Jubilees induce one to reflect, to look back. It is a good opportunity to make some summaries, one ponders over the achievements of the past. It is also a good moment to express one's appreciation and gratitude. Such an expression of appreciation and a form of gratitude is the book Philosophy Leaning Towards Man, dedicated to Rev. Stanisław Kowalczyk, a professor of philosophy on the occasion of forty years of his scientific work at the Catholic University of Lublin and (...) the fiftieth anniversary of his ordination. This joint publication, dedicated to Prof. Kowalczyk and edited by Edward Balawajder, Arkadiusz Jabłoński and Jan Szymczyk, comprises numerous studies by his associates, colleagues and students. The whole work is thematically organized into three parts. The first part contains texts that raise anthropological issues, the second - social issues, and the third - issues concentrated around the relation between God and religion. This organization perfectly reflects the spectrum of the interests of Prof. Kowalczyk. (shrink)

It is often claimed that Brentano’s rediscovery of intentionality has been strongly influenced by Aristotle. Brentano himself stressed repeatedly his affinity to Aristotle and this self-interpretation was by no means restricted to the theory of intentionality. In fact, Brentano seemed to believe that almost all of what he had discovered during his most influential years (1874–1895) has its more or less remote roots in the philosophy of Aristotle. Yet if we carefully compare the picture of intentionality that is to be (...) found in Aristotle’s De Anima with Brentano’s theory of immanent objects, we find more differences than similarities. The truth is that Brentano developed a quite different ontology of intentionality, and his references to Aristotle should be seen as a conventional homage to his master rather than as something of substance that could help us to understand better Brentano’s own theory. What Brentano in fact took from Aristotle was rather his way of doing philosophy and certain isolated ideas, but certainly not theories in their entirety. (shrink)

This paper examines a recent argument in favour of strong precautionary action—possibly including working to hasten human extinction—on the basis of a decision-theoretic view that accommodates the risk-attitudes of all affected while giving more weight to the more risk-averse attitudes. First, we dispute the need to take into account other people’s attitudes towards risk at all. Second we argue that a version of the non-identity problem undermines the case for doing so in the context of future people. Lastly, we suggest (...) that we should not work to hasten human extinction, even if significant risk aversion is warranted. (shrink)

The concept of a trope (understood as an individual property and not as a figure of speech) plays an important role in contemporary analytical metaphysics. It is, however, often far from clear what the logic of this concept really is. Indeed, there are two equally important intuitions underlying the concept of trope, two intuitions that generate two quite different conceptual frameworks. According to the first intuition, a trope is a particularised property – a property taken as an individual aspect of (...) a particular object. A trope is thus the colour of this table or the shape of this sculpture. In the light of this conception tropes are, as it were, direct abstractions from concrete individuals. According to the second intuition a trope is still such an individual (and abstract) colour or such an individual (and abstract) shape, but now it is not only abstracted from the concrete individual of which it is a trope but also taken in abstraction from the very fact that it has been abstracted this way. We can imagine that the cognitive access to these tropes is obtained by a kind of a double abstraction. All this can sound puzzling at first blush, but in what follows I hope to make the matter a little clearer. Let us anticipate briefly. On the second view, tropes are construed not so much as abstractions from concrete individuals, but rather as primitive items of which the concrete individuals are composed. Tropes so construed are, as it were, metaphysically prior to concrete individuals. We will call tropes of this kind unstructured tropes, whereas tropes conceived as aspects of individual things will be called propositional tropes. This terminology is justified because tropes understood as aspects of things seem to involve something like propositional structure, a structure that tropes conceived as primitive “building blocks” of reality definitely lack. It is sometimes believed that these two concepts of trope are nearly equivalent, that the difference between them is for the most part verbal. Yet it will turn out that there is an important ontological difference here. Propositional tropes are non-trivially propositional and unstructured tropes are non-trivially deprived of such a structure (althought not necessarily deprived of any dependence-links with respect to other tropes). It will be argued that tropes are metaphysically interesting only on the second conception (i.e., as primitive, unstructured items), whereas only on the first conception (tropes as propositionally structured entities) can they function as semantically efficient truthmakers. The moral of the paper will be that our trust in tropes must be mitigated. A trope ontology could plausibly be viewed as a serious metaphysical alternative, but its semantical possibilities should not be exaggerated. (shrink)

Stosunki polsko-węgierskie pozostają czymś niezwykłym na skalę europejską. Choć w świadomości społeczeństw obu narodów dominuje pozytywne postrzeganie wzajemnych relacji, nie było to zjawisko stale występujące w historii. Najintensywniej zachodziło, gdy oba kraje opierały się dominacji pierwiastka germańskiego. Węgry jako pierwsze utraciły niepodległość, ulegając naciskom ze Wschodu. Również Polska podzieliła los Węgier, ulegając presji zarówno ze Wschodu, jak i Zachodu. Doświadczenia historyczne obu krajów pokazały konieczność współdziałania wobec zagrożeń płynących z obu kierunków. Warunki po 1886 roku nie sprzyjały realizacji tego założenia, (...) choć w XIX i XX wieku Polacy i Węgrzy snuli wizje geopolityczne określające skalę możliwych przemian w Europie Środkowej. Zmiana nastąpiła po zakończeniu II wojny światowej. Niezależnie od naturalnie występujących rozbieżności w postrzeganiu własnego otoczenia, w XXI wieku trudno wskazać polską koncepcję geopolityczną, która nie uwzględnia regionalnej roli Węgier, czy też węgierską, ignorującą Rzeczpospolitą Polską. (shrink)

W niniejszym artykule ukazana została polemika polskiego filozofa Wojciecha Dzieduszyckiego z jednym z postępowych haseł głoszonych w XIX wieku. Hasło to sam Dzieduszycki określił jako „bezwyznaniowość”. Autor artykułu analizuje argumentację Dzieduszyckiego co do negatywnych skutków wyrugowania religii z życia publicznego, zarówno w przeszłości, jak i w czasach mu współczesnych, a także ukazuje pozytywną rolę religii w życiu jednostek, państw, narodów, a nawet całych cywilizacji. Bez religii bowiem, twierdził polski myśliciel, społeczności degradują się i obumierają. Ciekawa, a współcześnie bardzo ważna dyskusja (...) o roli religii w życiu społecznym, została w artykule zestawiona z propagowaną przez Dzieduszyckiego ideą „mesjanizmu polskiego”, jak również z obecnymi dziś w kulturze i polityce propozycjami radykalnej laicyzacji. (shrink)

In der Geschichte der Philosophie finden wir viele Intentionalitätstheorien, die spezielle Gegenstände zur Erklärung des Intentionalitätsphänomens einführen. Solche Theorien wurden in erster Linie von Philosophen eingeführt, die durch Franz Brentano beeinflusst waren. Gegenstände, um die es hier geht, werden üblicherweise intentionale Gegenstände genannt. Eine Theorie der intentionalen Gegenstände, die vom ontologischen Standpunkt aus betrachtet besonders detailliert ausgearbeitet ist, hat Roman Ingarden formuliert. Auch Ingardens Theorie ist daher Gegenstand einer oft geäußerten Kritik. Man behauptet, dass alles, was intentionale Gegenstände leisten, auch (...) in einer ontologisch sparsameren Weise zu erreichen ist. Wir werden allerdings zeigen, dass diese Behauptung unbegründet ist. Die Einführung intentionaler Gegenstände hat ihre guten Gründe und es ist unklar, ob eine ontologisch sparsamere Variante überhaupt funktionieren kann. Die adverbiale Theorie, die oft als ein Gegenkandidat vorgeschlagen wird, stößt jedenfalls auf große Schwierigkeiten. Was die Ingardensche Version der Theorie betrifft, so erweist sie sich als eine etwas kuriose Mischform der Theorie der intentionalen Gegenstände und der adverbialen Theorie. Wir werden sehen, dass der adverbiale Teil aus dieser Theorie am besten entfernt werden soll. (shrink)

This interdisciplinary volume of essays explores how the notion of time varies across disciplines by examining variance as a defining feature of temporalities in cultural, creative, and scholarly contexts. Featuring a President's Address by philosopher David Wood, it begins with critical reassessments of J.T. Fraser's hierarchical theory of time through the lens of Anthropocene studies, philosophy, ecological theory, and ecological literature; proceeds to variant narratives in fiction, video games, film, and graphic novels; and concludes by measuring time's variance with tools (...) as different as incense clocks and computers, and by marking variance in music, film, and performance art. (shrink)

The purpose of the article is to examine the post-pandemic business cycle in Poland and in the United States in the light of the Austrian business cycle theory. The study shows that this theory satisfactorily explains the post-pandemic business cycle. Moreover, it seems that the Austrian business cycle theory explains some important facts better than competing theories of business cycle. The analysis also indicates that the post-pandemic business cycle differs significantly in many respects from previous business cycles – and that (...) these differences could be explained within the framework of the Austrian business cycle theory. (shrink)

The aim of the article is to examine the legacy of Menger’s theory of social institutions. We argue that Menger’s insights about the origin of social structures inspired later contributions in three main areas: theory of spontaneous order, theory of money, and theory of law.

SUMMARYThe aim of this paper is to make a case for the claim that Karl Löwith's thought is predominately preoccupied with one major philosophic–historical problem that may be broadly labelled existentialism. This notion is usually employed by Löwith in order to grasp the various phenomena and developments within the European history in the modern age. I claim that the meaning assigned by Löwith to the notion of existentialism is inseparable from its political consequences. In other words, I attempt to reconstruct (...) the notion of existentialism in Löwith's thought primarily as a political problem. By advancing this argument, I am inclined towards the view that Löwith’s œuvre deserves more careful reception from political theorists than it has yet received. (shrink)

Although it is a welcome and timely idea, the behavioural constellation of deprivation needs to explain how the development of personal control, trust, and perception of future risk is mediated through relationships with parents. Further, prioritising the present over the future may not be the essence of this constellation; perhapsnotquite being, either in the presentorin the future, is a better depiction.

The development of self-regulation in early childhood is related to development of emotional regulation and attention, in particular executive attention. As the ability to self-regulate is crucial in life, it is important to reveal early predictors of self-regulation. The aim of the paper is to present the results of longitudinal studies on the relationships between the functioning of attention, regulation of emotion and later self-regulatory abilities. 310 children were assessed at three time points. At 12 months of age emotional regulation (...) in situation of frustration and attention regulation were assessed. At 18 and 24 months behavioral-emotional regulation in the Snack Delay Task was measured. Additionally parents assessed executive attention using The Early Childhood Behavior Questionnaire when children were 26 months old. Structural equation modelling revealed two different paths to development of self-regulatory abilities at 18 months: emotional and emotionalattentional and only one emotional-attentional path at 24 months. The early ability to focus attention and later executive attention functioning revealed to be important predictors of self-regulatory abilities both at 18 and 24 months of age. (shrink)

W artykule zasygnalizowano niektóre aspekty działalności południowoafrykańskich instytucji i organizacji państwowych, prywatnych i społecznych w dziedzinie ekologii. Aktywność ta ma w Afryce Południowej długą i bogatą tradycję, a jej intensyfikacja przypada na okres dwóch ostatnich dekad. Realizacja celów dokonuje się między innymi przez regulacje prawne, sankcje finansowe, program badań i kształcenia kadr, masową edukację społeczeństwa, pilotowanie konkretnych przedsięwzięć. Południowoafrykańskie działania ekologiczne mają często wymiar międzynarodowy i prowadzone są na poziomie kontaktów bilateralnych, regionalnych i globalnych.

Ukazano relacje Polaków dotyczące przyrody południowoafrykańskiej z perspektywy ponad 400 lat. Afryka Południowa, praktycznie do naszych czasów, jawiła się im zawsze jako kraj nie tylko bardzo odległy, ale też egzotyczny i interesujący. Determinowało to w poważnym stopniu charakter relacji. Podkreślały one przede wszystkim różnorodność i bogactwo przyrody południowoafrykańskiej. Przyrodę południowoafrykańską postrzegano również przez pryzmat wielkich możliwości łowieckich. Wielu Polaków odwiedzających Afrykę Południową wyrażało zdziwienie z obecności w tym kraju dwóch wykluczających się w zasadzie światów – nietkniętej przyrody i cywilizacji europejskiej. (...) Najczęściej opisywanym miejscem Afryki Południowej był Przylądek Dobrej Nadziei oraz okolice dzisiejszego Kapsztadu. Pierwszego dokładnego zapisu interior dokonał Antoni Rehman w latach siedemdziesiątych XIX wieku. Rzeczowo i ze znawstwem pisali o przyrodzie południowoafrykańskiej polscy uczeni, którzy uczestniczyli w XV Międzynarodowym Kongresie Geologicznym w Pretorii w 1929 roku: Walery Goetel, Jan Lewiński, Józef Morozewicz i Jerzy Loth. Dość liczne relacje odnośnie przyrody południowoafrykańskiej pojawiły się współcześnie w kontekście złożonej sytuacji społeczno- politycznej Afryki Południowej. (shrink)

The dynamic epistemic logic for actual knowledge models the phenomenon of actual knowledge change when new information is received. In contrast to the systems of dynamic epistemic logic which have been discussed in the past literature, our system is not burdened with the problem of logical omniscience, that is, an idealized assumption that the agent explicitly knows all classical tautologies and all logical consequences of his or her knowledge. We provide a sound and complete axiomatization for this logic.

In this paper we undertake an analysis of the knowability paradox in the light of modal epistemic logics and of the phenomena of unsuccessful updates. The knowability paradox stems from the Church-Fitch observation that the plausible knowability principle, according to which all truths are knowable, yields the unacceptable conclusion that all truths are known. We show that the phenomenon of an unsuccessful update is the reason for the paradox arising. Based on this diagnosis, we propose a restriction on the knowability (...) principle which resolves the paradox. (shrink)

Artykuł stanowi wprowadzenie do lektury „pamiętnika z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza, opublikowanego dwukrotnie w 1930 roku jako Na wyspach tortur i śmierci. Pamiętnik z Sołówek (Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy) i Pamiętnik z Sołówek (Towarzystwo Wydawnicze „Rój”). Utwór ten jest prawdopodobnie pierwszym dziełem polskiej literatury łagrowej i, szerzej, obozowej. W artykule zarysowano kontekst historyczny i historycznoliteracki utworu Lenardowicza: genezę bolszewickich i sowieckich obozów koncentracyjnych, a w szczególności Sołowieckiego Obozu Specjalnego Przeznaczenia, oraz wskazano najważniejsze wczesne świadectwa dotyczące sowieckich obozów koncentracyjnych (głównie Sołowek), w tym (...) teksty opublikowane w Polsce i w Generalnym Gubernatorstwie do 1945 roku. Są wśród nich, obok utworu Lenardowicza, świadectwa obcojęzyczne (rosyjskie, ukraińskie, niemieckie) i ich przekłady, napisane po polsku wspomnienia Białorusina Franciszka Alachnowicza oraz teksty napisane po polsku przez Polaków: artykuły prasowe, reportaże, eseje – traktujące o Sołowkach w sposób mniej lub bardziej bezpośredni. (shrink)

Artykuł dotyczy „pamiętnika z Sołówek” Mieczysława Lenardowicza, opublikowanego dwukrotnie w 1930 roku. Wersja krótsza utworu, zatytułowana Pamiętnik z Sołówek, ukazała się nakładem Towarzystwa Wydawniczego „Rój”, zaś wersja obszerniejsza, Na wyspach tortur i śmierci. Pamiętnik z Sołówek, została wydana przez Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy. Utwór Lenardowicza jest prawdopodobnie pierwszym polskim dziełem literatury łagrowej, i szerzej, literatury obozowej. Uwagi dotyczące utworu: jego genezy, wersji, formy, zawartości i pragmatyki, poprzedza próba ustalenia tożsamości autora, o którym praktycznie niczego nie wiadomo.