The article is an attempt to analyze the current trends of the development of Polish philosophy. It does not give a detailed description or systematization of Polish philosophy. The attention is focused on some vital issues: individuals, groupings, topics that determine its character and contribute to its native character and universal dimension. Polish culture follows an alternate pattern of development. Periods of idealistic vows, heroic deeds and great literature were followed by the time of “minimalism” restricted to the world of (...) facts and practicalities. At the times of cultural maximalism, philosophy accompanied literature (art) and tended to take the form of a world outlook, while in minimalistic phase it searched for connections with science and transformed into meta-science.The author believes that the period of scientific philosophy (the Lvov—Warsaw School of Philosophy) is over so it can be presumed that the future will belong to world outlook philosophy. (shrink)

Jerzy Braun formulated the principles of unionism in forty five points constituting a concise, twenty-four-page manifesto entitled “Unionism. Basic Principles”. The text was published anonymously by a conspiratorial publishing in 1943. After over fifty years, on the initiative of All-Poland Club of Lithuania’s Lovers, it was reprinted—this time with the author’s name and lengthy explanations.My main objective is the analysis and interpretation of Braun’s text.Unionism, according to Braun, does not mean separatism, it is a principle and attitude based on integrating (...) values that deserves definite ethics according to which activity directly derives from “voluntary accepted commitments”. Braun neither questions nor overestimates fight. Unionism means dialogue, agreement, but also this type of rivalry that remains in contradiction to a well-known saying “homo homini lupus est”. Unionism perceived as universalism, allows, according to the words of a romantic poet, “to differ beautifully”.The first part of the unionist principles comprises philosophical considerations inspired with the thought of Józef M. Hoene-Wroński. They constitute an introduction to more specific problems concerning the social and political life in the future Poland. Braun paid a lot of attention to “ideocratic” system in which emphasis moves from “persons, dynasties, reason of state to ideas”. He stressed the importance of economic and cultural dynamism, though economic achievement, in his opinion, should only serve the development of culture. The final parts of the unionist program present the necessity to unify the world in which Poland will find her proper position. (shrink)

The article is an attempt to analyze the current trends of the development of Polish philosophy. It does not give a detailed description or systematization of Polish philosophy. The attention is focused on some vital issues: individuals, groupings, topics that determine its character and contribute to its native character and universal dimension. Polish culture follows an alternate pattern of development. Periods of idealistic vows, heroic deeds and great literature were followed by the time of “minimalism” restricted to the world of (...) facts and practicalities. At the times of cultural maximalism, philosophy accompanied literature (art) and tended to take the form of a world outlook, while in minimalistic phase it searched for connections with science and transformed into meta-science.The author believes that the period of scientific philosophy (the Lvov—Warsaw School of Philosophy) is over so it can be presumed that the future will belong to world outlook philosophy. (shrink)

This study explored the influence of the context-dependent effect of mood as well as individual differences in neuroticism and action vs. state/volatility orientation on predecisional processing in a multiattribute choice task. One hundred and twenty participants acquired information about choice options after filling out personality questionnaires. Results showed that participants in a positive mood processed the information longer in enjoy than in done-enough context. In turn, participants in a negative mood processed the information more selectively in enjoy than in done-enough (...) context. It also appeared that this effect is reinforced for participants with low neuroticism and volatility orientation, while it is weakened for those with low neuroticism and action orientation. Results were interpreted in accordance with the differential-processual approach. (shrink)

Klemens Szaniawski, mimo że kojarzony z filozofią nauki i logiką, w swoich rozważaniach zajmuje się również teorią decyzji i wskazuje na jej związek z zagadnieniami etycznymi. Wychodząc od pojęciowego i językowego powiązania między teorią decyzji a etyką, poszukuje dalszych ich relacji, które poddaje analizie. W artykule pokazano przydatność twierdzeń teorii decyzji nie tylko do analizy zagadnień etycznych, ale także wyborów działania, które ściśle są związane z podmiotem etycznym. Po pierwsze, wskazano, że pojęcie racjonalności jest istotnym elementem wiążącym proces decyzyjny z (...) etyką. Po drugie, pojęcie decyzji zawiera dwa elementy: wybór działania i postanowienie jego realizacji. Decyzja jest zrelatywizowana do celu, cel zaś determinuje działanie podmiotu, a sam wybór uwzględnia przekonania i wartościowanie decydenta. Po trzecie, rozumienie pojęcia decyzji wiąże się z podmiotem, który posiada pewien charakter i formuje go podczas podejmowania decyzji. Co więcej, w konkretnych decyzjach podmiotu, uwidoczniają się jego cele, środki i motywy. Dlatego włączenie teorii decyzji do analizy osobowości podmiotu i definiowania tożsamości pozwala na uzyskanie wielostronnej wiedzy na temat człowieka. W nowym spojrzeniu na zagadnienie całego procesu decyzyjnego wskazano na możliwość pragmatycznego zastosowania pojęć teorii decyzji w etyce. By określić przydatność aparatury pojęciowej teorii decyzji w praktyce, posłużono się przykładami zaczerpniętymi z nauk prawnych i medycyny. (shrink)

Celem artykułu jest wprowadzenie do omówienia strategii cenzorskich stosowanych wobec utworów Włodzimierza Scisłowskiego złożonych do publikacji w piśmie satyrycznym „Kaktus” w latach 1957–1960. Materiał źródłowy stanowi zbiór kryptotekstów, czyli poufnych dokumentów oceniających artykuły z tygodnika, powstały w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu. Cenzorzy ingerowali w utwory satyryczne Scisłowskiego – we fraszki, wiersze, poematy, ballady, zarzucając autorowi złośliwe i przejaskrawione przedstawianie rzeczywistości politycznej i społecznej kraju. Część utworów ukazała się po wprowadzeniu narzuconych przez urząd cenzury zmian, część (...) nie została dopuszczona do publikacji. (shrink)

Celem artykułu jest omówienie strategii cenzorskich stosowanych wobec utworów Włodzimierza Scisłowskiego złożonych do publikacji w piśmie satyrycznym „Kaktus” w latach 1957–1960. Materiał źródłowy stanowi zbiór kryptotekstów, czyli poufnych dokumentów oceniających artykuły z tygodnika, powstały w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu. Cenzorzy ingerowali w utwory satyryczne Scisłowskiego – we fraszki, wiersze, poematy, ballady, zarzucając autorowi złośliwe i przejaskrawione przedstawianie rzeczywistości politycznej i społecznej kraju. Część utworów ukazała się po wprowadzeniu narzuconych przez urząd cenzury zmian, część nie została (...) dopuszczona do publikacji. (shrink)

Transformations are not only conditioned by facts encompassing narrower or wider panoramas: from concentrating on death and one (political) role (the ode of Horace), through recalling Cleopatra’s mature life and love (the drama of Shakespeare), to creating an image embracing the heroine’s whole life with its numerous roles, but as a mother and a daughter in the first place, because even her lovers resemble a father and a child (the fictional biography of Karen Essex). Above all, they appear to be (...) more connected with different attitudes towards universal references lying within human cognitive abilities. Horace’s didactic opposition of contradictory patterns leads to the victory of one of them — and it is a linear pattern, as an equivalent of modern myth, which is accepted by the author himself. In Shakespeare, it takes a form of tragedy resulting from the fragmentary character of each pattern, one of which introduces change (archaic myth) and the other constancy (modern myth), and from a painful attempt to combine them. In Essex, the vision of the world in which archaic myth, strongly represented by a child, triumphs is utopian. Irrespective of the differences, all the works realize the essential role played by images developed by heroes, and especially by authors, in human cognition. (shrink)

Aniela Godecka was a co-founder of non-habit Congregation of Little Sisters of Mary Immaculate an active initiator of actions connected with social economy amongst the contemporary factory population. For Aniela Godecka in the sphere of the social economy above all a penetrating analysis and a correct identification of needs of social, professional and economic women were a base of her effective news. Growing disproportions and divisions of the society and the reaction to exclude larger groups from the mainstream of the (...) social life became the base of distinguishing principal areas of Godecka’s activity: service delivery for the society, educational activity, social welfare and health care. Socio-economic transformations taking place throughout the centuries have had a significant impact on the perception of femininity and shaping social mentality. It can therefore pose the question: Whether and to what extent the potential of historical experience Godecka can be used by women 21st century? Godecka’s activity can constitute the inspiration for women living in the 21st century. Aniela Godecka’ experience constitutes the incentive for contemporary women to take part in socio-economic integration, to propagate behaviours and enterprising attitudes and the behaviours in accordance with accepted system of values. (shrink)

Traditional cognitivism treats a situated agent's point of view in terms of deficit egocentrism. Can Ballard et al.'s framework remedy this characterization? And will its fusion of computational and enactivist explanations change assumptions about what cognition is? “Yes” is suggested by considering human infants' developing spatial knowledge, but further questions are raised by analysis of their robot counterparts.

The functioning of hospice institutions may be considered based on three fundamental, functions accomplished by it, i.e. existential, social and economic ones. Holistic evaluation of hospice care requires taking into account actual and potential advantages, possible to achieve both through society represented by all citizens, and through the economy. The article has a survey character – the literature is based on critical analysis within the scope ofthe subject raised. The work was made rich from two-year own experience of volunteer work. (...) For the purpose of realization of the subject raised, empirical examinations were also conducted based on the method of shadow prices and logical matrix. In this paper, the implementation of the function of an existential volunteer hospice is considered on the basis of its ability to alleviate the suffering of patients’ mental and spiritual capacity and give them practical help by volunteers. The usefulness of hospices, which is a part of their social function, was studied by considering the point of existence and functioning of palliative and long-term care centres. In order to define the economic function of a voluntary service, micro and macroeconomic types of analysis were used. One should, however, emphasise that these examinations should have an interdisciplinary character. (shrink)

Neonatologia to dosyć młoda specjalizacja w medycynie, która w ostatnim dziesięcioleciu poczyniła ogromne postępy, głównie dzięki możliwościom technicznym i leczniczym. Zwiększyły one szanse utrzymania przy życiu coraz bardziej niedojrzałych noworodków, nawet tych ważących 500 g. Szybko jednak przyszedł moment refleksji, gdy pojawiły się pierwsze wyniki badań wskazujących, że jest to grupa dzieci ze zwiększonym ryzykiem nieprawidłowego rozwoju psychoruchowego. Fakty te postawiły przed lekarzami nowe wyzwania i poszukiwania odpowiedzi na wiele nurtujących ich pytań: czy podtrzymywanie życia w imię jego świętości albo (...) dlatego że jest technicznie możliwe jest uzasadnione? Czy raz rozpoczęte leczenie należy zawsze kontynuować? W pracy autorka podejmuje próbę odpowiedzi na te pytania z perspektywy neonatologa z wieloletnim doświadczeniem zawodowym. Omawia sytuacje noworodków znajdujących się na granicy życia i śmierci, wskazując gdzie są granice medycznej interwencji i co je wyznacza. Na koniec przedstawia etapy procesu podejmowania ostatecznej decyzji zwracając uwagę na trudności i podając praktyczne wskazówki postępowania. (shrink)

Bermúdez argues that a framing effect is rational, which will be true if one accepts that the biased editing phase is rational. This type of rationality was called procedural by Simon. Despite being procedurally rational in the evaluation phase framing effect stems from biased way we set a reference point against which outcomes are compared.

The article is concerned with the peculiarities of the ethos characteristic for the scholars, conceived as an identifiable professional category. Scholars form groups and circles consolidated by their efforts to create and establish scientific knowledge.

Na pocz¸a}tku XXI wieku zachodz¸a} istotne przemiany w relacjach pracy i czasu wolnego. Dostrzega siȩ też rozwój gospodarki kreatywnej wraz z wyłanianiem siȩ nowej stratyfikacji społecznej i zmian¸a} czynników rozwojowych. Coraz wiȩksze znaczenie w przemianach społeczno-gospodarczych ma sektor kultury oraz działania na rzecz kształtowania przemysłów kultury i kreatywnych, wraz z ich powi¸a}zaniami z sektorami zależnymi jak np. turystyka, architektura i wzornictwo przemysłowe. Celem artykułu jest odniesienie tych procesów i zjawisk do warunków województwa podlaskiego oraz przybliżenie głównych przesłanek powołania Regionalnego Obserwatorium (...) Kultury. Artykuł wskazuje na potrzebȩ i potencjalne korzyści z zarz¸a}dzania wiedz¸a na temat kultury na poziomie regionalnym poprzez prowadzenie prac teoretycznych i metodologicznych w ramach obserwatorium. Opracowanie na podstawie analizy danych zastanych i wyników badań własnych zwraca uwagȩ na główne cechy regionu, potrzeby informacyjne instytucji kulturalnych i artystycznych, możliwe modele obserwatorium kultury, potencjalne obszary działalności obserwatorium i korzyści z niej wynikaj¸ace. ** At the beginning of the XXI century, there are significant changes in relations of work and leisure time. The development of creative economy is also recognized along with emergence of a new social stratification and changes in developmental factors. Increasingly im- portant in the socio-economic transformation is cultural sector as well as promotion of culture and creative industries development including their linkages with dependent sectors such as tourism, architecture and industrial design. The aim of this article is to refer these processes and phenomena to the conditions of Podlaskie Voivodship and to discuss the main reasons of Regional Observatory of Culture establishment. Article indicates the need for and potential benefits of knowledge management on culture at the regional level by conducting theoretical and methodological work within the observatory. Essay based on an analysis of existing data and own research results highlights the main features of the region, information needs of cultural and art institutions, culture observatory possible models, potential activity areas of the regional observatory and the arising benefits from its activities. (shrink)

Diagnoza postaw mieszkańców Białegostoku w zakresie tolerancji Jan Poleszczuk, Katarzyna Sztop-Rutkowska, Łukasz Kiszkiel, Andrzej Klimczuk & Rafał Julian Mejsak (2013) .

Badania prezentowane w niniejszej publikacji miały na celu dostarczenie danych koniecznych do prowadzenia polskiej polityki zagranicznej rozszerzonej o wymiar samorządowy i obywatelski w województwie podlaskim. Głównym celem diagnozy było zbadanie, jak jednostki samorządu terytorialnego, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa oraz uczelnie wyższe nawiązywały współpracę transgraniczną z partnerami na Litwie, Białorusi, Ukrainie i w Rosji (Obwód Kaliningradzki). W publikacji wskazano miejsca największego potencjału, jak również barier na drodze do takiej współpracy w regionie. Zwrócono szczególną uwagę na kooperację tych podmiotów, łączenie swoich potencjałów i (...) tworzenie wspólnych projektów. * Studies presented in this publication were aimed at provide data necessary for the conducting of local government and citizenship dimension of the enlarged Polish foreign policy in Podlaskie region. The main objective was to investigate the diagnosis, as the local government units, non-governmental organizations, businesses and universities alluded cross-border cooperation with partners in Lithuania, Belarus, Ukraine and Russia (Kaliningrad). The publication indicated areas of the greatest potential, as well as barriers to such cooperation in the region. Particular attention was paid to the cooperation of these entities, combining their potentials and create joint projects. (shrink)

Celem diagnozy było: - przeprowadzenie badań dostarczających pełnej i rzetelnej wiedzy z zakresu potrzeb kulturalnych mieszkańców woj. podlaskiego; - wskazanie głównych barier uczestnictwa w kulturze wysokiej; - ilościowo-jakościowe określenie wizerunku instytucji kulturalnych, w tym Teatru Dramatycznego, i ocena ich działalności artystycznej; - zmierzenie poziomu kapitał kulturowego regionu na podstawie wskaźnika korzystania przez mieszkańców woj. podlaskiego z instytucji kulturalnych. -/- .

This article compares the potential of classical and connectionist computational concepts for explanations of innate infant knowledge and of its development. It focuses on issues relating to: the perceptual process; the control and form(s) of perceptual-behavioural coordination; the role of environmental structure in the organization of action; and the construction of novel forms of activity. There is significant compatibility between connectionist and classical views of computation, though classical concepts are, at present, better able to provide a comprehensive computational view of (...) the infant. However, Varela's “enaction” perspective poses a significant challenge for both approaches. (shrink)

BackgroundThe COVID-19 pandemic has led governments worldwide to implement unprecedented response strategies. While crucial to limiting the spread of the virus, “social distancing” may lead to severe psychological consequences, especially in lonely individuals.MethodsWe used cross-sectional and longitudinal designs to investigate the links between loneliness, anxiety, and depression symptoms and COVID-19 risk perception and affective response in young adults who implemented social distancing during the first 2 weeks of the state of epidemic threat in Poland.ResultsLoneliness was correlated with ADS and with (...) affective response to COVID-19’s threat to health. However, increased worry about the social isolation and heightened risk perception for financial problems was observed in lonelier individuals. The cross-lagged influence of the initial affective response to COVID-19 on subsequent levels of loneliness was also found.ConclusionThe reciprocal connections between loneliness and COVID-19 response may be of crucial importance for ADS during the COVID-19 crisis. (shrink)

SPIS TREŚCI Ryszard Moń Wstęp -/- Rozdział 1: Lękam się świata bez filozofii. O nieodzowności humanistyki w dobie techniki i globalizacji -/- 1.1 Konieczność filozofii 1.2 Narodziny sztuk wyzwolonych 1.3 Uniwersytet domem humanistyki 1.4 Upadek humanistyki 1.5 Uniwersytet – biznes i korporacyjna logika 1.6 Kognitywny kapitalizm 1.7 Złowroga moc etatyzmu 1.8 Pragmatyzm a ideały kształcenia 1.9 Demokracja – dialog, kultura, światopogląd 1.10 Humanistyka na straży demokracji 1.11 Edukacja filozoficzna w szkole 1.12 Podsumowanie – filozofia jako fundament -/- Rozdział 2: Czy (...) starożytna paideia może być alternatywą dla współczesnej pedagogiki? Antyczne metody wychowawcze i ich obecna rola -/- 2.1 Filozofia jako sposób życia 2.2 Rola ćwiczeń duchowych w paidei starożytnej Grecji oraz starożytnego Rzymu 2.3 Antyczna paideia a aktualne wzorce kształcenia -/- Rozdział 3: Problem ujawniania przez nauczyciela własnej tożsamości moralnej w nauczaniu etyki i filozofii -/- 3.1 Nauczyciel na lekcjach filozofii i etyki 3.2 Etyka, moralność i tożsamość 3.3 Matthew Lipmana filozofowanie z dziećmi i młodzieżą 3.4 Filozofia! Ale jaka? 3.5 Nauczyciel-filozof 3.6 Tożsamość moralna nauczyciela -/- Rozdział 4: Język i filozofia. O Naturalnym Metajęzyku Semantycznym i jego związkach z filozofią -/- 4.1 Naturalny Metajęzyk Semantyczny – rozważania wstępne 4.2 Inspiracje filozoficzne koncepcji NMS 4.3 Naturalny Metajęzyk Semantyczny – cel i założenia koncepcji 4.4 Kierunki rozwoju NMS 4.5 Jak wykorzystać NMS w dydaktyce filozofii? -/- Rozdział 5: Metody problemowe na lekcji etyki i filozofii jako możliwe działanie prewencyjne -/- 5.1 Metody rozwiązywania problemów – informacje ogólne 5.2 Rozwiązywanie problemów poznawczych 5.3 Rozwiązywanie problemów decyzyjnych 5.4 Rozwiązywanie problemów praktycznych 5.5 Nauczanie i uczenie się metodą „układanki” 5.6 Metoda wychowania bez porażek 5.7 Rola nauczyciela 5.8 Kształcenie umiejętności rozwiązywania problemów 5.9 Oceny i wartościowania 5.10 Podsumowanie Rozdział 6: Trudności w uczeniu się – profilaktyka i terapia -/- 6.1 Trudności w uczeniu się 6.2 Specyficzne trudności w uczeniu się 6.3 Niepowodzenia szkolne 6.4 Profilaktyka i terapia -/- Aneks – konspekty lekcji o tematyce filozoficznej i etycznej. (shrink)

This study concerns the problem of late complications of antineo-plastic therapy. Reduced parameters of the cardiorespiratory system in childhood may have a tremendous impact on health. In order to assess the selected parameters, to evaluate physical endurance, and compare the results with those obtained for healthy children, a test was carried out on a treadmill, until 80% of maximum pulse rate was reached. To compare the differences between the treatment group and the control group, three approaches were used. The first (...) one was the classical statistical inference, the second consisted in forming a multidimensional normal model and also involved modelling of the correlation between variables. The unstructured type of the working correlation matrix was chosen to obtain the results and correct standard errors. In the last approach, logistic regression was used to model the relationship between binary outcome and covariates, and to differentiate between the groups of patients on the basis of their cardiovascular parameters. (shrink)

Polityka społeczna wobec starości i osób starszych w mieście Białystok w świetle dokumentów strategicznych Andrzej Klimczuk In Katarzyna Sztop-Rutkowska (ed.), Seniorzy Partycypuj¸A. Fundacja Soclab. pp. 27--29 (2014) .

The dispute between individualism and anti-individualism is about the individuation of psychological states, and individualism, on some accounts, is committed to the claim that psychological subjects together with their environments do not constitute integrated computational systems. Hence on this view the computational states that explain psychological states in computational accounts of mind will not involve the subject''s natural and social environment. Moreover, the explanation of a system''s interaction with the environment is, on this view, not the primary goal of computational (...) theorizing. Recent work in computational developmental psychology (by A. Karmiloff-Smith and J. Rutkowska) as well as artificial agents or embedded artificial systems (by L.P. Kaelbling, among others) casts doubt on these claims. In these computational models, the environment does not just trigger and sustain input for computational operations, but some computational operations actually involve environmental structures. (shrink)

Etyka jako obszar i kontekst standaryzacji działalności organizacji pozarz¸adowych Andrzej Klimczuk In Katarzyna Sztop-Rutkowska (ed.), Poradnik Standardów Normatywnych Dla Organizacji Pozarz¸Adowych Z Powiatu Oleckiego. Fundacja Rozwoju Ziemi Oleckiej. pp. 74--92 (2012) .

The aim of this article is to present the voyages made in the second half of the 14th century by Queen Jadwiga of Poland, the wife of the first Jagiellonian ruler on the Polish throne. Ladislaus Jagiełło ruled over a vast area of the Polish and Lithuanian states, like other European monarchs, through an itinerary system around his realm. Jadwiga accompanied her husband in the performance of his monarchical duties, and sometimes replaced him, but her trips were not only political (...) or representative. The queen also traveled, perhaps even primarily, for family and private functions. During her travels, she most often visited the royal lands of Lesser Poland, and less often went to other regions of the country or beyond its borders. The sources used in this research are narrative and, it should be noted, do not come directly from the period of Jadwiga’s life. These are the Annals of Jan Długosz, written several decades later, which provide information about the time and place of the journeys made by the queen. However, they make it possible to learn – to a far greater extent than other sources – about the circumstances which induced the Queen consort Jagiełło to leave the walls of the Wawel Castle. The study of the subject is also possible thanks to the itinerary of Queen Jadwiga, compiled by Grażyna Rutkowska, which enables analysis beyond the findings concerning the timetable of these trips and corrects the coverage by the Polish chronicler. The literary division of royal travels into “small” and “great” allows us to see the difference not only in territorial range, but above all in the nature and purpose of travels made by the Queen. Jadwiga liked staying in the royal estates of Małopolska using the time for recreation, but when necessary, she also made the effort to travel to more distant towns to join in the implementation of state policy. (shrink)