Uygur Felsefesinde Düşünme-Yapma ve Felsefe-Gündelik Yaşantı Bağıntıs
Abstract
Kuram ile eylem ve düşünme ile yapma kavramlarına yüklenen anlamlar arasında eskiden beri olduğu varsayılan karşıtlığın artık kalıplaştığını söylemek yanlış olmaz. Kuram ile düşünmenin soyut olanla ilgili olduğu ve eylem ile yapmanın da gerçeklikle bağıntılı olduğu kabul edilmiştir. Bu ayrımdan yola çıkılarak, özellikle de ülkemizde, felsefenin kayda değer bir yanının olmadığına ilişkin önyargılar ortaya çıkmıştır ve bunun kaynağında da düşünmenin aslında ‘gerçek bir şey yapmış olmama’ şeklindeki kabul bulunmaktadır. Uygur’a göre, bu çıkarıma neden olanların önemli bir kısmı da felsefecilerdir, çünkü bir düşünme etkinliği olan felsefenin eylemle olan bağı yeteri ölçüde gösterilememiştir. Buna göre, bu yazıda Uygur’un düşünme ile yapma kavramları arasında olması gereken bağı nasıl ortaya koyduğunu gerekçelendirerek ele almaya çalışacağız. Aynı şekilde, kuramın eylemi belli ölçüde içerdiği kanıtlanırsa felsefe sorularının da gerçek olduğu varsayılan gündelik dilin sorularını içerdiği gösterilmiş olacaktır. Son olarak bu çalışmada, Uygur’un felsefe sorularının gerekçeli ve planlı olduğuna, bu nedenle, gerçek anlamda eyleminin planlı olması gerektiğine ilişkin iddiası üzerinde durulacaktır.