صدرالمتألهین از دو منظر هستی‌شناختی و معرفت‌شناختی به تفسیر و تبیین فلسفی مفهوم قرآنی تبدل زمین و آسمان پرداخته است. در تفسیر او از آیة 48 سورة مبارکة ابراهیم به مسالة تبدل زمین و آسمان به زمین و آسمانی دیگر از زوایای گوناگونی نگریسته شده است. در برخی از عبارات او حرکت جوهری علت و منشاء تبدیل زمین و آسمان به زمین و آسمانی دیگر معرفی شده است و در برخی دیگر تبدیل زمین و آسمان به زمین و آسمانی دیگر (...) بر مبنای رجوع و بازگشت همة موجودات به اصل خود بعد از زوال و نابودی صورت طبیعی و وجود عنصری آن‌ها تفسیر و تبیین شده است. اضافه بر این دو، در تبیین و تفسیری متفاوت، تبدیل زمین و آسمان به زمین و آسمانی دیگر به معنی تبدیل آن‌ها در چشم انسان کامل از طریق ظهور ملکوت و مثال زمین و آسمان در عالم وسیع خیال معرفی شده است. (shrink)

یکی از برهانهای اثبات تناهی ابعاد ، برها ن مسامته است که مانند بقیه مباحث مربرط به بی نهایت ، دل انگیز ودشوار است.برخی از بزرگان مانند خواجه آن را نپذیرفته اند وبرخی چون صد را المتالهین آن را استوار یا فته اند. اساس برهان بر تقاطع میان دو خط نامتناهی است که با فقدان آن، وجود بعد بی نهایت انکا رمی گردد و اساس ابطال برهان نیز ،بر امتناع چنین تقاطعی به سبب فقدان نقطه تماس یا طبیعت بعد بی (...) نهایت است. نویسنده برهان را از حیث منطقی استوار می بیند اما به سبب انحنای فضا ، اثبات تناهی ابعاد را با آن ثابت نمی داند. (shrink)