Članak predstavlja osvrt na knjigu Stolačka čaršija. U vidiku perenijalne filozofije bosanskohercegovačkog znanstvenika, pisca i intelektualca Rusmira Mahmutćehajića. Prema autorovu mišljenju, dvije nedvojbene kvalitete Mahmutćehajićeve knjige su kolosalno dočaran doseg perenijalne filozofije i nenadmašna kreacija njene primjene na primjeru starog hercegovačkog gradića Stoca.This article is a review of the book The Stolac Čaršija. In the Light of the Perennial Philosophy by Bosnian scholar, writer and intellectual Rusmir Mahmutćehajić. According to the author, two indisputable qualities of Mahmutćehajić’s book are the colossally (...) depicted scope of the perennial philosophy as well as the outstanding creation of its application in the case of old Herzegovinian town of Stolac. (shrink)

This is a japanese translation of Arkadiusz Chrudzimski, "Von Brentano zu Ingarden. Die phänomenologische Bedeutungslehre", Husserl Studies 18 (2002), 3, pp. 185-208.

Being Indigenous and operating in an institution such as a university places us in a complex position. The premise of decolonizing history, literature, curriculum, and thought in general creates a tenuous space for Indigenous and non-Indigenous peoples to confront a shared colonial condition. What does decolonization mean for Indigenous peoples? Is decolonization an implied promise to squash the tropes of coloniality? Or is it a way for non-Indigenous people to create another paradigm or site for their own resistance or transgression (...) of thinking? What are the roles of Indigenous and non-Indigenous peoples in this space of educational potential, this curriculum called decolonization? This article presents a multi-vocal reflection on these and related questions. (shrink)

In this article, I try to consider whether national treason can be morally permissible. If there are values higher than the nation and homeland and there is - in some case - conflict between them, to stand on the side of these higher values seems to be ethically and logically justified. I am considering various cases, taking into account the values from the highest Hegelian triad: art, religions, philosophy. I stress the questions, I do not give definitive answers, because I (...) touch the real "moral dilemmas" connected with fidelity to the homeland and the national community. In the case of real moral dilemmas, there are no simple answers. (shrink)

În acest studiu, îmi propun să arăt că modelul social intuiţionist al judecăţii morale propus de Haidt este la rândul său prea restrictiv faţă de influenţa raţionării morale, poate tot aşa cum modelul raţionalist subestima influenţa emoţiilor morale. Mai întâi, voi prezenta modelul raţionalist despre natura judecăţii morale şi voi evidenţia rezultatele empirice care au contribuit la erodarea sa. Apoi, voi prezenta şi critica modelul social intuiţionist revigorat de revoluţia „afectivă” din psihologia morală, argumentând că rezultatele din psihologia experimentală, neuroştiinţă (...) şi psihologia evoluţionistă acordă raţionării morale o influenţă cauzală mai mare decât admite Haidt. (shrink)

În acest capitol îmi revine sarcina de a prezenta unul dintre cele mai influente și mai dinamice curente din filosofia politică actuală. Este vorba, desigur, despre curentul care dă titlul acestui capitol: egalitarianismul.

The European Medical Information Framework project, funded through the IMI programme, has designed and implemented a federated platform to connect health data from a variety of sources across Europe, to facilitate large scale clinical and life sciences research. It enables approved users to analyse securely multiple, diverse, data via a single portal, thereby mediating research opportunities across a large quantity of research data. EMIF developed a code of practice to ensure the privacy protection of data subjects, protect the interests of (...) data sharing parties, comply with legislation and various organisational policies on data protection, uphold best practices in the protection of personal privacy and information governance, and eventually promote these best practices more widely. EMIF convened an Ethics Advisory Board, to provide feedback on its approach, platform, and the EcoP. The most important challenges the ECoP team faced were: how to define, control and monitor the purposes for which federated health data are used; the kinds of organisation that should be permitted to conduct permitted research; and how to monitor this. This manuscript explores those issues, offering the combined insights of the EAB and EMIF core ECoP team. For some issues, a consensus on how to approach them is proposed. For other issues, a singular approach may be premature but the challenges are summarised to help the community to debate the topic further. Arguably, the issues and their analyses have application beyond EMIF, to many research infrastructures connected to health data sources. (shrink)

The Interrogative Model of Inquiry and Dynamic Epistemic Logics are two central paradigms in formal epistemology. This paper is motivated by the observation of a significant complementarity between them: on the one hand, the IMI provides a framework for investigating inquiry represented as an idealized game between an Inquirer and Nature, along with an account of the interaction between questions and inferences in information-seeking processes, but is lacking a formulation in the multi-agent case; on the other hand, DELs model various (...) operations of information change in multi-agent systems, but the field is lacking a proper integration of question and inference dynamics, along with an application to the investigation of inquiry processes. The goal of this paper is to integrate the two paradigms in such a way as to combine their respective insights. To this end, we develop a formal system called DEL $$_\mathrm{IMI }$$ IMI which aims to represent the interaction between question and inference dynamics in inquiry—as described by the IMI—in a multi-agent setting, and this in such a way as to enable an investigation of inquiry games with multi-agent dimensions. The DEL $$_\mathrm{IMI }$$ IMI system is designed to represent the possible moves of such inquiry games through three types of epistemic actions: agents addressing questions to Nature, agents addressing questions to other agents, agents drawing logical inferences. We then show how the resulting framework can be used to formally define multi-agent inquiry games. We conclude by evaluating the interest of the DEL $$_\mathrm{IMI }$$ IMI system for the IMI and DELs paradigms. (shrink)

Wolność to idea, w imię której toczy się dzisiaj proces wyzwalania się Europy Wschodniej. Jest to potężna idea, która jednak w obecnych warunkach kryje w sobie również pewne niebezpieczeństwo, ponieważ podczas wyzwalania się spod dyktatury, uniezależniania się od wpływów Rosji i przebijania się ku klasycznym wartościom wolnosci obywatelskiej, można łatwo osiągnąć pozorne zwycięstwo; bezużyteczne zwycięstwo na peryferiach historii. Trzeba sobie obecnie zdac sprawę z tego, że Europa Wschodnia nie jest wcale widownią wydarzeń, mających zasadnicze znaczenie dla świata jako całości. Trzeba (...) uświadomić sobie, że dzisiaj inna, nowa rewolucja odciska swe piętno na historii swiata. Jest to rewolucja technologiczna, która rozgrywa się na calkiem innej płaszczyźnie; rewolucja, która przemienia nowoczesne przemysłowe społeczeństwo w post-nowoczesne społeczenstwo informacji. Przekształca się ono w społeczenstwo, w którym źródłem bogactwa nie jest już surowiec i kapitał, lecz wiedza - dostęp do informacji i umiejętność obchodzenia się z nią. „Nowa cywilizacja wkracza w nasze życie" - tak brzmią znane słowa Alvina Tofflera. (shrink)

This paper examines critically the reconstruction of the ‘Sherlock Holmes sense of deduction’ proposed jointly by M.B. Hintikka and J. Hintikka in the 1980s, and its successor, the interrogative model of inquiry developed by J. Hintikka and his collaborators in the 1990s. The Hintikkas’ model explicitly used game theory in order to formalize a naturalistic approach to inquiry, but the imi abandoned both the game-theoretic formalism, and the naturalistic approach. It is argued that the latter better supports the claim that (...) the imi provides a ‘logic of discovery’, and safeguards its empirical adequacy. Technical changes necessary to this interpretation are presented, and examples are discussed, both formal and informal, that are better analyzed when these changes are in place. The informal examples are borrowed from Conan Doyle’s The Case of Silver Blaze, a favorite of M.B. and J. Hintikka. (shrink)

The opening sections of some exegetical Midrashim deal with the same type of material that is found in introductions to medieval rabbinic Bible commentaries. The application of Goldberg's form analysis to these sections reveals the new form "Inner-Midrashic Introduction" as a thematic discourse on introductory issues to biblical books. By its very nature the IMI is embedded within the comments on the first biblical verse. Further analysis of medieval rabbinic Bible commentary introductions in terms of their formal, thematic, and material (...) characteristics, reveals that a high degree of continuity exists between them and the IMIs, including another newly discovered form, the "Inner-Commentary Introduction". These new discoveries challenge the current view that traces the origin of Bible introduction in Judaism exclusively to non-Jewish models. They also point to another important link between the Midrashim and the commentaries, i.e., the decomposition of the functional form midrash in the new discoursive context of the commentaries. Finally, the form analysis demonstrates how larger discourses are formed in the exegetical Midrashim. (shrink)

Neonatologia to dosyć młoda specjalizacja w medycynie, która w ostatnim dziesięcioleciu poczyniła ogromne postępy, głównie dzięki możliwościom technicznym i leczniczym. Zwiększyły one szanse utrzymania przy życiu coraz bardziej niedojrzałych noworodków, nawet tych ważących 500 g. Szybko jednak przyszedł moment refleksji, gdy pojawiły się pierwsze wyniki badań wskazujących, że jest to grupa dzieci ze zwiększonym ryzykiem nieprawidłowego rozwoju psychoruchowego. Fakty te postawiły przed lekarzami nowe wyzwania i poszukiwania odpowiedzi na wiele nurtujących ich pytań: czy podtrzymywanie życia w imię jego świętości albo (...) dlatego że jest technicznie możliwe jest uzasadnione? Czy raz rozpoczęte leczenie należy zawsze kontynuować? W pracy autorka podejmuje próbę odpowiedzi na te pytania z perspektywy neonatologa z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Omawia sytuacje noworodków znajdujących się na granicy życia i śmierci, wskazując gdzie są granice medycznej interwencji i co je wyznacza. Na koniec przedstawia etapy procesu podejmowania ostatecznej decyzji zwracając uwagę na trudności i podając praktyczne wskazówki postępowania. (shrink)

Marcel Proust ha passat a la història de la cultura occidental com un escriptor, principalment novelista. Amb tot, la seva obra mestra. A la recerca del temps perdut, un dels cims de la literatura mundial, conté nombroses reflexions que permeten identificar clarament també un Proust pensador. Reconstruir la filosofia de Proust tot resseguint la mirada sobre el món que representa a la recerca?. és l'objectiu d'aquest assaig. A partir dels aforismes, sovint metafòrics, del Narrador proustià, Jaume Urgell ens ofereix una (...) anàlisi de la posició de l'escriptor francès en el context de la filosofia del segle XX. Expressant-se de vegades com a hereu d'un pensament anti-racionalista, en ocasions com a a coetani del existencialisme europeu i sovint precursor tant del pensament ironista com de mites de la quotidianitat més contemporània, Marcel Proust ens llega una obra plena de significats i alhora lliure de qualsevol convencionalisme, cosncient de les seves pròpies màscares i alhora innocent en el seu desenvolupament. Aquest assaigpresenta també algunes de les contribucions més rellevants en l'estudi de l'obra proustiana, com són les de Samuel Beckett, Gilles Deleuze i Richard Rorty, i desbrossa les incursions de Proust en el camp de la psicologia, l'ètica i l'estètica. Jaume Urgell És llicenciat en ciències empresarials i MBA per ESADE i Màster en Administració Pública per la Universitat de Harvard. Té un Diploma d'Estudis Avançats en Filosofia i Literatura per la UB. Dedica la seva vida intel·lectual a la literatura, la filosofia, la política i les relacions internacionals, i ha publicat diversos llibres i articles sobre aquestes matèries. (shrink)

This paper analyses the role of remorse and apology in international criminal trials by juxtaposing two prominent cases of convicted war criminals Biljana Plavšić and Esad Landžo. Plavšić was the first and only Bosnian Serb political leader to plead guilty before the International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia. Her acknowledgement of guilt and purported remorse expressed during her ICTY proceedings was celebrated as a milestone for both the ICTY and the Balkans. However, she later retracted her remorse while (...) serving her prison sentence. Landžo was a guard at the notorious Čelebići detention camp and did not acknowledge his guilt publicly during his ICTY trial. Seven years after his release from prison, Landžo personally confronted survivors and apologised to them. Through comparison of these two widely different cases, we illustrate varying roles criminal trials can play in offender’s reflection on his/her crimes and how relevance and resonance of war criminal’s remorse in and outside of the courtroom depend on how remorse is expressed and to whom. (shrink)

W artykule analizuję znaczenia, jakie można przypisać pojęciu i doświadczeniu obcości.Najpierw przypominam dwa opisy fenomenologiczne tego doświadczenia, z których wynika, iż już na tym abstrakcyjnym poziomiedoświadczenie obcości ma sens ambiwalentny: obcy może być doświadczany jako zagrożeniedla mojej podmiotowości, ale również jako wezwanie do jej pogłębienia. Następnie przyglądamsię bardziej empirycznym sposobom doświadczania obcości w świecie społeczno-politycznym,stawiając tezę, iż kryje się za nimi polityczna konstrukcjaobcości. Wreszcie pytam o moralny sens doświadczenia obcości, konkludując, że również natym poziomie jest to sens ambiwalentny: chociaż słuchanie (...) obcego można uznać za obowiązekmoralny, to moralnie dopuszczalne, a czasem konieczne jest również traktowanie go jakowroga w imię uniwersalnych wartości. (shrink)

We propose a dynamic-epistemic analysis of the different epistemic operations constitutive of the process of interrogative inquiry, as described by Hintikka’s Interrogative Model of Inquiry (IMI). We develop a dynamic logic of questions for representing interrogative steps, based on Hintikka’s treatment of questions in the IMI, along with a dynamic logic of inferences for representing deductive steps, based on the tableau method. We then merge these two systems into a dynamic logic of interrogative inquiry which articulates a joint treatment of (...) questions and inferences, providing thereby a unified framework representing the informational dynamics of interrogative inquiry. We provide sound and complete axiomatic systems for the three dynamic logics that we introduce, we compare our framework with existing approaches, and we finally propose several directions for further work. (shrink)

W Cambridge 21 grudnia 2013 r. zmarł Peter Thomas Geach – wybitna postać filozofii brytyjskiej i wielki przyjaciel Polski. Imię jego będę tu pisać po polsku, bo wiem, że byłby z tego rad. Znał nasz język i chętnie używał polskiej formy swojego imienia. Był polskim patriotą. Była to postać wielce charakterystyczna...

Tekst jest wyborem fragmentów przypisywanych Janowi Potockiemu. Jean Potocki, mistrz ironii, twardo usadowiony w nieuchwytnym na pozór miejscu pomiędzy oświeceniem a romantyzmem, pozostaje najczęściej plagiatowanym autorem Europy. Zapewne przysłużył się pośmiertnie sprawie praw autorskich, ale i stało się tak, jakby oryginalność i płodność jego myśli była na tyle inna, że nie sposób przedstawić go inaczej jak wymazując jego imię, jeśli po prostu nie niszcząc. Choć historia jego francuskich i amerykańskich plagiatów jest wyczerpująco udokumentowana, nie istnieje jeszcze definitywne wydanie jego arcydzieła: (...) Rękopisu znalezionego w Saragossie, już w 1809 roku przełożonego po części na niemiecki, a w 1847, również w Lipsku, zapewne z udziałem Societas Jablonoviana, w całości na polski. W latach pięćdziesiątych XX wieku trud przywrócenia należnego mu miejsca podjęli R. Caillois, L. Kukulski, W. Has, Emanuel Rostworowski i Maria-Ewelina Żółtowska-Weintraub, której wciąż nieopublikowany doktorat stanowi najpełniejszą biografię hrabiego Jana, powiązaną z karierą bohatera Rękopisu. Skromny ów oficer gwardii walońskiej: Alfons van Worden, po wielu straszliwych próbach, które w gruncie rzeczy niczym innym dla niego nie były jak straszliwymi, teatralnie zaaranżowanymi opowieściami, awansował na gubernatora Saragossy, gdzie wiódł spokojny żywot troszcząc się o córeczkę swą Fatimę. […]. (shrink)

The 21st century has seen a much-increased focus on the importance of ethical behaviour in business, driven by major scandals, calls for stricter regulation and increased demands for improved governance and reporting. In parallel, there are calls for the incorporation of moral and ethical elements in business education and university accreditation bodies and schools are responding. In particular, the explosion of technology change, particularly Internet, social media and beyond have raised many challenges for individuals, organizations and legislators. However, educational responses (...) are varied and little has been done to determine the effectiveness of what has been done. Most responses to this need to provide ethical education follow a cognitive, rule-based approach, often using case-based techniques. This can improve knowledge and understanding of ethical issues, but it may have limited influence on actual behaviour. A relatively new field – Positive Psychology -- provides an alternate perspective, focusing on what is good rather than what is poor behaviour. One Positive Psychology approach, that of Appreciative Inquiry, which has not previously been used in ICT ethics education, offers a promising technique to develop improved moral attitudes and behaviour. This paper reports on a large-scale pedagogical research project that: examines ethical perspectives from philosophy, psychology and pedagogy in the context of ICT professional education; describes the development and multistage implementation of an ethics course in an undergraduate business ICT program delivered to more than 1,200 students; discusses the formal evaluation of changes in moral attitude following a Positive Psychology intervention in the education of some 300 Business ICT students using the Defining Issues Test, Version 2 and the IMIS Survey developed at the Centre for Computing and Social Responsibility. The project results demonstrate that a well-designed applied ICT ethics course produces measureable positive changes in the ethical stances of participants and that the use of Appreciative Inquiry increases the impact of these changes. In addition to the relevance of the findings for educators they can provide guidance to those in organisations responsible for the ethical behaviour of their ICT employees. (shrink)

Excerpt from Caroli Lachmanni in T. Lucretii Cari De Rerum Natura Libros Commentarius Iterum Editus Itaque recensendi mnnere ita functus sum nt quod Gumque bonum et verum esset'aut in utroque aut in alter utro codice id sine ullo dubitationis indicio exhiberem ver suum autem erdinem eum quo essent a veteribus librariis scripti, numeris appositis indicarem: emendafionem his re bus contineri arbitratus sum primum ut versus a. Librariis traiecti in suum locum reducerentur; quod ubi evenit nu meri sese naturali ordine excipere (...) non petuerunt: deinde nt ipsa versuum vocabula ubi vel perissent vel depravata es sent, quantum fieri posset, reciperarentur, ita tamen nt sin gula ad codicum fidemscripta cum singnlis commentariernm particulis praefigerentur, tum in imis paginis carminum enn merarentur. About the Publisher Forgotten Books publishes hundreds of thousands of rare and classic books. Find more at www.forgottenbooks.com This book is a reproduction of an important historical work. Forgotten Books uses state-of-the-art technology to digitally reconstruct the work, preserving the original format whilst repairing imperfections present in the aged copy. In rare cases, an imperfection in the original, such as a blemish or missing page, may be replicated in our edition. We do, however, repair the vast majority of imperfections successfully; any imperfections that remain are intentionally left to preserve the state of such historical works. (shrink)

Artykuł poświęcony jest francuskiemu uczonemu Gilles’owi Ménage’owi i jego niewielkiej objętościowo, ale imponującej erudycją pracy Historia mulierum philosopharum. Ménage znany jest przede wszystkim jako wydawca i komentator Diogenesa Laertiosa, autor poważanych prac na temat języka oraz poeta tworzący w języku greckim, łacińskim, włoskim i francuskim. Szczególnąpozycją w jego dorobku jest Historia mulierum philosopharum. Praca zadedykowana została znanej ówczesnej badaczce i tłumaczce dzieł autorów klasycznych – Anne Dacier. Jest to dzieło zestawiające życiorysy bardziej lub mniej znanych filozofek. Autor koncentruje się na (...) antyku, choć sięga też po czasy Bizancjum. Filozofki zostały podzielone według ich przynależności do szkół filozoficznych, poczynając jednak od tych, co do których nie można takiejprzynależności jednoznacznie określić. Biogramy są różnej długości, ale ułożone według podobnego schematu: imię filozofki, pochodzenie, wiadomości o życiu i dokonaniach, przeplatane erudycyjnymi ekskursami oraz odwołaniami do żródeł. Ilość źródeł jest imponująca. Są to zarówno autorzy starożytni, jak i współcześni Ménage’owi, o czym szeroko mówi się w artykule. Analiza dzieła Ménage’a pozwala wskazać kanon dostępnych wówczas źródeł klasycznych, oczywiście w dużej mierze pod warunkiem znajomości greki i łaciny; uświadamia, jak wiele jeszcze tekstów starożytnych w XVII wieku wydawano i komentowano na zachodzie Europy, kontynuując dzieło włoskich humanistów; jest również dowodem, że obecność kobiet w filozofii w XVII wieku była nadal swoistą ciekawostką. (shrink)

Niniejszy artykuł stanowi próbę udowodnienia tezy, zgodnie z którą „wojna z terroryzmem”, a ściślej z jego globalną postacią, jest de facto aktywnością wymierzoną w sam proces globalizacji. Karkołomny okazuje się zarówno brak działań zmierzających do eliminacji terroryzmu, jak i wszczynanie z nim „wojny”. Po pierwsze, globalizacja napędza terroryzm jako własną przeciwwagę, dlatego skuteczna z nim walka pociąga za sobą walkę z globalizacją. Po drugie, w tej perspektywie zwycięska „wojna z terroryzmem” zwiastuje jedno - samozniszczenie, unicestwienie tego, przeciw czemu występują terroryści. (...) Wątpliwości rodzą się nie tylko na tle praktycznych konsekwencji wypowiedzenia „wojny” globalnemu terroryzmowi oraz teoretycznego znaczenia tego terminu, lecz też samej możliwości prowadzenia wojny z tym czy jakimkolwiek innym zjawiskiem, miast realnym wrogiem. Jednakowoż „wojna z terroryzmem” to nie tylko wojna z globalizacją, to także wojna przeciw wartościom, które głosimy i w doniosłość których ponoć wierzymy. Łamiąc prawa innych w imię liberalnych wartości, nie możemy oczekiwać, że staną się one powszechnie bronione. W ten sposób wszyscy bierzemy udział w wielkim „teatrze przemocy”. (shrink)

Etyka troski rozwija teorię uogólnionej troski poprzez wyjście od naturalnych praktyk opiekuńczych. Jednak ze względu na jej uwikłanie w naturalizm efektem często jest zarówno wąska definicja kobiecości, jak i wąskie rozumienie troski – może ona dotyczyć tylko ludzi. Przyjęcie opieki nad dzieckiem jako paradygmatu sprawia też, że etyka troski powiela reprodukcyjny futuryzm – fantazmatyczne ujęcie polityczności jako jednolitej wspólnoty ucieleśnianej przez postać Dziecka. By pokazać, że etyka troski nie musi być naturalistyczna, konfrontuję ją z postulatem Donny Haraway, by ograniczyć reprodukcję (...) w imię dbałości o inne niż ludzie istoty, oraz z pojawiającym się w powieściach Octavii Butler motywem opieki nad dzieckiem, które nie jest ludzkie – „potwornego macierzyństwa” – by zarysować nieantropocentryczną etykę troski. (shrink)