W listopadzie 1922 roku w odrodzonej Rzeczpospolitej odbyły się wybory do Sejmu i Senatu I kadencji. Główną prawicową opcją polityczną, która podjęła walkę o głosy wyborców, była Narodowa Demokracja. Do wyborów przystąpiła w szerszej koalicji, pod nazwą Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej. Niniejszy artykuł jest próbą opisu i analizy udziału tej siły politycznej na terenie jednego z okręgów wyborczych w województwie kieleckim, który obejmował trzy powiaty: kielecki, jędrzejowski i włoszczowski. Opierając się na źródłach archiwalnych oraz publikacjach prasowych, przyjrzałem się bliżej (...) dwóm podstawowym formom prowadzenia przez endecję kampanii wyborczej. Pierwszą z nich było organizowanie otwartych spotkań z wyborcami, a drugą – oddziaływanie poprzez słowo drukowane. Na omawianym terenie silnymi wpływami cieszyła się lewicowa partia PSL „Wyzwolenie”, która odwoływała się do najliczniejszego elektoratu, jakim byli chłopi. Narodowa Demokracja w celu uzyskania satysfakcjonującego wyniku wyborczego musiała zatem podjąć walkę przede wszystkim o głosy tej warstwy społecznej. (shrink)

[Anna Krzynówek, Rozum a porządek polityczny. Wokół sporu o demokrację deliberatywną].

When young, Claude Lefort, was a committed Trotskyist. However, in the mid 50’s he lost his faith in the communist and truly proletarian revolution, which was presumed to lead to a truly socialist society. By claiming Marxism was not a political philosophy, he proposed a new view on politics. The foundation of this new philosophy was the opposition of totalitarianism and democracy. What kind of society it is, totalitarian or democratic, is decided by looking at the authority. In totalitarianism the (...) place of the authority is occupied by one particular person, or a particular group. In democracy, that place is empty. Nobody, or no group may take this place permanently. However, at the same time everyone has the right to it. So democracy as such has no solid foundations; its foundations are undefined and unstable. For Lefort, it is democracy that constitutes revolution, which makes members of the society constantly involved in politics, so as not to allow one person to take that empty place. A question then arises, does permanent revolution really determine a democratic society and protects against totalitarianism? (shrink)

Автор обсуждает и анализирует основные парадоксы политической доктрины ж. Ш. Руссо, свидетельствующие о том, что его мысли наследуют проблематику старой эпохи и одновременно предсказывают новую историческую эпоху. Пессимистический взгляд на проблемы общественной жизни, а в оссобенности убеждение, что политическим учреждениям угрожает, растущий в ходе истории, эгоизм, способствует тому, что Руссо задумывается чад средствами противодействующими распаду общественного тела. Видя в народе суверена, который только может антом своей воли сформировать легальное политическбе сообщество, Руссо одновременно полон неверия в возможность политических действий народа. И, (...) поэтому, по существу, ограничивает политическую роль народа не только в сфере исполнительного органа — постулируя власть избираемой аристократии - но и в сфере законодательства, доверяя функцию создания законов на народу, а учреждению "мудреца". Желая упрочить политические учреждения, которые сохранили бы постоянность, вопреки проявляющейся в игтории тенденции их распада, Руссо допжен выйти за сферы истории и политики, обратиться к заключённой а человеке вечной натуре, а также счастливому случаю, каким является появление среди народа, создающего государство, мудреца, подобного богам. Республика Руссо не могла бы быть народной республикой или же республииой демократической, утверждает в заключении автор. (shrink)

The article has two purposes: the argumentative one, which is to present the problem of the authority of judges in democracy, and the argumentative and historical one, which is to outline Bogusław Wolniewicz’s philosophy of politics. The theoretical approach to the title issue has become a necessity after the Polish constitutional crisis, which questioned the so-called myth of the non-political character of judicature in 2015. In the on-going discussion, opposite positions have been formulated. They can be referred to as relativism (...) and objectivism. Advocating the legal relativism, I aim to bring out the roots of objectivism that lead us to the Roussonian democratism. (shrink)

In the following paper the author presents and analyses J. Maritain’s social theory. The French Thomist attempted to associate the principle of common good (that plays the main role in the Christian social thought) with democracy. Maritain claims that only democracy can be regarded as an acceptable form of government, i.e. the one that satisfies rational and moral requirements (which, according to the Thomists, are the same). Such a statement put forward by the Thomist philosopher emphasises the necessity of asking (...) a number of questions of the human nature, human dignity and human autonomy; it also demonstrate how to introduce the ethical values into the realm of democratic politics, which in its turn is described as axiologically neutral by contemporary political theories. J. Maritain’s views on those issues were taken into consideration by Catholic intellectuals and were announced before the Second Vatican Council. Regarding the time they were widely opened to the contemporary ideas. Consequently, they contributed to the significant development of the current attitude of the Catholic Church to the present political and social problems. (shrink)

Przedmiot artykułu stanowi koncepcja demokracji kontestacyjnej zaproponowana przez Philipa Pettita oraz jej miejsce we współczesnej myśli republikańskiej. Autor tekstu opisuje relacje łączące tę koncepcję z ideami demokracji radykalnej i wolności republikańskiej, jak też jej implikacje instytucjonalne i związane z nią kontrowersje. Rozważone zostają główne zarzuty krytyków Pettita: fragmentaryczności i niedemokratyczności proponowanych przez niego rozwiązań, niepożądanych konsekwencji jego postulatu deliberacyjności i odpolitycznienia życia politycznego. Autor tekstu twierdzi, że jednym z największych braków koncepcji Pettita jest próba odpolitycznienia demokracji przez upełnomocnienie nienadzorowanych demokratycznie (...) gremiów eksperckich. Prowadzi ona do pytania o kryterium stosowania instrumentów radykalno-demokratycznych i elitarystycznych, na które Pettit nie udziela zadowalającej odpowiedzi. (shrink)

Celem niniejszego artykułu jest rekonstrukcja wizji liberalizmu proponowanej przez Wojciecha Sadurskiego w tekstach wydanych w języku polskim, która odnosi się nie tylko do rozumienia samego liberalizmu, ale i demokracji, konstytucjonalizmu, tolerancji. Pominięte zostaną poglądy Sadurskiego odnoszące się do takich zagadnień, jak: Unia Europejska, poprawność polityczna i patriotyzm, znacznie ograniczona też będzie analiza jego opinii na temat równości, sprawiedliwości czy poszczególnych swobód. Wskazany cel związany jest z tezą, iż treści poddane analizie wpisują ich autora w tzw. liberalizm społeczny, dookreślany także takimi (...) przymiotnikami jak: socjalny, nowy, reformatorski, radykalny, nowoczesny, rewizjonistyczny, etatystyczny czy progresywistyczny. Owa odmiana liberalizmu charakteryzuje się łączeniem liberalizmu z demokracją i sprawiedliwością społeczną, a współcześnie, za sprawą m.in. Johna Rawlsa, Richarda Rorty’ego, Bruce’a Ackermana i Johna Gray’a, poszukiwaniem instytucji gwarantujących stabilne pokojowe współistnienie i współdziałanie w jednym społeczeństwie politycznym ludzi o odmiennych wizjach dobrego życia . (shrink)

. Uwagi na temat teorii rewolucji Hanny Arendt Niniejszy artykuł zawiera krytyczny komentarz do teorii rewolucji Hannah Arendt. W pierwszej części artykułu zostaną omówione główne kategorie, za pomocą których filozofka definiuje istotę każdej rewolucji: polityka, wolność publiczna, demokracja bezpośrednia, działanie jako praxis, system rad, nowość, pluralizm. W drugiej części wskazane zostaną deficyty argumentacyjne, które można sprowadzić do dwóch punktów: ukrytej irracjonalności pojęcia tego, co polityczne oraz zbyt ostrego przeciwstawienia demokracji bezpośredniej i parlamentarnej.