Pojęcie rytmu znane jest powszechnie w różnych dziedzinach nauki i życia. Pojawia się ono m. in. w naukach przyrodniczych i humanistycznych, w architekturze, sztukach pięknych, w matematyce i muzyce, a nawet ekonomii. Również każdy język wyróżnia się spośród innych charakterystycznym dla niego rytmem, który decyduje o jego brzmieniu. Każda kolejna próba usystematyzowania znaczenia omawianego zjawiska wydaje się zatem - wobec jego uniwersalności - uzasadniona. Niniejszy artykuł ma przede wszystkim na celu oddzielenie pojęcia rytmu od innych pojawiających się w literaturze określeń, (...) takich jak okres czy metrum, a co za tym idzie zdefiniowanie zjawiska rytmu głównie w odniesieniu do języka mówionego, w którym to odgrywa on ogromną rolę, ułatwiając przede wszystkim jego percepcję oraz dekodowanie informacji. W definicji rytmu zostały uwzględnione jednocześnie intencjonalność, alternacja elementów oraz ich regularność względem czasu. Rezultatem rozważań jest zaproponowana w końcowym podrozdziale charakterystyka rytmu, przedstawionego jako możliwie regularne następowanie po sobie sylab, które poprzez akcent kontrastują ze sobą oraz tworzą większe jednostki. W ten sposób rozumiany rytm znaczy nie tylko specyficzne dla danego języka lub dla danego tekstu rozłożenie akcentów i ich odpowiednią fonetyczną realizację, lecz również językowo uwarunkowane - pod względem fonetycznym - odpowiednie traktowanie sylab nieakcentowanych, w zależności od tempa i stylu. (shrink)

Podstawowym warunkiem udanej komunikacji za pomocą języka jest opanowanie sprawności mówienia. Z tego względu rozwój języka mówionego stanowić powinien nadrzędny cel również w kształceniu obcojęzycznym. Mówienie, które uchodzi za bardzo złożony fenomen ludzkiego działania, obejmuje w pierwszym rzędzie tzw. procesy elementarne: oddychanie, artykulację, prozodię, myślenie-mówienie, rozumienie ze słuchu oraz głośne czytanie. Ich poprawny przebieg wpływa z kolei pozytywnie na tzw. procesy kompleksowe, czyli formy dialogowe oraz monologowe w aspekcie retorycznym, a także na warunki produkcji oraz percepcji języka mówionego. Jednym z (...) elementów mówienia jest zatem głośne czytanie tekstów własnych bądź obcych, którego sukces uwarunkowany jest z jednej strony poprawnością fonetyczną, a z drugiej wynikającą z tekstu realizacją struktur rytmiczno-prozodycznych. Mimo ogromnego znaczenia głośnego czytania zarówno w życiu prywatnym jak i zawodowym wykształcenie tej umiejętności w języku docelowym w praktyce często jest pomijane. Celem niniejszego artykułu jest zatem przedstawienie sekwencji ćwiczeń, która w sposób systematyczny pozwoli opanować sztukę głośnego czytania. Jako materiał ćwiczeniowy posłuży temu celowi autentyczne teksty z gatunku "wiadomości prasowe", które z kolei ze względu na różnorodność poruszanej w nich aktualnej problematyki stanowią punkt wyjścia do wyrażania własnej opinii oraz dyskusji. (shrink)

The term Rhetorische Kommunikation was introduced into German–language scholarship by Brigitte Frank-Bohringer in her 1963 book of the same title and was subsequently firmly established by Helmut Geißner. It is currently used in a variety of contexts when the rhetorical dimensions of language are the focus of interest. It appears both in rhetoric manuals as well as in academic texts on the topic, including those with an empirical perspective. This contribution aims to illuminate the epistemological background to this terminology by (...) focusing on a number of linguistically relevant communication approaches. Underlying this discussion is the differentiated use of the concept as outlined here, as well as a holistic view of spoken language, grounded in a theory of action. Finally, the practical value of the term Rhetorische Kommunikation, will be emphasized, underlining the fact that its content serves as a provable basis for the systematic and goal–oriented use of rhetoric as a theme in the teaching of German as a foreign language. The following discussion proceeds from the concept of Rhetorische Kommunikation. (shrink)