 Uniwersytet Ignatianum w Krakowie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Rocznik przyjmuje do druku wyłącznie materiały, które nie wchodzą w żaden konflikt interesów, żaden konflikt z prawem autorskim itp. Redakcja prowadzi działania przeciw: plagiatom, ghostwriting1, guest/honorary authorship2 itp. Autor pracy zbiorowej, który jest pierwszy na liście, bierze na siebie odpowiedzialność i ma obowiązek przedstawić wkład wszystkich współautorów. Jeśli publikacja powstała dzięki dedykowanym środkom finansowym, należy ujawnić to np. w Podziękowaniu, przypisie itp. Ew. przedruki wymagają jawnego zgłoszenia i okazania odpowiedniego pozwolenia wydawniczego. Autorzy / Recenzenci nierzetelni narażają się na reakcję właściwą stosownym instytucjom.
______
1 Ma to miejsce, gdy osoba mająca istotny wkład jest pominięta na liście Autorów czy w Podziękowaniu.
2 Zachodzi, gdy na liście autorskiej pojawia się osoba mająca znikomy/żaden udział w pracy.
