Abstract

Leo Kestenberg, geboren in 1882 in wat nu Slowakije heet, was pianist, pedagoog, publicist, socialistisch politicus, Duitser en jood. Zijn werkzaamheden als referent voor muzikale aangelegenheden bij het Pruisische ministerie voor Wetenschap en Cultuur vormden destijds een doorbraak in de vaak moeizame betrekkingen tussen de overheid, de kunstwereld en het onderwijs. Door de zogenaamde Kestenberg-Reform werden binnen het muziekonderwijs – van kleuterschool tot universiteit – leerplannen ontwikkeld die tot op de dag van vandaag in gebruik zijn. Kestenberg zette een groot stempel op het muziekleven van de Weimarrepubliek. Als joodse kunstenaar en intellectueel, als socialist en muzikaal vernieuwer werd hij een mikpunt van de nationaal-socialisten, die hem eerst tot aftreden en daarna tot de exil dwongen. Vijf jaar, van ’33 tot ’38, verbleef Kestenberg in Praag, alvorens zich in Tel-Aviv te vestigen als leider van het Palestina Orkest. Hij ijverde daar voor een internationale muziekpedagogie en zette zich nadien in voor de opbouw van het muziekleven in de jonge staat Israël. Ondanks een in ernst toenemende oogkwaal bleef hij tot op hoge leeftijd privé-lessen aan jonge leerlingen geven, overtuigd als hij was van het universele belang van zijn credo, de ‘opvoeding tot menselijkheid door de muziek’. Leo Kestenberg stierf in 1962 in Tel-Aviv. Zijn nalatenschap wordt bewaard in het archief van de afdeling Israëlische Muziek van de ‘Yolanda and David Katz Faculty of the Arts’ aan de Universiteit van Tel-Aviv, Israël. De hier opgenomen brieven van en aan Kestenberg zijn door Nexus geselecteerd uit de brievenverzameling van dit archief en verschijnen hier voor het eerst in druk.