This article examines how public health addresses alcohol use through marketing — place, product, promotion, and price. The article reviews current product trends and how restrictions on certain products designs may reduce youth consumption; how product availability may be restricted through zoning; and the current advertising landscape.

Women heard another person state attitudes that were either in high agreement or high disagreement with their own attitudes. The potency of an approach-avoidance dependent variable was compared with traditional dependent variables for this situation, ratings of inter-personal attraction. Eighty-five percent of those hearing high agreement volunteered to return to the laboratory to continue participation in the study at a later time. Nobody who heard high disagreement volunteered to return. This difference between the two treatment conditions was considerably greater than (...) the difference for ratings of attractiveness. It was concluded that the increased potency of the approach-avoidance measure came from its importance to the subjects and that approach-avoidance would be a good measure to use in comparing different predictions from the several theoretical positions that attempt to account for the effects of agreement and disagreement. (shrink)

Journal of Political Philosophy, EarlyView.

Many find that the objectionable nature of paternalism has something to do with belief. However, since it is commonly held that beliefs are directly governed by epistemic as opposed to moral norms, how could it be objectionable to hold paternalistic beliefs about others if they are supported by the evidence? Drawing on central elements of relational egalitarianism, this paper attempts to bridge this gap. In a first step, it argues that holding paternalistic beliefs about others implies a failure to regard (...) them as equals in terms of their moral agency. In a second step, it shows that the fact that we should regard others as equals in this sense raises the threshold for sufficiency of evidence for paternalistic beliefs to be epistemically justified. That is, moral reasons of relational equality encroach on the epistemic. However, these reasons are not decisive. In cases where others are about to jeopardize critical goods such as their lives, mobility or future autonomy, relational equality sometimes calls for paternalistic action and, by extension, the formation of beliefs that render such action rational. The upshot is that in order to meet demands of relational equality we have a pro tanto reason to not hold paternalistic beliefs about others. (shrink)

Politics, Philosophy & Economics, Volume 21, Issue 1, Page 55-74, February 2022. Many find that the objectionable nature of paternalism has something to do with belief. However, since it is commonly held that beliefs are directly governed by epistemic as opposed to moral norms, how could it be objectionable to hold paternalistic beliefs about others if they are supported by the evidence? Drawing on central elements of relational egalitarianism, this paper attempts to bridge this gap. In a first step, it (...) argues that holding paternalistic beliefs about others implies a failure to regard them as equals in terms of their moral agency. In a second step, it shows that the fact that we should regard others as equals in this sense raises the threshold for sufficiency of evidence for paternalistic beliefs to be epistemically justified. That is, moral reasons of relational equality encroach on the epistemic. However, these reasons are not decisive. In cases where others are about to jeopardize critical goods such as their lives, mobility or future autonomy, relational equality sometimes calls for paternalistic action and, by extension, the formation of beliefs that render such action rational. The upshot is that in order to meet demands of relational equality we have a pro tanto reason to not hold paternalistic beliefs about others. (shrink)

How should we understand stigmatization in policies that force, induce, or nudge people to make healthier choices? Sometimes when health authorities try to alleviate (inequality in) lifestyle diseases by such means, stigmatization is reinforced and additional burdens are imposed on those who are already at a disadvantage. Distinguishing between policies that rely on stigma effects and policies that produce stigma as an unintended side effect, the paper argues that stigmatization is objectionable because it makes people’s lives worse, instrumentally as well (...) as non-instrumentally. How stigmatizing a policy is thus partly determines how desirable it is vis-à-vis other policies that might achieve the same end. In order to settle this matter, the paper suggests four evaluative dimensions and brings them to bear on three different types of policy: legal mandates, incentives, and nudges. (shrink)

–Whether celebratory or critical, STS research on science-industry relations has focused on the blurring of boundaries and hybridization of codes and practices. However, the vocabulary of boundary and hybrid tends to reify science and industry as separate in the attempt to map their relation. Drawing on interviews with the head of a research center in plant biology, this article argues that biology and biotech are symbionts. In order to be viable and productive, symbiosis needs to be carefully managed and given (...) room for divergence within mutual dependence. This process does not take place as the negotiation of a preexisting science-industry boundary. Rather, viability is obtained through a strategy of circumventing the science-industry food chain and sequestering biotech components within the research center. Symbiosis allows academic scientists to do biology while at the same time demonstrating entrepreneurial spirit. (shrink)

Looking at the ways in which anthropologists try to lead positive lives at work, this book investigates what kind of morality they perform in their occupations and what the impact of this morality is. The book includes ethnographic studies in four professional arenas: health care, business, management and interdisciplinary research. The discussion is positioned at the intersection of 'applied or public anthropology' and 'the anthropology of ethics' and analyses the ways in which anthropologists can carry out 'moral work' both inside (...) and outside of academia. (shrink)

In the first decade of the eighteenth century, the Danish astronomer Ole Rømer (1644–1710) set out on a truly visionary project. In 1704, on a family property just outside his hometown Copenhagen,...

Öz: Bu yazıda Elisabeth Camp'in metafor kuramını eleştireceğim. Bu kurama göre metaforik anlam metaforik olarak kullanılan terimin işaret ettiği şeyin karakterizasyonunun bir başka şeyin karakterizasyonu ile etkileşimi yoluyla ortaya çıkar. Bu etkileşim beraberinde metaforun önemli bilişsel özelliklerinden biri olan olarak-görme etkisini zorunlu olarak getirir. Ben bu kuramın açıklamaya çalıştığı dilsel olguyu gereksiz yere karmaşıklaştırdığını savunacağım. Söz konusu olgu etkileşime gerek olmadan da açıklanabilir. Camp'in tersine, olarak-görme etkisinin metafor için özsel olmadığını savunacağım. Bunların yanı sıra Camp'in metafor kuramının kimi değillenmiş metafor (...) kullanımlarını açıklayamadığını göstermeye çalışacağım. Abstract: In this paper, I will criticise Elisabeth Camp's theory of metaphor. According tothis theory, the metaphorical meaning arises from the interaction of the characterization of the thing which the metaphorically used term indicates with the characterization of another thing. The interaction forces outone of the most important cognitive features of metaphor, the seeing-as effect. I will argue that this theory unnecessarily complicates the linguistic phenomenon it tries to explain, and that the phenomenon in question couldbe explained without the need for interaction. Contrary toCamp, I will try to show that the seeing-as effect is not essential for metaphor. I will also try to demonstratethat Camp's theory of metaphor fails to explain some uses of negated metaphors. (shrink)

Davidson, özellikle semantik metafor kuramlarına karşı eleştirel bir yaklaşım geliştirir. Ona göre metafor, bu kuramların aksine, tek anlamlı olarak kabul edilmelidir. Bunun için ifadeleri, anlamla ve kullanımla ilgili olarak ikiye ayırır. Metafor tek anlamlı ve açıkça yanlış bir ifadedir. Fakat birisi, çoğunlukla, doğru olduğuna inandığı ifadeler dile getirme eğilimindedir. Bu nedenle, bilerek yanlış bir ifade dile getirmek anlamla değil; kullanımla ilgili olmalıdır. Metaforlar yanışlıklarından dolayı kullanımla ilgilidir ve muhatapta dürtmeye benzer bir etki ortaya çıkarırlar. Bu etkinin bir neticesi bazı karşılaştırmalar (...) yapmak ve bazı benzerlikler bulmak olabilir. Ancak bunlar, anlamadan sonra gerçekleşen şeyler olduğu için anlamsal olmayacaktır. Dolayısıyla Davidson, metafor ifadelerin bilişsel, anlamsal ve önermesel olmadıklarını düşünür. Ayrıca metaforları eksiltilmiş benzetme olarak gören kuramların görüşlerini kabul etmez. Metaforla ilgili, sınırlı olumlu tanımlarından birisi ise Wittgenstein’ın tavşanördek görseline (T-Ö kafası) dayanır. Buna göre, metaforlar bir şeyi görmeyi değil ama bir şeyi, başka bir şey olarak-görmeyi sağlar. Dolayısıyla olarak-görme metaforu açıklamak için iyi bir yoldur. Bu çalışmada, Davidson’ın metafor kuramının ana hatlarını verdikten sonra, onun üç önemli özelliği bağlamında bir inceleme yapacağım. İlki, metaforla benzetme/benzerlik ilişkileri ve bunlarla ilgili sorunlardır. Diğeri metaforu olarak-görme ile açıklamanın sorunlarıdır. Sonuncusu ise metaforun tek anlamlı olduğu savıyla ilgilidir. Bu savın sorunlu yanlarına rağmen, semantik ve pragmatik metafor kuramları kadar iyi çalışan bir özellikte olduğunu göstermeye çalışacağım. Bununla birlikte, çoğunlukla, Davidson’ın kendi anlam kuramıyla ve başka metafor kuramlarıyla ilişkileri de göstermeyi deneyeceğim. (shrink)

Sacred texts are important sources for all religions. These resources have a variety of social functions, either implicit or explicit. Therefore, it is important to protect and transfer sacred texts in many cultures. For this reason, in many societies, it has become necessary to memorize these texts after they have been written down and to transfer them orally to the next generations. Thus, over time, various structures related to the memorization of these sacred texts have emerged. Being Ḥāfiẓ is an (...) important activity that emerged for the purpose of memorizing the Qur'an and transferring it in this way when necessary and gained historical and social qualities. People who are Ḥāfiẓ are respected Islamic societies. For this reason, many people make an effort to become a Ḥāfiẓ. In this process, reasons contributed to the spread of becoming Ḥāfiẓ, such as the Prophet Muhammed’s encouragement, and the accepting the memorization of the Qur’an as a virtuous activity for Muslims. The research is based on the lives and experiences of visually impaired Ḥāfiẓes. First of all, it aims to contribute to the relevant scientific literature. In addition to its academic contribution, it also aims to be a source for various social policies in order to reveal new options in line with the inclusion of visually impaired individuals in social life. The research is a qualitative descriptive study. It was conducted on the basis of the phenomenology design, which is one of the qualitative research designs. In this direction, it has been tried to understand how visually impaired hafizes ascribe meaning to their lives and how they evaluate the world, society and relationships. The study group of the research consists of twelve visually impaired Ḥāfiẓ residing in the provinces of Bingöl, Elazig, Diyarbakir and Mardin. During the interviews, it was concluded that the sample reached the saturation point due to the repetition of the data, and so the number of participants was limited to twelve. Snowball sampling technique was used in the research. The interviews were conducted with a semi-structured interview form created within the scope of the research. The interviews were conducted in places such as houses, parks, association offices and mosques. The study was carried out with the permission of Bingöl University Scientific Research and Publication Ethics Committee. Various results were obtained by analyzing the data obtained during the research process. Becoming Ḥāfiẓ is accepted as an important element that directly affects the lives of visually impaired participants. For the participants, it has features that make them at peace with themselves, the world and society, illuminate their dark world, and take them out of living within four walls and include them into life. Being an Ḥāfiẓ, playing role in condolences, reciting hymns in mawlids and similar religious ceremonies, giving voluntary Qur'an trainings in mosques or courses are important examples of social activities provided by the Ḥāfiẓes. The participants stated that being a Ḥāfiẓ provided them an important status in the social context and thus they gained respectability. It has been determined that some visually impaired Ḥāfiẓes are employed informally. Many of the participants earn income by reciting mawlids, hymns and eulogies in various religious ceremonies. They also recite the Qur'an in condolences and on some special days. Being Ḥāfiẓ is an important resource for visually impaired individuals to be included in social life. For this reason, the achievements of the visually impaired due to being a Ḥāfiẓ are an example of a model life for both the disabled and the parents with disabled children. In this direction, the visually impaired individuals should be supported in religious music-supported organizations, religious music associations should be established, and courses like mawlidhan, etc. should be organized. (shrink)

ZusammenfassungSeit einigen Jahren erscheinen in deutschsprachigen Medien Beiträge, die einen neuen Trend in der Versorgung von langzeitpflegebedürftigen Menschen beschreiben: die Migration in ausländische Pflegeheime, insbesondere nach Thailand oder Ost-Europa. Diese Art der Migration wird kontrovers aufgenommen. Einige Medienbeiträge beschreiben diese Praxis u. a. als „Greisen-Export“, „gerontologischen Kolonialismus“ oder „inhumane Deportation“. Die Begriffe weisen darauf hin, dass diese Migration aus sogenannten High Income Countries in Low and Middle Income Countries aus ethischer Sicht problematisch sein könnte. Allerdings gibt es bislang keine (...) wahrnehmbare wissenschaftliche ethische Auseinandersetzung mit dem Phänomen. In diesem Beitrag diagnostizieren wir, dass es sich bei der Migration Langzeit-Pflegebedürftiger tatsächlich um ein ethisch relevantes Problem handelt, und wir ordnen die von uns identifizierten ethisch relevanten Bereiche unterschiedlichen Ebenen zu: einer individual-, einer gesellschafts-, und einer global-ethischen Ebene. Auf der individualethischen Ebene diskutieren wir Fragen der Autonomie, der Verwandtschaftsbeziehungen, der Rolle von Kultur und Traditionen und der „guten Pflege“. Auf der gesellschaftsethischen Ebene diskutieren wir strukturelle Herausforderungen der Langzeitpflege und Fragen der sozialen Gerechtigkeit. Auf der globalethischen Ebene verbinden wir unser Thema mit der ethischen Diskussion des Medizintourismus und des Brain Drains und mit Fragen globaler Gerechtigkeit. Um eine weiterführende normative Analyse vornehmen zu können, sind weitere empirische Daten zu dem Phänomen notwendig. (shrink)

In einem an den Präsidenten des Basler Konzils, den Kardinallegaten Giuliano Cesarini gerichteten Brief vom 9. Februar 1436 erzählt der Konzilsgesandte Johannes de Ragusio aus Konstantinopel von seinen mit dem Patriarchen Ioseph II. geführten Verhandlungen über die geplante Kirchenunion. Er spricht von dem greisen Patriarchen im Ton größter Bewunderung und erzählt, daß er sich auch nach vier- oder fünfstündigen Gesprächen von ihm nur schweren Herzens trennen könne: certe, quando venio ad ipsum solus, cum interprete tamen Bathomio calogero, qui fuit (...) in Concilio cum Ysidoro, per quatuor aut per quinque horas, non valeo ab ipso separari. (shrink)

İslam, kalbi sadece bir organ olarak telakki etmez. Kalp aynı zamanda insanın anlama ve idrak etme merkezini oluşturur. Bu sebeple hakikati görme veya hakikate kör bakma kalbin bir hareketi olarak ifade edilir. Anlamak istemeyen kalbin felaketi ise bu durumda mühürlenme/hatm olmaktadır. Mu’tezilî düşüncede her ne kadar mühürlenme bir akıbet/ceza, alamet veya diğer insanlar için maslahat kabul edilse de insanın iman etme özgürlüğüne engel olan bir belirlemeyi ifade etmez. İnsan, teklifin son anına kadar kendisi hakkında nihaî kararı verebilme yeti ve kudretine (...) sahiptir. Hem adli ilahi hem de insana verilen tercih etme imkânı gerçeğe ulaşmayı engelleyecek faktörlere müsaade etmemektedir. Bu sebeple hatm, bir sebep değil; bireyin kararıyla ilintili sonuçtur. Buna göre özgür bireyin kendisi hakkında verdiği net ve sabit karar mühürlenme olmaktadır. (shrink)

İnsan dost olarak kendini bilir. Bu çalışma fıtratı üzerine kendini bilme eyleminde, dost kavra-mının ‘Dost etiği’ bağlamında yerini sorgulamak olacaktır. Dostu kardeş karşılığı kullanmayı denemek istiyorum. Kardeşlik ya dost, fıtrat üzere sorumluluk bilinci olanın kendisi için insanlı-ğı görme biçiminin adıdır. Dost, nesne bir örnek olan üzerinden insanlığın kendini arayış serüve-ninde her bir anda varoluşa dahil olmanın imkanıdır. Bu çalışma dost etiği başlığıyla bu imkânı Yunus Emre üzerinden betimlemeyi amaçlamaktadır.

Tarihte Aydınlanma adıyla bilinen dönemden bu yana metafizik, “bilimsel” olanın karşısına konumlandırılmıştır. Kabaca söyleyecek olursak Aydınlanma düşüncesi, bir zamanlar dünyayı açıklama ve onu anlamlandırmanın yegane yolu olan metafiziği hurafe ve safsata olarak görme, buna karşılık deneyime ve olgulara itibar etme eğilimindedir. Biz bu çalışmada, metafiziğe mesafeli olmak konusunda birleşen ve felsefelerinde genel olarak deneyimden ve olgulardan yana tavır takındığını söyleyebileceğimiz iki filozof olan Ludwig Wittgenstein ve William James’i karşılaştırdık. Herhangi iki şey arasında kıyaslama yapabilmek, ortak unsurların asgari düzeyde varlığını gerektirir. (...) Biz bahsi geçen iki düşünürü onların “doğruluk” anlayışları ve buna paralel olarak metafiziği değerlendirme biçimleri bağlamında ele aldık. Wittgenstein’a göre dünya hakkında öznellikten arınmış objektif bilgiye erişmek mümkündür. Ona göre psikoloji, epistemolojiden kesin olarak ayrılmalıdır. Doğruluğun süzgeci dildeki mantıksal form, nesneleri de olgulardır. Bu koşulları yerine getirmeyen tümceler anlamdan yoksundur. Metafiziğin kendisine konu edindiği nesneler, üzerine konuşulamayanlardır. Onlar “gösterilebilir” fakat dile getirilemezler. Oysa James için durum farklıdır. Ona göre olgular kendi başlarına doğru veya yanlış olamazlar. Doğruluk James’e göre zihnin deneyim süreçleriyle şekillenmektedir ve esnek bir yapıdadır. Mevcut inanç stokumuz ile uyumlu olan ve pratik olarak bir fark yaratabilen her türden düşünce doğruluk vasfını yerine getirmeye hak kazanacaktır. James’e göre psikoloji, doğrulanma süreçlerinden ve doğrunun kendisinden bağımsız değildir. (shrink)

Bişr el-Merîsî taraftarları ile Osman ed-Dârimî arasında burada tartışma konusu yapılan hadisler haberî sıfatları konu alan ve müşkil nitelikte olan rivayetlerden oluşmaktadır. Bu rivayetleri genelde Bişr el-Merîsî ve taraftarlarının tecsîm ve teşbîh içerdiği iddiasıyla münker kabul ettikleri görülmektedir. Ehl-i re’y özellikleri taşımakla birlikte ilahî sıfatlar konusunda Mu’tezilî bir anlayışa sahip olduklarından tenzih anlayışları gereği sıfatları reddetmektedirler. Yaratılmışlara ait niteliklerin yaratıcıya nisbet edilmesini tenzîh anlayışlarına aykırı gördüklerinden bu tür müşkil rivayetleri ya kendi anlayışları doğrultusunda te’vîl ya da reddettikleri gözlenmektedir. Sert bir (...) ehl-i hadîs âlimi olan Osman ed-Dârimî ise, ayet ve hadislerde bildirilen ilahî sıfatlara iman edilmesi gerektiğini kabul etmektedir. Bu anlayışı sebebiyle bu rivayetlerde bildirilen haberî sıfatlara da te’vîl etmeksizin lafzî anlamıyla yaklaşmakta; kendi görüşü doğrultusunda Bişr el-Merîsî ve taraftarlarının yaptığı te’vîlleri reddetmekte, bu te’vîllerin ta’tîle yol açacağını ileri sürmektedir. Bu rivayetlerin lafzî (literal) anlamları doğrultusunda anlaşılması gerektiğini savunmaktadır. Bu hadisler üzerinde yapılan tartışmalar, temel hadis eserlerinin yazıldığı dönemde Ehl-i re’y ve Ehl-i hadîs ekollerine mensup âlimlerin hadislere yaklaşımlarını göstermesi bakımından önem arzetmektedir. Burada vermiş olduğumuz hadisler üzerindeki tartışmalar bu iki ekolün uluhiyet anlayışını, haberî sıfatlara yaklaşımlarını ortaya koyduğu gibi bunların genel anlamda hadis perspektifi hakkında bizlere bilgi vermektedir.ÖzetBu araştırma, temel hadis kitaplarının yazıldığı dönemde, yani III./IX asırda, haberî sıfatlar ihtiva eden bazı hadisler üzerinde yapılan tartışmaları ele almaktadır. Tartışma Osman ed-Dârimî (ö. 280/894) ile Bişr el-Merîsî’nin (ö. 218/833) taraftarları arasında geçmektedir. Hadisler üzerinde Ehl-i hadîs ile Ehl-i re’y mensubu âlimler arasında gerçekleşen bu tartışmalar bir yönüyle hadislerin anlaşılması ve yorumlanmasını ilgilendirmektedir. Tartışmanın, burada ele alınan hadislerin nasıl anlaşılması gerektiği; lafızların kelime anlamı mı (literal) yoksa bu lafızların ötesindeki muhtemel mecazî anlamları dikkate alınarak mı anlaşılması gerektiği noktasında odaklandığı söylenebilir. İnceleme konusu yapılan hadisleri tartışan tarafları kısaca tanıtmak yerinde olacaktır. Sözünü ettiğimiz rivayetlerle ilgili tartışmalar Bişr el-Merîsî taraftarları ile Osman ed-Dârimî arasında geçmektedir. Ehl-i hadîs’in önemli simalarından biri olan Osman ed-Dârimî, hadislerle ilgili bu tartışmaları içeren ayrı bir eser yazmıştır. Bu eser, Allah’ın sıfatları ve bazı hadis meseleleri konusunda Bişr el-Merîsî ve onun iki talebesinin görüşlerine reddiye olarak yazılmıştır. Bişr el-Merîsî, Ebû Yusuf’tan (ö. 182/798) fıkıh tahsil etmiş, önemli bir kelâmcı olarak tanınmıştır. O, kelâmla ilgili konularda aralarında İmâm Şâfiî’nin (ö. 204/820) de bulunduğu pek çok âlimle ilmî tartışmalar yapmış bir ehl-i re’y âlimdir. Halife Me’mûn’un (ö. 218/833) danışma meclisinde bulunmuş, Kur’ân’ın yaratılmışlığı (Halku’l-Kur’ân) görüşünün benimsenmesinde önemli payı olmuştur. Osman ed-Dârimî ise, Yahyâ b. Ma’în (ö. 233/848), Ali b. Medînî (ö. 234/848-49), İshâk b. Râhûye (ö. 238/853) ve Ahmed b. Hanbel (ö. 241/855) gibi döneminin otoritelerinden hadis öğrenmiş bir ehl-i hadîs âlimidir. Hadis tahsili için önemli bütün şehirleri dolaşarak hadis öğrenmiş ve rivayette bulunmuştur.Haberi sıfatları ispat ve bunlarla ilgili rivayetlerin teviline karşı çıkan anlayış ile, bu rivayetlerin tenzih anlayışına uygun biçimde tevilini savunan kesimler ilk dönemden itibaren eserler telif etmişlerdir. Osman ed-Dârimî’ye göre, ehl-i hadîs’in eleştiri edebiyatının ortaya çıkmasında, Mu’tezile’nin ilahî sıfatları reddetmesi etkili olmuş ve pek çok müellif bu yönde eserler yazmışlardır. Ebû Hüreyre’den nakledilen bir rivayetle ilgili olarak muârız, bu rivayetin Allah için bildiğimiz göz ve kulak organlarından oluştuğu izlenimi verildiğini söyler. Osman ed-Dârimî, bu hadisin göz ve kulak organlarını değil görme ve işitmeyi ispat ettiğini söyler. Hiçbir konuda Allah’ın benzerinin bulunmadığını belirtir. Dolayısıyla Allah’ın organlardan oluştuğu iddiasını ehl-i hadîs’e nisbet etmek iftiradır. Ebû Dâvûd, bu hadis ile Allah için görme ve işitme sıfatlarının ispat edildiğini ve Cehmiyye’nin ilahî sıfatları inkar görüşüne reddiye olduğunu belirtir. Ebû Hüreyre’in Hz. Peygamber’e nispet ederek naklettiği: "İman Yemenlidir, hikmet Yemenlidir! Ben Rabbi’nizin nefesini Yemen tarafından hissediyorum!" rivayetini de muârız münker kabul etmiştir. Çünkü Bişr el-Merîsî ve ashâbına göre nefes ancak karın boşluğu olanlardan çıkar, Allah ise bundan münezzehtir. Osman ed-Dârimî’ye göre, muârız yanlış anlamıştır. Burada kastedilen, Yemen tarafından esen ve insanı rahatlatan rüzgardır. Bu rivayet bağlamında bakıldığında, Bişr el-Merîsî taraftarlarının rivayeti literal değerlendirdiğini, Osman ed-Dârimî’nin ise rivayeti yorumladığını görmekteyiz. İbnü’s-Selcî, "Siz, Allah’a ondan çıkandan (Kur’ân’dan) daha faziletli bir şeyle yaklaşamazsınız!" rivayeti hakkında, Müşebbihe’nin bunu, karın boşluğu olan, kendisinden kelâm çıkan şeklinde anladıklarını belirtir. Allah boşluğu olmayan anlamında "samed" olduğundan bu anlayış geçersizdir. Bu hadisle, Kur’ân’ın Allah’tan değil O’nun katından çıkması kastedilmiştir. Osman ed-Dârimî’ye göre, İbnü’s-Selcî’nin asıl maksadı Allah’ın kelâm sıfatını inkâr etmektir. Kur’ân’ın O’ndan çıktığında bir şüphe yoktur, bunu sadece kelâm sıfatını kabul etmeyenler inkâr etmektedir. İbn Abbâs’a atfedilen; "Rükn (Hacerülesved) yeryüzünde Allah’ın sağ elidir, halk ile onunla musafaha eder" rivayetinde geçen "yemînullah" (Allah’ın sağ eli) sözünün anlamı, İbnü’s-Selcî’ye göre bildiğimiz sağ el değil, Allah’ın nimeti ve ikrâmıdır. Hacerülesved ile elin kastedilmediğini kabul eden Osman ed-Dârimî’ye göre, İbnü’s-Selcî’nin maksadı, geçersiz te’villerle Allah hakkında ayet ve hadislerde belirtilen iki eli inkar etmektir. İbn Abbâs’ın Hz. Peygamber’den naklettiği başka bir rivayeti İbnü’s-Selcî’nin eserine alıp nakletmesini eleştiren Osman ed-Dârimî, bu tür zayıf rivayetlerin yayılmaması gerektiğini söyler. Buna ilave olarak İbnü’s-Selcî’nin yaptığı yorumun da çirkin olduğunu belirtir ve eleştirir. Çünkü sözü edilen rivayette Allah, yeşil bir takım elbise giymiş kıvırcık saçlı bir genç olarak tasvir edilmektedir. Böyle bir rivayet Hz. Peygamber’den gelen sahih rivayetlerle çeliştiği için de güvenilmez bir rivayettir. Rivayetle ilgili bu değerlendirmeyi yapan Osman ed-Dârimî, rivayet hakkında muârızın yaptığı yorumları da reddeder. Muârıza göre, "Rabbimin yanına girdim" sözü, "Adn cennetinde Rabbimin huzuruna girdim" demektir. Osman ed-Dârimî’ye göre bu gibi müşkil (problemli) hadisler re’y ile tefsir edilmemeli, rivayet edilip bırakılmalıdır. Hz. Peygamber’e dayandırılan ve Allah’ın kendisine geldiğinden bahisle cevabını bilemediği bazı sorulan sorduğundan, sonra Rabbinin elini sırtına koymasıyla parmaklarının serinliğini hissettiğinden ve her şeyi öğrendiğinden bahseden rivayetle ilgili olarak muarız şu değerlendirmede bulunur: Allah Resûlü’ne gelen Rabbi değil güzel suretli bir melekti, o melek Allah tarafından yönledrilmekteydi ve elini koyan da o melekti. Osman ed-Dârimî, muârızın bu yorumunu reddeder. Bu yorum aynı zamanda diğer sahih hadislere de aykırıdır. Osman ed-Dârimî, sözkonusu rivayet hakkında muârızın yorumunu reddettikten sonra zikrettiği sahih rivayetlere dayanarak buna güvenilemiyeceğini ifade etmiştir. İlahî sıfatlar hakkında konuşmak en zor konular arasında görüldüğünden, selef âlimleri bu konuda susmayı tercih etmişlerdir. Ancak sonraki nesiller bu konuda farklı yollar tutmuşlardır. İlahi sıfatları anlama konusundaki temel yaklaşımları tefvîz, teşbîh ve te’vîl şeklinde üç ana başlıkta toplamak mümkündür. Tefvîz, selef alimlerinin benimsediği yol olup, Allah’ın zâtı ve sıfatlarının mahiyetine ilişkin bilgiyi ilâhî ilme havale etmek demektir. Teşbîh, Allah’ı yaratılmışlara veya yaratılmışları Allah’a benzetmek anlamına gelir. Te’vil, Allah’ın yaratılmışlara benzediği izlenimini veren ayet ve hadisleri dil bilimi ve aklî bilgilerle yorumlamaktır. Sıfatları inkar edenlere Muattıla denilmiş, sıfatları ispat edenler Sıfâtiyye diye anılmıştır. Ehl-i re’y’e göre Allah’a atfedilen ve sözlük anlamı bakımından teşbîh ve tecsîm izlenimi veren sıfatları uygun biçimde te’vil etmek gerekir. İlâhî sıfatlarda Mu’tezile tenzihi öne çıkarmış, Eş’ariyye ve Mâtürîdiyye ise tenzihe uygun te’vili benimsemiştir. Müşebbihe, Vehhâbî-Selefî anlayış da ilahî sıfatlardaki lafızları zahiri anlamlarıyla almışlardır. Hadis ilminde en önemli temel eserlerin telif edildiği II./VIII. ve III./IX. asırda yaşamış olan âlimler arasında cereyan eden inceleme konusu yaptığımız tartışma, ilk döneme ait olması bakımından önemlidir. Bunun yanında tartışma, âyet ve hadislerden oluşan naslara yaklaşımda, iki temel yaklaşımı göstermesi bakımından da önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Bu iki temel yaklaşımdan biri ehl-i re’y ekolünü, diğeri ise Ehl-i hadîs anlayışını temsil etmektedir. Osman ed-Dârimî genel olarak rivayetin lafzına bağlı kalmayı savunmakta, Bişr el-Merîsî ve ashâbı ise münker olduğu gerekçesiyle rivayeti eleştirmekte ya da te’vil etmektedir. Nadir de olsa Osman ed-Dârimî’nin rivayeti ret ya da te’vil ettiği, Bişr el-Merîsî ve ashâbının ise rivayeti savunduğu yerler de görülebilmektedir. Müteşâbih (problemli) rivayetler hakkında Bişr el-Merîsî’nin yaptığı te’viller sonraki âlimler üzerinde etkili olmuştur. Onun te’villeri, Cübbâî (ö. 303/916), Kādî Abdülcebbâr (ö. 415/1025), Ebü’l-Hüseyin el-Basrî (ö. 436/1044) gibi Mu’tezilî âlimlerin yanı sıra, İbn Fûrek, Gazâlî (ö.505/1111), İbn Akîl (ö. 513/1119), Fahreddîn er-Râzî (ö. 606/1210) gibi sünnî âlimler tarafından da iktibâs edilmiştir. Rivayete dayalı olan hadis ilminde hakikatin ortaya konulabilmesi, "rivayet" ve "re’y" seçeneklerinden birini tercih etmekle değil; bunların her ikisini de yerinde ve dengeli olarak kullanılmasına bağlı olduğunu hatırda tutmak gerekir. Hakikatin ortaya çıkarılmasında rivayet re’ye, re’y de rivayete muhtaçtır. Rivayet ve re’y birbirinin rakibi değil tamamlayıcı unsurları olarak görmek gerekir. (shrink)

The completion of a critical text of Catullus, which Teubner expects soon to publish, furnishes a plausible excuse for offering a few observations on readings:29. 20 Hunc gallie timet et britannie GORM.