Abstract

Η μελέτη δεν ασχολείται με την ίδια την κλεισθένεια μεταρρύθμιση, αλλά προσπαθεί απλώς να συλλάβει την εικόνα της, όπως την αποδίδει ο Αριστοτέλης στο πρώτο κεφάλαιο της Αθηναίων Πολιτείας και, δευτερευόντως, σε ορισμένα εδάφια των Πολιτικών. Κατά τον Αριστοτέλη, μοναδικό μέλημα του Κλεισθένη θα ήταν να γίνει ανεκτή η ένταξη των πολυαρίθμων ξένων (μετοίκων και απελεύθερων) από το σώμα των αθηναίων πολιτών. Η πρόθεση του αυτή ερμηνεύει όλες τις ιδιορρυθμίες του κειμένου : χάρη σ' αυτήν, η μεταρρύθμιση του Κλεισθένη εναρμονίζεται λογικά στο σχήμα που προτείνει ο Αριστοτέλης για την εξέλιξη της αθηναϊκής δημοκρατίας, που ιδρύθηκε από το Σόλωνα.