Skip to main content

Does Bodily Pain Have an Intentional Character? Robert Kilwardby’s Answer

  • Chapter
  • First Online:
Women's Perspectives on Ancient and Medieval Philosophy

Part of the book series: Logic, Argumentation & Reasoning ((LARI,volume 24))

Abstract

The main claim I defend in this paper is that Robert Kilwardby, a thirteenth-century Dominican philosopher, construed bodily pain as a fully-fledged intentional state of the sensory soul. To prove this, I first examine Kilwarby’s account of how pain comes to be and how the sensory soul experiences it. I then show that pain cannot be reduced to a feeling the sensory soul experiences for the simple reason that pain has representational content, and is thus also directed at something.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 119.00
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 159.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info
Hardcover Book
USD 159.99
Price excludes VAT (USA)
  • Durable hardcover edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Notes

  1. 1.

    See, for example, Searle (1992, p. 84) and McGinn (1996, pp. 8–9).

  2. 2.

    See, for example, Tye (1995, pp. 111–116).

  3. 3.

    For those interested in the life and works of Robert Kilwardby, see Thomson (1938), Silva (2012, 2016), and Broadie’s (1987) introduction to Kilwardby’s On Time and Imagination.

  4. 4.

    For treatments of pain in the Middle Ages, see Mowbray (2009), Knuuttila (2010), and Yrjönsuuri (2008).

  5. 5.

    For literature on Kilwardby’s epistemology, see Sirridge (2007), Silva (2008), Silva & Toivanen (2010), Silva (2013), Băltuță (2019, 2020).

  6. 6.

    For Kilwardby’s theory of the soul, see especially Silva (2012, part one).

  7. 7.

    See Kilwardby, Quaestiones in librum secundum Sententiarum, q. 94, §§31–38, p. 256; De spiritu fantastico, §§120–121, pp. 81–82, henceforth DSF. I use A. Broadie’s 1993 English translation of DSF throughout this paper.

  8. 8.

    “Anima enim aliquando occurrit passionibus corporis facili actione propter conuenientiam, aliquando diffícili propter inconuenientiam. Et hec difficultas percepta siue apprehensa uocatur ‘labor’ et ‘dolor’. […] Et hec potes faciliter intelligere sic: Instrumentum uel corpus sensitiuum ab excellentia uehementi sensibilis inproporcionalis leditur. Lesum autem, minus aptum est ad motum anime suscipiendum et minus est ab ea. regibile, et ideo difficiliori actione mouet illud anima, et ex hac difficultate molestatur.”

  9. 9.

    Augustine, one of Kilwardby’s go-to sources, understands pain in similar terms. See, for example, Augustine, De libero arbitrio 3.23; De civitate dei 19.12; De natura boni 20.

  10. 10.

    “Duo enim sunt in sentiendo, scilicet attencior operacio spiritus in corpore passo et huius actionis percepcio. Dum ergo attendit corpori passo ut illud moueat secundum exigenciam sue passionis, assimilat se passo secundum quod passum est. Assimilacio autem talis non est aliud quam formacio ymaginis rei sensibilis qua inuenit affectum suum organum in seipso, quia ipsa affectio organi ab obiecto sensibili est passio de qua loquimur. Et hec non est nisi impressio similitudinis obiecti in ipso organo facta. Quia uero spiritus aciem conuertit ad se sic ymagine informatum, ideo non latet eum attentior actio per quam formatus est. Et hoc est sentire in se ymaginem quam in se formavit attencius in corpus operando. […] Et sic sentit sensibile forinsecum per ymaginem quam in se formauit.”

  11. 11.

    “[…] nota quod spiritus sensitiuus, eo quod forma est, continue operatur et agit influendo in corpus quod est ei materia, et hoc continendo, uniendo, saluando et ordinando illud secundum posse sibi ad hoc datum. Et quia est forma que est uita sensitiua, agit influentiam uitalis inspiracionis, uegetacionis et sensificacionis et conseruacionis et salutis et naturalis ordinacionis quan tum sibi datur. Et sicut continue operatur sic innuendo corpori, sic diuersimode operatur secundum diuersas affectiones uel passiones corporis. Sicut enim saluti et conseruacioni et ordinacioni corporis necessaria est actio anime et influencia eius, sic continuitati salutis, continuitas actionis, et diuersis passionibus et affeccionibus corporis, diuersus modus in actione anime.”

  12. 12.

    “Totum autem hoc prouenit ex appetitu et attencione naturali ipsius spiritus quibus curat de salute et incolumitate et conseruacione corporis. Et hic appetitus saluandi corpus et attencio siue sollicitudo circa hoc spiritui inditi sunt, pro eo quod corpus coruptibile est et lesibile, et pro eo quod est delectabile et utile instrumentum ipsius spiritus ad multorum noticiam optinendam et ad comodum placitum de multis consequendum. Ex hoc enim quasi quadam naturali prouidentia siue prudentia iugiter sollicitus est spiritus de corpore, vt qualibuscumque uel quantiscumque passionibus siue affeccionibus corporis ab extra uel ab intra prouenientibus | occurrat, displicentes, si potest, remouens uel saltem mitigans, placentes acceptans.”

  13. 13.

    Kilwardby, DSF §99. See footnote 11 above.

  14. 14.

    For a more detailed description of the various types of intentionality in Kilwardby’s theory of sense perception, see Băltuță (2019).

  15. 15.

    See Kilwardby, DSF §168: “Ad secundum [§§151–157] bene concedendum quod species rerum sensibilium perueniunt ad sensum communem per sensus particulares, et ad organum illius per organa eorum, et post sensum communem sequitur ymaginacio. Set ad exponendum modum perueniendi a sensu particulari ad communem primo oportet aliquid dicere de ipsis instrumentis sensuum. Notandum igitur quod secundum auctores qui de illis loquuntur, animal sentit per quosdam neruos continentes spiritum quemdam corporalem subtilem ualde, qui est immediatum instrumentum anime. Et iste spiritus corporalis suscipit species sensibilium inmediate citra animam sensitiuam, et inde eas haurit anima. ‘Instrumentum’ ergo sentiendi quandoque dicitur totum coniunctum ex nemo et dicto spiritu corporali, aliquando uero solus ipse spiritus. Totum enim coniunctum etsi sit per se instrumentum sentiendi, non tamen primum. Spiritus autem ipse est per se et primum.”

  16. 16.

    See Kilwardby, DSF §118: “Ad quintum [§74], quod adducitur de libro De Trinitate, dicendum quod illud uerbum, anima conbibit speciem per sensum corporis, metaphorice dictum est. Sicut enim per ciphum bibitur liquor, sic per organum corporale attrahitur species; tamen in hoc dissimilitudo, quod ibi idem liquor numero qui erat in cipho intus trahitur, set hic similitudo de similitudine que erat in organo non eadem omnino. Et ideo dicit per sensum corporis bibi speciem, idest per organum corporale, quia illud est adminiculum et quasi uas vnde aliquo modo hauritur species. Illud autem uerbum quo dicit quod sensus ex corpore sensibili formatur, debet intelligi ita quod sensus accipiatur pro corporeo organo et non pro spiritu sensitiuo. Unde Augustinus, De Trinitate, libro 11, capitulo 4: Sensus autem oculorum non ob aliud sensus corporis dicitur nisi quia et ipsi oculi menbra sunt corporis. Et quamuis non sentiat corpus exanime, anima tamen commixta corpori per instrumentum sensus uocatur, qui eciam passione corporis cum quisque excecatur extinguitur.”

  17. 17.

    “[…] spiritus sensitiuus formans in se ymaginem rei sensibilis, etsi hoc fecerit non sentiens neque apprehendens adhuc ipsam, non facit hoc casualiter set naturaliter, et prout a superioribus causis cognicionem et artem regitiuam habentibus directus, instinctu naturali ducitur.”

  18. 18.

    See Băltuță (2020).

References

Primary Sources

  • Kilwardby, R. (1987). On time and imagination. Part 1 (A. Broadie, Trans.). Oxford University Press.

    Google Scholar 

  • Kilwardby, R. (1992). Quaestiones in librum secundum Sententiarum (G. Leibold, Ed. & Trans.). Verlag der Bayerischen Akadeie der Wissenschaften.

    Google Scholar 

  • Kilwardby, R. (1993). On time and imagination. Part 2 (A. Broadie, Trans.). Oxford University Press.

    Google Scholar 

Secondary Sources

  • Băltuță, E. (2019). The escape artist: Robert Kilwardby on objects as sine qua non causes. In E. Băltuță (Ed.), Medieval perceptual puzzles: Theories of sense perception in the 13th and 14th centuries (pp. 179–212). Brill.

    Chapter  Google Scholar 

  • Băltuță, E. (2020). Selective attention beyond activity: Robert Kilwardby’s theory of perception. In V. Decaix & A. M. Mora-Márquez (Eds.), Active cognition: Challenges to an Aristotelian tradition (pp. 37–56). Springer.

    Chapter  Google Scholar 

  • Knuuttila, S. (2010). Pain. In H. Lagerlund (Ed.), Encyclopedia of medieval philosophy: Philosophy between 500 and 1500 (p. 909). Springer.

    Google Scholar 

  • McGinn, C. (1996). The character of mind. Oxford University Press.

    Google Scholar 

  • Mowbray, D. (2009). Pain and suffering in medieval theology: Academic debates at the University of Paris in the thirteenth century. Boydell & Brewer.

    Google Scholar 

  • Searle, J. (1992). The rediscovery of the mind. MIT Press.

    Book  Google Scholar 

  • Silva, J. F. (2008). Robert Kilwardby on sense perception. In S. Knuuttila & P. Kärkkäinen (Eds.), Theories of perception in medieval and early modern philosophy (pp. 87–100). Springer.

    Chapter  Google Scholar 

  • Silva, J. F. (2012). Robert Kilwardby on the human soul: Plurality of forms and censorship in the thirteenth century. Brill.

    Book  Google Scholar 

  • Silva, J. F. (2013). Robert Kilwardby on the theory of the soul and epistemology. In H. Lagerlund & P. Thom (Eds.), A companion to the philosophy of Robert Kilwardby (pp. 275–313). Brill.

    Google Scholar 

  • Silva, J. F. (2016). Robert Kilwardby. In E. N. Zalta (Ed.), The Stanford encyclopedia of philosophy (Winter 2016 ed.). Retrieved from https://plato.stanford.edu/archives/win2016/entries/robert-kilwardby

  • Silva, J. F., & Toivanen, J. (2010). The active nature of the soul in sense perception: Robert Kilwardby and Peter Olivi. Vivarium, 48(3), 245–278.

    Article  Google Scholar 

  • Sirridge, M. (2007). “Utrum idem sint dicere et intelligere sive videre in mente”: Robert Kilwardby, Quaestiones in librum primum Sententiarum. Vivarium, 45(2), 253–268.

    Article  Google Scholar 

  • Thomson, S. H. (1938). Studies in the life of Robert Kilwardby, O. P. New Scholasticism, 12(2), 190–194.

    Article  Google Scholar 

  • Tye, M. (1995). Ten problems of consciousness. MIT Press.

    Book  Google Scholar 

  • Yrjönsuuri, M. (2008). Pietro D’Abano and the anatomy of perception. In S. Knuuttila & P. Kärkkäinen (Eds.), Theories of perception in medieval and early modern philosophy (pp. 117–130). Springer.

    Google Scholar 

Download references

Acknowledgments

I would like to convey my deepest thanks to the three anonymous reviewers who took the time to read the manuscript of this paper and who offered me numerous valuable suggestions. Joseph Stenberg and Sergiu Sava were kind enough to help me along the way with ideas, discussions, and language corrections. A first draft of this paper was presented in Berlin at the Medieval Gatherings coordinated by Nicola Polloni. I would like to thank the audience for the stimulating discussions.

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Editor information

Editors and Affiliations

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2021 Springer Nature Switzerland AG

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Băltuță, E. (2021). Does Bodily Pain Have an Intentional Character? Robert Kilwardby’s Answer. In: Chouinard, I., McConaughey, Z., Medeiros Ramos, A., Noël, R. (eds) Women's Perspectives on Ancient and Medieval Philosophy. Logic, Argumentation & Reasoning, vol 24. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-73190-8_17

Download citation

Publish with us

Policies and ethics