Wychodząc od metaforycznego (figuralnego) ujęcia problemu zła, w oparciu o wybrane przemyślenia Leszka Kołakowskiego, rozważania składające się na artykuł zmierzają do namysłu nad „złem w polityce” w sensie niedomagań i nadużyć wolności: pokus władzy autokratycznej i totalitarnej. Dotyczą antropologicznego i politycznego przekraczania granic wolności kosztem (aż do zniesienia) wolności innych. Evil Politics or Trouble with the Devil. Reflections on the Political Demonology of Leszek Kołakowski Proceeding from a metaphorical (figurative) account of the problem of evil, and based on (...) class='Hi'>Leszek Kołakowski’s selected thoughts, this paper’s considerations aim to deliberate on “evil in politics” in the spirit of the shortcomings and excesses of freedom: namely, the lure of autocratic and totalitarian power. At issue is how the bounds of freedom are anthropologically and politically transgressed at the expense (to the point of abolishing) the freedom of others. (shrink)

Artykuł jest dygresyjnym przeglądem kilku internetowych witryn muzeów, wybranych i uporządkowanych tematycznie według klucza naukowych zainteresowań autora, zwłaszcza w kontekście sposobu udostępniania online zgromadzonych zbiorów. Instytucje muzealne proponują rozmaite metody i zakresy prezentacji: od najprostszego zamieszczenia fotografii kilkudziesięciu najbardziej spektakularnych zabytków (tzw. _highlights of the collection_) po profesjonalne bazy danych obejmujące całość zasobów wraz z obiektami magazynowymi, wspomagane zaawansowanymi narzędziami przeszukiwania i w pełni naukową deskrypcją. Bez wątpienia w obliczu tego faktu poszczególne muzea różnie definiują profil adresatów swoich kolekcji prezentowanych (...) online. (shrink)

This book explores the nature of modern culture as a culture of anxiety, analyzing the modes in which such anxiety presents itself. Drawing on sociological and philosophical concepts of modernity, the author builds on the work of Marx, Nietzsche and Freud to offer an understanding of modern anxiety culture as the reverse side of risk culture, which stabilizes itself by concealing or making familiar the social phenomena of risk society. Through explorations of memory, politics, art, clairvoyance, notions of national community (...) and identity, this volume sheds light on the fissures in our culture where anxiety appears, thus revealing its underlying volatility. A study of the ruptures in our modern culture, Anxiety and Lucidity will appeal to scholars of sociology, social theory, anthropology and philosophy with interests in late modern culture. (shrink)

Leszek Kolakowski delves into some of the most intellectually vigorous questions of our time in this remarkable collection of essays garnished with his characteristic wit. Ten of the essays have never appeared before in English. "Exemplary.

Podjęta w artykule problematyka dotyczy słynnej figury Wielkiego Inkwizytora, z którą spotykamy się w filozoficznych rozważaniach Józefa Tischnera; oczywiście, figury wprost zaczerpniętej z kart powieści Fiodora Dostojewskiego. Nie są to zresztą jedyne nawiązania myśli Tischnera do „imaginarium filozoficznego” twórcy Braci Karamazow. Warto zatem przyjrzeć się bliżej temu, co kryje się w „cieniu”, jaki roztacza wokół siebie Wielki Inkwizytor. Rozważania, nolens volens, muszą zatem dotyczyć „darów” Wielkiego Inkwizytora: pozornego dobra i pozornej wolności. Innymi słowy: zapytamy o postać Wielkiego Inkwizytora jako – (...) niepokojącą, wciąż groźną – „centralną postać nowożytnej filozofii władzy”. I Dostojewski, i Tischner przywołują bowiem pytania, które nie dają się prostym sposobem odsunąć i gestem tym niejako unieważnić, nadal stawiają nas przed niebezpieczeństwem „iluzji” politycznej, w której stawką pozostają najwyższe wartości. (shrink)

Celem artykułu jest próba rekonstrukcji rozwoju duchowego Zaratustry, głównego bohatera dzieła Nietzschego Tako rzecze Zaratustra. Ów rozwój polega na osiąganiu trzech stadiów świadomości: fazy konformistycznego wielbłąda, przepełnionego negacją lwa i finalnie dziecka afirmującego życie. Metodologia badań zastosowana w artykule opiera się na analizie, rekonstrukcji i syntezie tekstu Tako rzecze Zaratustra. Przeprowadzone badania osadzone są w kontekście tezy Heideggera o komplementarności głównych aspektów nietzscheanizmu: woli mocy i wiecznego powrotu. Zaratustra, aby przeistoczyć się w lwa, a następnie w dziecko, będzie musiał odkryć (...) i zaakceptować ową komplementarność. Głównym antagonistą proroka jest duch ciężkości, symbolizujący negację życia i destruktywną miłość bliźniego. (shrink)

In this paper we give a positive answer to a problem posed by Hofer-Szabó and Rédei (Int. J. Theor. Phys. 43:1819–1826, 2004) regarding the existence of infinite Reichenbachian common cause systems (RCCSs). An example of a countably infinite RCCS is presented. It is also determined that no RCCSs of greater cardinality exist.

We extend a result by Gallow concerning the impossibility of following two epistemic masters, so that it covers a larger class of pooling methods. We also investigate a few ways of avoiding the issue, such as using non-convex pooling methods, employing the notion of imperfect trust or moving to higher-order probability spaces. Along the way we suggest a conceptual issue with the conditions used by Gallow: whenever two experts are considered, whether we can trust one of them is decided by (...) the features of the other! (shrink)

Poland, after social-politic-economic transformation in 1989, became a capitalistic, free-market country. In this conditions human being can be perceived as an object, not a subject of economic life. Therefore the import ant issue is to take up problems associated with human subjectivity. And human subjectivity is expressed in his personal dignity.

We introduce the notion of a Minkowskian Branching Structure ("MBS" for short). Then we prove some results concerning the phenomenon of funny business in its finitary and infinitary variants.

Unia Europejska jest nową, dynamicznie rozwijającą się na naszych oczach rzeczywistością. Jej historia, pomimo niewielu lat istnienia, jest bogata i bardzo złożona, tak jak i cała struktura Unii. Nie ulega jednak wątpliwości, że jednym z najważniejszych elementów, które zdecydowały o tym, by ideę jednoczenia się naszego kontynentu próbować przełożyć na konkretne dokonania, były europejskie doświadczenia, wpisane na karty historii, szczególnie najnowszej historii XX stulecia, poranionej dwoma wojnami światowymi, niezliczonymi konfliktami i dramatami kulturowymi, etnicznymi, narodowościowymi.

The aim of the article is to indicate that there is quite strong support in the text of the Nicomachean Ethics for the argument that its inquiry is “political” rather than “ethical” in character – the textual evidence provides reasons to challenge the traditional belief that Aristotle separated ethics from politics and started the rise of ethics as a new branch of philosophy. In addition, one can posit a hypothesis that the reader, whom Aristotle had in mind while writing what (...) we now know as the Ethics, was a politician-lawgiver. So the reader aimed at in the Ethics is the same as the reader aimed at in the Politics – a politician-lawgiver. The Ethics and the Politics are a two-part but inseparable compound that together make a textbook for a politician-lawgiver. Both parts should be read together because the one cannot be understood correctly without the other. Aristotle studies human good not from the point of view of the individual but from the point of view of the human community. The highest human good – the philosopher’s eudaimonia – is achieved not by individual effort but as a result of good laws and a well-organized life in a polis. (shrink)

At the beginning of Book I of the Nicomachean Ethics, Aristotle says that “the good is the same for an individual as for a city”. The good in question is εὐδαιμονία – the highest good achievable for human beings. In Book X, we learn that contemplative activity meets best the requirements set for eudaimonia. Even if we agree that contemplative activity is the good for an individual, how should we understand the claim that contemplation is also the good for a (...) city? I start by reminding readers that for Aristotle the Nicomachean Ethics is essentially a political enquiry and should be read together with his Politics. I focus on the teleological character of his political philosophy and the interlinking of the concepts of the good, nature, form, end and function. Then, I look at Aristotle’s two closely-connected statements that polis exists by nature and that men are political animals. Having taken into account Aristotle’s opinion regarding the imperfection of this world, which is exemplified by the vulnerability of human lives to fortune, luck and accidents, I conclude that Alasdair MacIntyre’s concept of the political community as a common project explains well how contemplation could be the end of polis. Only very few individuals can achieve the highest good and they can do it only if they have the support of the political community. But all the inhabitants of a polis structured towards achieving the highest good benefit from living in a well-ordered community whose constitution reflects the objective hierarchy of goods. (shrink)

In recent years part of the literature on probabilistic causality concerned notions stemming from Reichenbach’s idea of explaining correlations between not directly causally related events by referring to their common causes. A few related notions have been introduced, e.g. that of a “common cause system” (Hofer-Szabó and Rédei in Int J Theor Phys 43(7/8):1819–1826, 2004) and “causal (N-)closedness” of probability spaces (Gyenis and Rédei in Found Phys 34(9):1284–1303, 2004; Hofer-Szabó and Rédei in Found Phys 36(5):745–756, 2006). In this paper we (...) introduce a new and natural notion similar to causal closedness and prove a number of theorems which can be seen as extensions of earlier results from the literature. Most notably we prove that a finite probability space is causally closed in our sense iff its measure is uniform. We also present a generalisation of this result to a class of non-classical probability spaces. (shrink)