The subject of this study considers the role played by the two models in transformation of Polish society: the knightly ethos and the bourgeois ethos. The main research question is whether these patterns are competitive with each other or complementary? Must the chivalric ethos disappear from social consciousness so that a bourgeois ethos can appear in its place, or are these value systems complementary? In the literature on the subject, as well as in common knowledge, one often encounters claims that (...) one can be either a romantic or a pragmatist, and that it is impossible to combine these two attitudes neither in the sphere of ideas nor in action. It is for this reason that the romantic approach derived from the chivalric ethos is now often analyzed within the framework of the so-called critical theory. In other words, it is deconstructed in order to make room for a paradigm that appeals to utilitarianism and constructivism. The thesis of this article is as follows: the romantic chivalric paradigm, despite many differences, is not opposed to the bourgeois paradigm. These approaches serve to realize the same values and virtues, but under different historical conditions and in dissimilar social and civilizational contexts. The text is based on the analysis of the two ethical models presented in sociological literature, in selected literary texts, and in biographies of selected historical figures. The conclusion presents findings of the undertaken analysis. In the author’s opinion, the two ethoses can play positive roles in Poland’s modernization and they are not completely mutually exclusive, as it is the case in some approaches analyzing social transformations that took place in Poland in the 19th and 20th centuries. This conclusion is also valid in the times of change that Poland is facing today. (shrink)

Wychodząc od metaforycznego (figuralnego) ujęcia problemu zła, w oparciu o wybrane przemyślenia Leszka Kołakowskiego, rozważania składające się na artykuł zmierzają do namysłu nad „złem w polityce” w sensie niedomagań i nadużyć wolności: pokus władzy autokratycznej i totalitarnej. Dotyczą antropologicznego i politycznego przekraczania granic wolności kosztem (aż do zniesienia) wolności innych. Evil Politics or Trouble with the Devil. Reflections on the Political Demonology of Leszek Kołakowski Proceeding from a metaphorical (figurative) account of the problem of evil, and based on (...) class='Hi'>Leszek Kołakowski’s selected thoughts, this paper’s considerations aim to deliberate on “evil in politics” in the spirit of the shortcomings and excesses of freedom: namely, the lure of autocratic and totalitarian power. At issue is how the bounds of freedom are anthropologically and politically transgressed at the expense (to the point of abolishing) the freedom of others. (shrink)

We show, under the assumption that factoring is hard, that a model of PV exists in which the polynomial hierarchy does not collapse to the linear hierarchy; that a model of S21 exists in which NP is not in the second level of the linear hierarchy; and that a model of S21 exists in which the polynomial hierarchy collapses to the linear hierarchy. Our methods are model-theoretic. We use the assumption about factoring to get a model in which the weak (...) pigeonhole principle fails in a certain way, and then work with this failure to obtain our results. As a corollary of one of the proofs, we also show that in S21 the failure of WPHP (for Σb1 definable relations) implies that the strict version of PH does not collapse to a finite level. (shrink)

The article deals with the philosophy of Nikolai Berdjaev (1874–1948), which he formulated between The Philosophy of Inequality (written in 1918, but published in 1923) and The New Middle - Ages (1924). Berdjaev’s philosophy is analyzed in the context of the Russian Revolution of 1917 and its aftermath. The other point of reference is the crisis of culture and civilisation, which affected the West in the inter-war period. Berdjaev’s position has been interpreted in view of the archetypal myth of the (...) struggle of the two principles, the principle of order (cosmos) and the forces of destruction (chaos). This myth is tied to the millenialist world view. Berdjaev took an anti-utopian stance. He juxtaposed the utopian-revolutionary principle with the hierarchical-creative one. From this position he criticized among others democracy, liberalism and socialism. In the midst of the crisis of the 1920s he remarked the possibility of spiritual rejuvenation putting forward the concept of the New Middle-Ages. One can say that at that time Berdjaev’s philosophy evolved within the conservative-creative framework, from the utopia of conservatism to the utopia of ‘free creativity’. (shrink)

The article deals with the philosophy of Nikolai Berdjaev, which he formulated between The Philosophy of Inequality and The New Middle-Ages. Berdjaev’s philosophy is analyzed in the context of the Russian Revolution of 1917 and its aftermath. The other point of reference is the crisis of culture and civilisation, which affected the West in the inter-war period. Berdjaev’s position has been interpreted in view of the archetypal myth of the struggle of the two principles, the principle of order and the (...) forces of destruction. This myth is tied to the millenialist world view. Berdjaev took an anti-utopian stance. He juxtaposed the utopian-revolutionary principle with the hierarchical-creative one. From this position he criticized among others democracy, liberalism and socialism. In the midst of the crisis of the 1920s he remarked the possibility of spiritual rejuvenation putting forward the concept of the New Middle-Ages. One can say that at that time Berdjaev’s philosophy evolved within the conservative-creative framework, from the utopia of conservatism to the utopia of ‘free creativity’. (shrink)

Podjęta w artykule problematyka dotyczy słynnej figury Wielkiego Inkwizytora, z którą spotykamy się w filozoficznych rozważaniach Józefa Tischnera; oczywiście, figury wprost zaczerpniętej z kart powieści Fiodora Dostojewskiego. Nie są to zresztą jedyne nawiązania myśli Tischnera do „imaginarium filozoficznego” twórcy Braci Karamazow. Warto zatem przyjrzeć się bliżej temu, co kryje się w „cieniu”, jaki roztacza wokół siebie Wielki Inkwizytor. Rozważania, nolens volens, muszą zatem dotyczyć „darów” Wielkiego Inkwizytora: pozornego dobra i pozornej wolności. Innymi słowy: zapytamy o postać Wielkiego Inkwizytora jako – (...) niepokojącą, wciąż groźną – „centralną postać nowożytnej filozofii władzy”. I Dostojewski, i Tischner przywołują bowiem pytania, które nie dają się prostym sposobem odsunąć i gestem tym niejako unieważnić, nadal stawiają nas przed niebezpieczeństwem „iluzji” politycznej, w której stawką pozostają najwyższe wartości. (shrink)

This book was written with the purpose of revealing the duty of each individual to search for truth and the meaning of existence. Thinking requires determination and endurance. It is not easy. Above all, passion for truth is necessary for every honest seeker.

Artykuł jest dygresyjnym przeglądem kilku internetowych witryn muzeów, wybranych i uporządkowanych tematycznie według klucza naukowych zainteresowań autora, zwłaszcza w kontekście sposobu udostępniania online zgromadzonych zbiorów. Instytucje muzealne proponują rozmaite metody i zakresy prezentacji: od najprostszego zamieszczenia fotografii kilkudziesięciu najbardziej spektakularnych zabytków (tzw. _highlights of the collection_) po profesjonalne bazy danych obejmujące całość zasobów wraz z obiektami magazynowymi, wspomagane zaawansowanymi narzędziami przeszukiwania i w pełni naukową deskrypcją. Bez wątpienia w obliczu tego faktu poszczególne muzea różnie definiują profil adresatów swoich kolekcji prezentowanych (...) online. (shrink)

Modifying the methods of Z. Adamowicz's paper Herbrand consistency and bounded arithmetic [3] we show that there exists a number n such that ⋃m Sm (the union of the bounded arithmetic theories Sm) does not prove the Herbrand consistency of the finitely axiomatizable theory $S_{3}^{n}$.

We introduce the notion of a Minkowskian Branching Structure ("MBS" for short). Then we prove some results concerning the phenomenon of funny business in its finitary and infinitary variants.

This compound paper presents the views of two Polish philosophers on the strong international pressures influencing the development of Polish philosophy in recent times. The first part, by Leszek Koczanowicz, treats the philosophical situation and problems of totalitarian Poland under the influence of Soviet Marxism, while the second part, by Adam Chmielewski, focuses on the main trends and difficulties of post‐totalitarian Poland, dominated by Western influence.

Niniejsza wypowiedź jest próbą ukazania wyższości intelektualnej jednostki wybitnej nad jednostkami przeciętnymi. Transgresja jest tutaj formą przejścia, przemiany artysty, negującego zastany porządek świata, pragnącego podłożyć podwaliny pod nową rzeczywistość widzianą oczami szalonego geniusza - Friedricha Nietzschego, do którego często się odwołuję. Jego pojęcie \"Nadczłowieka\" jest tożsame z pojęciem genialnego twórcy, jednostki wybitnej, niezrozumiałej przez pospólstwo, która swoimi horyzontami twórczymi wybiega daleko poza własną epokę\".

Unia Europejska jest nową, dynamicznie rozwijającą się na naszych oczach rzeczywistością. Jej historia, pomimo niewielu lat istnienia, jest bogata i bardzo złożona, tak jak i cała struktura Unii. Nie ulega jednak wątpliwości, że jednym z najważniejszych elementów, które zdecydowały o tym, by ideę jednoczenia się naszego kontynentu próbować przełożyć na konkretne dokonania, były europejskie doświadczenia, wpisane na karty historii, szczególnie najnowszej historii XX stulecia, poranionej dwoma wojnami światowymi, niezliczonymi konfliktami i dramatami kulturowymi, etnicznymi, narodowościowymi.

Unia Europejska jest nową, dynamicznie rozwijającą się na naszych oczach rzeczywistością. Jej historia, pomimo niewielu lat istnienia, jest bogata i bardzo złożona, tak jak i cała struktura Unii. Nie ulega jednak wątpliwości, że jednym z najważniejszych elementów, które zdecydowały o tym, by ideę jednoczenia się naszego kontynentu próbować przełożyć na konkretne dokonania, były europejskie doświadczenia, wpisane na karty historii, szczególnie najnowszej historii XX stulecia, poranionej dwoma wojnami światowymi, niezliczonymi konfliktami i dramatami kulturowymi, etnicznymi, narodowościowymi.

In this paper we give a positive answer to a problem posed by Hofer-Szabó and Rédei (Int. J. Theor. Phys. 43:1819–1826, 2004) regarding the existence of infinite Reichenbachian common cause systems (RCCSs). An example of a countably infinite RCCS is presented. It is also determined that no RCCSs of greater cardinality exist.

The aim of the article is to indicate that there is quite strong support in the text of the Nicomachean Ethics for the argument that its inquiry is “political” rather than “ethical” in character – the textual evidence provides reasons to challenge the traditional belief that Aristotle separated ethics from politics and started the rise of ethics as a new branch of philosophy. In addition, one can posit a hypothesis that the reader, whom Aristotle had in mind while writing what (...) we now know as the Ethics, was a politician-lawgiver. So the reader aimed at in the Ethics is the same as the reader aimed at in the Politics – a politician-lawgiver. The Ethics and the Politics are a two-part but inseparable compound that together make a textbook for a politician-lawgiver. Both parts should be read together because the one cannot be understood correctly without the other. Aristotle studies human good not from the point of view of the individual but from the point of view of the human community. The highest human good – the philosopher’s eudaimonia – is achieved not by individual effort but as a result of good laws and a well-organized life in a polis. (shrink)

At the beginning of Book I of the Nicomachean Ethics, Aristotle says that “the good is the same for an individual as for a city”. The good in question is εὐδαιμονία – the highest good achievable for human beings. In Book X, we learn that contemplative activity meets best the requirements set for eudaimonia. Even if we agree that contemplative activity is the good for an individual, how should we understand the claim that contemplation is also the good for a (...) city? I start by reminding readers that for Aristotle the Nicomachean Ethics is essentially a political enquiry and should be read together with his Politics. I focus on the teleological character of his political philosophy and the interlinking of the concepts of the good, nature, form, end and function. Then, I look at Aristotle’s two closely-connected statements that polis exists by nature and that men are political animals. Having taken into account Aristotle’s opinion regarding the imperfection of this world, which is exemplified by the vulnerability of human lives to fortune, luck and accidents, I conclude that Alasdair MacIntyre’s concept of the political community as a common project explains well how contemplation could be the end of polis. Only very few individuals can achieve the highest good and they can do it only if they have the support of the political community. But all the inhabitants of a polis structured towards achieving the highest good benefit from living in a well-ordered community whose constitution reflects the objective hierarchy of goods. (shrink)

Celem artykułu jest próba rekonstrukcji rozwoju duchowego Zaratustry, głównego bohatera dzieła Nietzschego Tako rzecze Zaratustra. Ów rozwój polega na osiąganiu trzech stadiów świadomości: fazy konformistycznego wielbłąda, przepełnionego negacją lwa i finalnie dziecka afirmującego życie. Metodologia badań zastosowana w artykule opiera się na analizie, rekonstrukcji i syntezie tekstu Tako rzecze Zaratustra. Przeprowadzone badania osadzone są w kontekście tezy Heideggera o komplementarności głównych aspektów nietzscheanizmu: woli mocy i wiecznego powrotu. Zaratustra, aby przeistoczyć się w lwa, a następnie w dziecko, będzie musiał odkryć (...) i zaakceptować ową komplementarność. Głównym antagonistą proroka jest duch ciężkości, symbolizujący negację życia i destruktywną miłość bliźniego. (shrink)