Het verhaal van de natuurkunde is ook een persoonlijk verhaal, want achter de feiten gaan altijd mensen schuil. Van Einstein, die Beethoven op zijn viool probeert te spelen, tot Van Swinden, die jarenlang in het planetarium in Franeker werkt. Cees Andriesse, die 'Titan kan niet slapen' schreef, een biografie over Christiaan Huygens, heeft veel gevoel voor deze verhalen. In deze nieuwe geschiedenis van de natuurkunde wordt dan ook ruim aandacht besteed aan de zoektocht en wederwaardigheden van grote figuren, (...) maar ook van collega's uit de tijd dat Andriesse in Groningen werkte. De wetenschap draait om onmiskenbare relaties tussen harde feiten; die gaan spreken onder de pen van Andriesse, die oog heeft voor de ontdekkers en zichtbaar maakt hoe zijn eigen begrip is ontstaan. Het is hem niet te doen om de mechanisering van de natuurkunde, maar om de historisering daarvan. Dit boek biedt een nieuw perspectief op grote ontdekkingen, waarbij zowel God, als literatuur als psychologie een rol spelen. (shrink)

This article discusses Peter Galison's views on the structure and evolution of experimental and instrumental cultures in 20th century particle physics, which are unfolded in his recent book Image and Logic. A Material Culture of Microphysics. First a description is given of the uncomfortable predicament in which the Kuhnian tradition finds itself in the past two decades. It is then explained how Galison distinguishes a layered structure in the practice of modern particle physics. Physics as a practice consists of three (...) relatively autonomous levels: the experimental level, the instrumental level and the theoretical level. This paper focuses mainly (but not exclusively) on the instrumental level in particle physics. Subsequently an analysis is given of Galison's metaphor of the wall, which Galison offers as an alternative to the Kuhnian image of paradigms and scientific revolutions. Galison's model is also compared with Laudan's reticulational model of the evolution of scientific research traditions. To conclude, an analysis is made of Galison's attempt to solve the incommensurability problem. (shrink)

Amsterdam University Press is a leading publisher of academic books, journals and textbooks in the Humanities and Social Sciences. Our aim is to make current research available to scholars, students, innovators, and the general public. AUP stands for scholarly excellence, global presence, and engagement with the international academic community.

Among the great ironies of quantum mechanics is not only that its conceptual foundations seem strange even to the physicists who use it, but that philosophers have largely ignored it. Here, Bernard d'Espagnat argues that quantum physics--by casting doubts on once hallowed concepts such as space, material objects, and causality-demands serious reconsideration of most of traditional philosophy. On Physics and Philosophy is an accessible, mathematics-free reflection on the philosophical meaning of the quantum revolution, by one of the world's leading authorities (...) on the subject. D'Espagnat presents an objective account of the main guiding principles of contemporary physics-in particular, quantum mechanics-followed by a look at just what consequences these should imply for philosophical thinking. The author begins by describing recent discoveries in quantum physics such as nonseparability, and explicating the significance of contemporary developments such as decoherence. Then he proceeds to set various philosophical theories of knowledge--such as materialism, realism, Kantism, and neo-Kantism--against the conceptual problems quantum theory raises. His overall conclusion is that while the physical implications of quantum theory suggest that scientific knowledge will never truly describe mind-independent reality, the notion of such an ultimate reality--one we can never access directly or rationally and which he calls "veiled reality"--remains conceptually necessary nonetheless. (shrink)

Inleiding wetenschapsfilosofie voor 3e jaarsstudenten wis- en natuurkunde aan de TH Delft en Universiteit van Amsterdam.

Toen de jonge Duitse natuurkundige Werner Heisenberg in 1925 ontdekte dat het gedrag van deeltjes op atomair niveau onbepaalbaar is, ontketende hij een wetenschappelijke revolutie die het moderne wereldbeeld op zijn kop zette. Tot het moment van Heisenbergs ontdekking dachten wetenschappers dat alles meetbaar was en leek het een kwestie van tijd voordat de mens de natuur geheel en al zou hebben doorgrond. Met de quantumfysica, waarvoor Heisenberg de grondslag legde, kwam aan dit optimisme een abrupt einde. Er bleek een (...) kloof te gapen tussen onze waarneming en de dynamiek waar alles uit voortkomt.00In?Quantum, de oerknal en God? onderneemt Maarten van Buuren een filosofische verkenning van de consequenties van Werner Heisenbergs ontdekking. Dat brengt Van Buuren tot een nieuw inzicht over de oorsprong van de dingen.?God is Natuur? stelde Baruch Spinoza in de 17e eeuw, maar met de opkomst van de moderne natuurkunde in de 18e en 19e eeuw raakte de natuur haar goddelijke status kwijt. Volgens Van Buuren keert God dankzij de quantumfysica terug als alomvattende kiemkracht in de Natuur. Het idee dat alle natuurprocessen gehoorzamen aan de wet van afkoeling en verval moet volgens hem worden herzien. Aan afkoeling en verval gaat een dynamische impuls vooraf waaruit alle dingen ontstaan en die de energie levert voor alles wat groeit en bloeit.?Vormkracht? is de motor van het universum.0. (shrink)

De traditionele causaliteitsleer - een hoofdstuk der filosofie, - kent slechts oorzaken en gevolgen. Dit boek rekent daar mee af en voert in wetenschap de begrippen middel en doel in. Een zaak van logica. De auteur is van zeer goeden huize en de kwaliteit straalt ook van dit manuscript af. Schrijver weet waar hij het over heeft Ik acht de probleemstelling oorspronkelijk en, belangrijker nog, ook zeer relevant. Het boek kan zeer goed gebruikt worden voor onderwijsdoeleinden. Het kan ook richting (...) geven aan nieuw onderzoek. R. van Woudenberg, hoogleraar theoretische filosofie, Vrije Universiteit Amsterdam Het manuscript is boeiend doordat het duidelijk maakt hoezeer een strikt causale benadering (zoals in de natuurwetenschappen gebruikelijk is) ontoereikend is wanneer er sprake is van menselijk handelen. Bedoelde oorzaken en beoogde gevolgen blijven oorzaak en gevolg. G. Nienhuis, hoogleraar natuurkunde, Universiteit Leiden Dit boek is serieus en zeer origineel. Het is van belang dat het wordt uitgebracht en - vooral ook - dat het wordt gelezen. A.C. Hemerijck, decaan Faculteit der sociale wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam Table of Contents Inleiding Hoofdstuk 1. Wetenschap in vogelvlucht Hoofdstuk 2. Juiste vragen en goede antwoorden Hoofdstuk 3. Weten waardoor en weten waarvoor Hoofdstuk 4. Versta onder een doel niet een begeren Hoofdstuk 5.. Van causalisme naar finalisme Hoofdstuk 6. Verklaren, voorspellen, ontwerpen Hoofdstuk 7. Vanwaar dat odium op het doelbegrip? Hoofdstuk 8. Alle analyse is empirisch Hoofdstuk 9. Wetenschap en het onbewuste Hoofdstuk 10. Mimesis als breed verschijnsel Hoofdstuk 11, Ministerie ontwikkelt beleidsanalyse Hoofdstuk 12. Opvoeding als voorbeeld Hoofdstuk 13 Toepassingen per discipline Uitleiding Index Personen en Zaken About the Author Gijs Kuijpers is emeritus hoogleraar politicologie aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. (shrink)

Die neuen Entwicklungen in der Wissenschaftsgeschichte der letzten 20 Jahre sind inzwischen auch fuer die Untersuchung der antiken Wissenschaften fruchtbar gemacht worden.

tomus I. Physica generalis. (2 v) -- tomus II. Physica specialis. (2 v.).