Plato argues, at Theaetetus 170e-171c, that Protagoras’ relativism is self-refuting. This argument, known as the ‘exquisite argument’, and its merits have been the subject of much controversy over the past few decades. Burnyeat (1976b) has argued in defense of Plato’s argument, but his reconstruction of the argument has been criticized as question-begging. After offering an interpretation of Protagoras’ relativism, I argue that the exquisite argument is successful, for reasons that Burnyeat hints at but fails to develop sufficiently. I consider Protagorean (...) relativism under both of the two possible readings with respect to its scope: global relativism, according to which all truths are only relatively true, and qualified relativism, according to which the relativistic thesis itself is excepted. Taking into consideration some contemporary work on relativism and self-refutation, I show that Plato’s argument succeeds on both of these readings. Given that Protagoras could avoid self-contradiction simply by denying that an enduring subject exists, I argue that the exquisite argument is best understood as confronting Protagoras with a dilemma between self-contradiction and self-defeat of various sorts, all of which lead to the same result, that Protagoras violates the requirements of rational discourse in such a way that he becomes an absurd figure who has nothing to say to us. (shrink)

Plato’s view on pleasure in the Republic emerges in the course of developing the third proof of his central thesis that the just man is happier than the unjust. Plato presents it as the “greatest and most decisive” proof of his central thesis, so one might expect to find an abundance of scholarly work on it. Paradoxically, however, this argument has received little attention from scholars, and what has been written on it has generally been harshly critical. I believe that (...) this treatment of the argument has been unfair and that the relevant passages deserve a more careful and charitable interpretation. In this paper, I take up two serious charges that scholars have leveled against this proof, that it is inconsistent and that it involves a “fatal ambiguity”. I show that these charges result from misinterpreting Plato’s text, and I offer an alternative interpretation of the relevant passages. In doing so, I hope to shed some light on the complexities involved in Plato’s unappreciated third proof. (shrink)

Plato’s account of pleasure in Republic IX has been treated as an ill-conceived and deeply flawed account that Plato thankfully retracted and replaced in the Philebus. I am convinced, however, that this received view of the Republic’s account is false. In this paper, I will not concern myself with whether, or in what way, Plato’s account of pleasure in the Republic falls short of what we find in the Philebus, but will rather focus on the merits of the former. My (...) concern will be further narrowed down to the first half of the third proof: the proof involves two criteria for the evaluation of pleasures, the criteria of purity and of truth, both of which yield the result that the philosopher’s pleasures are the most pleasant (because it turns out that only those pleasures are pure and only they are true). I will be addressing the criterion of purity, which is based on a psychological/phenomenological account of pleasure and pain. This account has been harshly criticized as full of ambiguity and confusion, as I explain in detail below. I believe, however, that these criticisms result from misunderstanding, and failing to appreciate the complexity of, Plato’s account. In this paper, I will offer an interpretation of Plato’s psychological account of pleasure and pain in Republic IX, showing that this account is, contrary to its detractors, both interesting and persuasive on many points. (shrink)

In recent years there has been a surge of interest among Plato scholars in the tripartition of the soul in the Republic. Particular attention has been devoted to the nature of the soul-parts, and whether or not each part is agent-like. A key element in this debate has been the question whether or not the non-rational parts have access to significant cognitive and conceptual resources. That this is the case, and that appetite cannot be entirely unreasoning, is the widely accepted (...) view, shared by Annas, Bobonich, Cooper, and Irwin among others. A number of scholars – most notably Lorenz and Stalley – have recently criticized this reading of Plato’s tripartition, and argued that the text does not in fact support such a reading. I believe that the weight of evidence remains in favour of the mainstream view, despite the interesting objections raised by the critics. I argue that these critics fail to appreciate the variety of ways in which the non-rational parts employ cognitive and conceptual resources. I also explain that their alternative interpretations of the relevant passages are unconvincing. (shrink)

In this paper I aim to show that the restoration model of pleasure as we find it in Plato’s Gorgias, Republic, Timaeus, and Philebus contain a common psychological core, despite the substantial developments and greater sophistication in the later works. I argue that, contrary to the scholarly consensus, all four dialogues take the necessary condition for pain to be a state of imbalance or disharmony rather than a process of destruction or deterioration. Given that the necessary condition for pleasure is (...) a process of restoration, it follows that the restoration model offers a strikingly asymmetrical account of pleasure and pain. This unorthodox interpretation of pain is not only favoured by the textual evidence but is also more charitable, as it attributes to Plato a more plausible view of impure pleasures, a more realistic account of desire, and a more compelling argument for the greater pleasantness of the philosophical life. (shrink)

At the heart of Plato’s theory of erōs is the ‘ascent’ of love for an individual body, through several stages, to love of Beauty itself (Symposium 210a-212b). I argue that our understanding of the psychology of this transformation would benefit especially from bringing in Plato’s views on pain from the Republic. For erōs is presented in the Symposium as including sexual desire (207b) as well as love of wisdom (210d), but the Republic takes the former to be a painful desire, (...) whereas the latter is apparently treated as painless. The ‘ascent’ of love, then, seems to involve the transformation of a painful desire into a painless one. I conclude that this transformation is best understood as a rechanneling of desire within the tripartite soul. (shrink)

Plato argues in Republic IX that people are often mistaken about their own pleasures and pains. One of the mistakes he focuses on isjudging that an experience of ours is pleasant when, in fact, it is not. The view that such a mistake is possible is an unpopular one, andscholars have generally been dismissive of Plato’s position. Thus Urmson argues not only that this position is deeply flawed, but alsothat it results from a confusion on Plato’s part. In this paper, (...) I show that Urmson’s criticism is misguided. I then defend Plato against theidea that it is impossible for someone to make the mistake in question. In doing so, I bring out details in Plato’s text and show that his account of the phenomenology involved in making this mistake is far more sophisticated than has so far been recognized. (shrink)

In Nicomachean Ethics VII, Aristotle offers an account of akrasia that purports to salvage the kernel of truth in the Socratic paradox that people act against what is best only through ignorance. Despite Aristotle’s apparent confidence in having identified the sense in which Socrates was right about akrasia, we are left puzzling over Aristotle’s own account, and the extent to which he agrees with Socrates. The most fundamental interpretive question concerns the sense in which Aristotle takes the akratic to be (...) ignorant. The received view in the literature has been the intellectualist interpretation, which takes akratic agents to be so ignorant of the wrongness of what they do as to be unaware of it. In recent decades, many scholars have identified serious problems in this interpretation and have moved towards the non-intellectualist reading, the strong version of which takes clearheaded akrasia to be possible. There is, however, a glaring shortage of discussion of the difficulties facing the strong... (shrink)

My dissertation is on Plato's view on pleasure. I focus on the Republic, where Plato offers his first systematic treatment of pleasure and pain. Plato's thought on pleasure, and in particular his view on the truth and falsity of pleasure, has received no small degree of attention in the secondary literature during the past few decades. Despite the amount of work that has been done, however, Plato's thought on pleasure and pain has not been adequately understood, as scholars have persistently (...) underappreciated the treatment offered in Republic IX. ;The account and evaluation of pleasures in Republic IX has often been criticized as fraught with serious problems and inadequacies. It has been argued that the account not only fails to describe the role of pleasure in our lives accurately, but is also inconsistent and full of ambiguity. The inconsistency attributed to the account in essays by Dorothea Frede is supposedly between two distinct criteria that the account employs for the evaluation of pleasures. Dorothea Frede also claims, with Gosling and Taylor, that Plato's account contains fatal ambiguities. I argue that all of the above charges are false. I show that a careful examination of Plato's text reveals his account of pleasure to be consistent, coherent, and compelling. Since Plato offers his account of pleasure by way of proving that the pleasures of the rational part of the soul are most pleasant, dismissing the charges also requires a close reading of the passages in Book IV concerning the Platonic division of the soul into three parts. I show that Plato's view on pleasure and his division of the soul are mutually corroborative. The interpretation I develop allows us to see that Plato's view on the best life is much less austere and much more livable than critics have claimed. (shrink)

Bilim felsefesinin en temel problemlerinden biri olan sınırlandırma problemi belirli bir ölçüt vasıtası ile bilimi, bilimsel olmayan ya da sahte/sözde bilim olan etkinliklerden ayırt edip edemeyeceğimizi konu edinmektedir. Literatüre baktığımızda felsefeciler –özellikle bilim felsefecileri– bilimin doğasını karakterize etme girişiminde bulunurken bilim dilinin mantıksal yapısına ya da bilimin tarihsel süreçlerine odaklanarak, bilimi bilimsel olmayan ya da sahte-bilim olan etkinliklerden ayırt etmişlerdir. Bu çalışma ise farklı bir yaklaşım benimseyerek sınırlandırma problemine, felsefecilerin değil, bilim insanlarının perspektifi ile bakmayı amaçlamaktadır. Bu sebeple alanında deneyimli (...) ve çeşitli bilim dallarında profesör olan otuz bilim insanı ile niteliksel araştırma yöntemlerinden biri olan yapılandırılmış görüşme tekniği uygulanmıştır. Bu görüşmeler aracılığıyla bilim insanlarının sınırlandırma problemi hususunda öne sürdükleri görüşler açığa çıkartılıp değerlendirilmiştir. Değerlendirme neticesinde üç temel bulguya ulaşılmıştır. İlki, sınırlandırma problemine ilişkin sorularımıza bilim insanları tarafından getirilen yanıtların birçoğu temel felsefi yaklaşımlarla uyuşmaktadır. Elde ettiğimiz verileri farklı temalar altında analiz ettiğimiz bu çalışmada, sınırlandırma problemine dair yaygın felsefi görüşlerin, bilim insanlarının görüşleri ile anlamlı benzerlikler taşıdığı kısımlar vurgulanmıştır. İkincisi, sınırlandırma problemi ve bu problemlerle ilişkili diğer meseleler üzerinde felsefi olarak sağlanamayan uzlaşma, bilim insanları arasında da mevcuttur. Ne var ki bu ihtilaf dengeli bir biçimdedir, öyle ki benzer yanıtlara sahip olan bilim insanları baskın bir grup sayısına ulaşmamıştır. Üçüncü ve son olarak, bilim insanlarının bilim felsefesinin temel problemlerine yüksek oranda yabancı olduğu görülmektedir. Bu bulgu, her ne kadar nicel olmayan bir yolla ölçülmüşse de verilerin dikkatli analizi durumun bu yönde olduğunu göstermektedir. Tüm bu temel bulgular ışığında, genel değerlendirmemiz, farklı türden yapılandırılmış görüşmelerin çok daha detaylı sonuçlar temin edebileceğidir. (shrink)

Using a historical and biographical perspective, this paper examines the structural elements and cultural signs of contemporary social events and problems in Turkey in order to understand their basic features. Hermeneutics is used in order to understand contemporary Turkey by way of its historical background and prominent biographies. Two basic epic texts were interpreted using Gadamarian hermeneutics with the help of key concepts such as gaza1 and gaza cult. Semiotics is used to examine key concepts as binary opposites. Dialectics is (...) used to understand these concepts as the unity of binary opposites coexisting at the same time and place. It is concluded that the contemporary cultural values and biographies explored are linked to their historical past and Islam seems to be more influential on hybrid identities than on ethnic status. (shrink)

It is the intention in this article to explain the electoral stagnation of the Republican People’s Party (Cumhuriyet Halk Partisi, CHP) in the light of the 2015 parliamentary elections in Turkey. Drawing on theories of voting behavior, the article uncovers the organizational shortcomings within the party and the problem of credibility that have emerged as significant impediments to the party in addressing long-term historical-structural issues, mainly the division of Turkish society between the religious periphery and the secular center. Furthermore, the (...) strong identification between the ruling Justice and Development Party (Adalet ve Kalkınma Partisi, AKP) and its partisans have made party-switching difficult, having been achieved, above all, through the provision of economic benefits and public services and the consolidation of party identification through growing polarization and division in Turkish politics. Last but not least, the changes to the political environment between the June 7 and November 1, 2015 elections, pushed stability and security to the top of the agenda, as well as AKP’s electoral adjustments in the run-up to the November 1 elections inhibited any possible flow of votes to the CHP. (shrink)

İslâmî ilimlerin muhtelif dallarında birçok kıymetli eser vermiş olan İbn Kesir’in (ö. 774/1373) el-Bidâye ve’n-nihâye isimli eserinin siyer bölümü Hz. Peygamber’in (sav) hayatı, şemâili ve mucizelerini geniş bir şekilde ele almaktadır. İbn Kesir bu eserinde hadis ve siyer rivayetlerini titiz bir tenkid sürecinden geçirmiş ve muhtevayla ilgili dikkatini çeken sorunları dile getirmiştir. Bu kapsamda onun Kur’ân-ı Kerîm’e, sahih hadislere ve sünnete, icmâa, akla, dinin temel öğretilerine ve sağlam târihî bilgilere muhalefet, nübüvvet/sahâbe kelamına benzememe, kalabalık bir grubun şahit olduğu bir olayın (...) bir kişi tarafından aktarılması, naklini gerektiren birçok sebep bulunan bir olayın bir kişi tarafından aktarılması, metin içi tutarsızlık, lafız rekâketi, mana nekâreti, sezgisel tenkit ve israiliyât içerme gibi birçok muhteva tenkidi kıstasına başvurduğu görülmektedir. Ayrıca, İbn Kesir’in “garib”, “garib cidden”, “garâbet” gibi tabirleri zaman zaman teferrüde işaret etmek amacından ziyade açıkça muhteva tenkidi bağlamında kullandığı belirlenmiştir. Makalede İbn Kesir’in söz konusu eserinin Siyer kısmında başvurduğu muhteva tenkidi kıstaslarının sistematik ve kapsamlı bir tahlili ve garâbet tabirini muhteva tenkidi bağlamında kullanımının incelenmesi hedeflenmiştir. (shrink)

Monetary intelligence theory asserts that individuals apply their money attitude to frame critical concerns in the context and strategically select certain options to achieve financial goals and ultimate happiness. This study explores the dark side of monetary Intelligence and behavioral economics—dishonesty. Dishonesty, a risky prospect, involves cost–benefit analysis of self-interest. We frame good or bad barrels in the environmental context as a proxy of high or low probability of getting caught for dishonesty, respectively. We theorize: The magnitude and intensity of (...) the relationship between love of money and dishonest prospect may reveal how individuals frame dishonesty in the context of two levels of subjective norm—perceived corporate ethical values at the micro-level and Corruption Perceptions Index at the macro-level, collected from multiple sources. Based on 6382 managers in 31 geopolitical entities across six continents, our cross-level three-way interaction effect illustrates: As expected, managers in good barrels, mixed barrels, and bad barrels display low, medium, and high magnitude of dishonesty, respectively. With high CEV, the intensity is the same across cultures. With low CEV, the intensity of dishonesty is the highest in high CPI entities —the Enron Effect, but the lowest in low CPI entities. CPI has a strong impact on the magnitude of dishonesty, whereas CEV has a strong impact on the intensity of dishonesty. We demonstrate dishonesty in light of monetary values and two frames of social norm, revealing critical implications to the field of behavioral economics and business ethics. (shrink)

One of the important aspects of the classical kalām is that the philosophical topics related to physics and cosmology, namely daqīq or laṭīf al-kalām, have an important place in it. The reason for the involvement of the kalām scholars (mutakallimūn) in these kinds of issues is commonly regarded as an effort to defend Islamic beliefs against other religions and thought systems. However, when their studies are examined closely, the complexity of their concepts and theories, as well as the fact that (...) they discussed these matters not only with opposing groups but also among themselves, show that kalām had a much deeper and integrated relationship with science and philosophy in the classical period. Their engagement with philosophical and scientific matters, such body (jism), substance/atom (jawhar), accident (ʿaraḍ), motion, space, time, and causality dates back to the mid-8th century and displays great diversity. Although the mutakallimūn probably were the first ones to deal with physics-related issues in Islamic thought, it cannot be said that they are given the importance they deserve in modern studies pertaining to the history of science and philosophy in Islamic thought. The fact that, in kalām works, physics-related questions were generally discussed along with theological matters has caused the scholarship of mutakallimūn to be regarded as an adjunct of apologetic discipline and has thereby led to a limited description of kalām’s relationship with science and philosophy in the classical period. This set of circumstances hinders a proper understanding of how science and philosophy emerged and evolved in Islamic thought. In the present article, I will attempt to present the place and role of physical topics, namely daqīq or laṭīf al-kalām, in classical kalām, between the 9th and 11th centuries. Firstly, I will show how the classical mutakallimūn divided kalām into two parts, namely ‘major’ (jalīl) matters, which are based on revelation, and ‘subtle’ (daqīq) or ‘obscure’ (laṭīf) matters, which mainly depend on reason. Matters surrounding jalīl al-kalām indicate the theological problems on which the mutakallimūn had a general agreement, such as God’s oneness, revelation, prophethood, and eschatology. Questions discussed under the category of daqīq or laṭīf al-kalām mostly correspond to philosophical and scientific issues concerning epistemology, physics, and cosmology. Secondly, I will examine to what extent the mutakallimūn dealt with physical sciences and what kind of topics were primarily discussed in the field of daqīq or laṭīf al-kalām. The upshot of this will be that the claim that the mutakallimūn were interested in physics and cosmology merely for apologetic purposes is unsound; rather, in the 9th and 10th centuries, many Muslim theologians also concerned themselves with issues such as motion, void, body, and causality as truth seekers. That being the case, the mutakallimūn should be taken into consideration in studies related to the emergence and rise of science and philosophy in Islamic thought. (shrink)

Hristiyan teolog William Lane Crag'a ait din ve bilim arasındaki ilişkiyi ele lan bir çeviri...

Monetary Intelligence theory asserts that individuals apply their money attitude to frame critical concerns in the context and strategically select certain options to achieve financial goals and ultimate happiness. This study explores the bright side of Monetary Intelligence and behavioral economics, frames money attitude in the context of pay and life satisfaction, and controls money at the macro-level and micro-level. We theorize: Managers with low love of money motive but high stewardship behavior will have high subjective well-being: pay satisfaction and (...) quality of life. Data collected from 6586 managers in 32 cultures across six continents support our theory. Interestingly, GDP per capita is related to life satisfaction, but not to pay satisfaction. Individual income is related to both life and pay satisfaction. Neither GDP nor income is related to Happiness. Our theoretical model across three GDP groups offers new discoveries: In high GDP entities, “high income” not only reduces aspirations—“Rich, Motivator, and Power,” but also promotes stewardship behavior—“Budget, Give/Donate, and Contribute” and appreciation of “Achievement.” After controlling income, we demonstrate the bright side of Monetary Intelligence: Low love of money motive but high stewardship behavior define Monetary Intelligence. “Good apples enjoy good quality of life in good barrels.” This notion adds another explanation to managers’ low magnitude of dishonesty in entities with high Corruption Perceptions Index. In low GDP entities, high income is related to poor Budgeting skills and escalated Happiness. These managers experience equal satisfaction with pay and life. We add a new vocabulary to the conversation of monetary intelligence, income, GDP, happiness, subjective well-being, good and bad apples and barrels, corruption, and behavioral ethics. (shrink)

Bilim tarihi çalışmaları belirli bir bilim imgesi ışığında yapılır ve söz konusu imgeyi yeniden üretir. Bu nedenle bilim tarihi ve bilim felsefesi bir bütün olarak ele alınmalıdır. Ancak var olan bilim tarihi yazımı geleneği kimi zaman bilim felsefesi alanında bazı önemli değişimleri yansıtmayı güçleştirmektedir. Bu yazıda Mary Anning örneği üzerinden gözlemin kuram yüklü olduğu görüşünün bilim tarihi yazımını nasıl yönlendirmesi gerektiğini tartıştım. -/- Research in history of science is conducted in light of some image of science and in the end (...) it reproduces that image. Hence history of science and philosophy of science should be considered as a whole. Yet the existing tradition in historiography of science sometimes obstructs reflecting some important changes in philosophy of science. In this article I discussed how the view that observation is theory laden, should influence historiography of science by means of the case of Mary Anning. (shrink)

Two commentaries by Kamalpaşazade and Birgivi Efendi on Samarqandī's Risālah fī ādāb al-baḥth which is also included.

Corruption involves greed, money, and risky decision-making. We explore the love of money, pay satisfaction, probability of risk, and dishonesty across cultures. Avaricious monetary aspiration breeds unethicality. Prospect theory frames decisions in the gains-losses domain and high-low probability. Pay dissatisfaction (in the losses domain) incites dishonesty in the name of justice at the individual level. The Corruption Perceptions Index, CPI, signals a high-low probability of getting caught for dishonesty at the country level. We theorize that decision-makers adopt avaricious love-of-money aspiration (...) as a lens and frame dishonesty in the gains-losses domain (pay satisfaction-dissatisfaction, Level 1) and high-low probability (CPI, Level 2) to maximize expected utility and ultimate serenity. We challenge the myth: Pay satisfaction mitigates dishonesty across nations consistently. Based on 6500 managers in 32 countries, our cross-level three-dimensional visualization offers the following discoveries. Under high aspiration conditions, pay dissatisfaction excites the highest- (third-highest) avaricious justice-seeking dishonesty in high (medium) CPI nations, supporting the certainty effect. However, pay satisfaction provokes the second-highest avaricious opportunity-seizing dishonesty in low CPI entities, sustaining the possibility effect—maximizing expected utility. Under low aspiration conditions, high pay satisfaction consistently leads to low dishonesty, demonstrating risk aversion—achieving ultimate serenity. We expand prospect theory from a micro and individual-level theory to a cross-level theory of monetary wisdom across 32 nations. We enhance the S-shaped Curve to three 3-D corruption surfaces across three levels of the global economic pyramid, providing novel insights into behavioral economics, business ethics, the environment, and responsibility. (shrink)

Arap dili gramerinde istişhâd ameliyesinde diğer naklî deliller kadar olmasa da hadise de yer verilmiştir. Nahivde hadisle istişhâd denilince kimi çevrelerce sadece Hz. Peygamber’in sözleri anlaşılır olmuştur. Oysaki hadis kavramı bundan daha geniş bir içeriğe sahip olup sahâbî ve tâbiî sözlerini de kapsamaktadır. Yine nahiv literatüründe istişhâda dair ortaya konmuş görüşler gözden geçirildiğinde sadece Hz. Peygamber’in sözleri değil az da olsa sahâbenin hatta tâbiînden bazılarının kavillerinin dahi referans alındığı görülmektedir. Bu olgudan hareketle sahâbe ve tâbiîn kavillerinin hadisler içindeki yeri, kavliyle (...) istişhâdda bulunulan sahâbe ve tâbiînin kimler olduğu ve istişhâda etkilerinin niceliksel ve niteliksel durumu gibi hipotezler gündeme gelmektedir. Diğer yandan bir kısmı hâlis Arap olan sahâbe ve tâbiînin sözlerinin “Arap kavli” içinde değerlendirilip değerlendirilmeyeceği konusu da akla gelen bir diğer güçlü soru işaretidir. İşte bu varsayımlardan hareketle şu amaçlar gözetilerek bu araştırmada bir neticeye varılabileceği kanaati hâsıl olmuştur: 1- Sahâbî ve tâbiîn sözlerinin Arap kavliyle ilişkisi 2- Hadisin kavramsal boyuttaki mahiyeti ve sınırlılıkları 3- Hadisle istişhâd çerçevesindeki teorik tartışmalar bir yana literatürde sahâbî ve tâbiî kavliyle istişhâd özelinde pratiğin tespit edilmesi. 4- Elde edilen verilere bağlı olarak literatürde teoriyle pratiğin bağdaşıklık durumunun saptanması. Buna göre araştırmada öncelikle hem erken dönemde hem geç dönemde istişhâd bağlamında eserlerinde sahâbî kavline ve varsa tâbiî kavline yer veren nahiv bilginleri tespit edilmiş, bunlardan öne çıkanlarının her biri için alt başlıklar açılmıştır. Bu başlıklar altında öncelikle ilgili bilginin hadisle istişhâd noktasındaki genel tutumuna kısaca değinilmiş, daha sonra hem sahâbî kavliyle istişhâdına dair dikkat çekici bir örneğe yer verilmeye çalışılmış hem de sahâbî kavliyle istişhâd tavırlarının niteliksel ve niceliksel yönlerine dikkat çekilmeye çalışılmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuç erken dönemde Sîbeveyhi (öl. 180/796), Yahyâ b. Ziyâd el-Ferrâ (öl. 207/822), Ahfeş el-Evsat (öl. 215/830 [?]) ve Müberred (öl. 286/900) gibi nahiv âlimlerinin fesahatleriyle ün yapmış olan Hz. Ömer (öl. 23/644) ve Hz. Ali (öl. 40/661) gibi sahâbenin öncü isimlerinin kavillerini az da olsa hüccet edindiği, geç dönemde ise ilk kez Zemahşerî’nin (öl. 538/1144) bu iki sahâbînin dışında farklı kavillerle istişhâd etmesi sonrasında zamanla Abdurrahman b. Abdullah Süheylî (öl. 581/1185), İbn Mâlik et-Tâî (ö. 672/1274), Radî el-Esterâbâdî (öl. 688/1289’dan sonra), Ebû Hayyân el-Endelüsî (öl. 745/1344) ve İbn Hişâm en-Nahvî (öl. 761/1360) başta olmak üzere sonraki dönemin meşhur bilginleri sayesinde daha fazla sahâbî ve tâbiî kavlinin nahiv literatürüne girdiği şeklindedir. Son tahlilde pratikte hadisle istişhâd adı altında başta Hz. Peygamber’in (s.a.s.) bizzat kendi sözlerinin yanı sıra bir miktar sahâbe ve tâbiîn kavlinin de yer aldığı ve bu kavillerin Arap kavli içerisinde yeri olmakla birlikte hadis kategorisine daha yakın olduğu çıkarımına ulaşılmıştır. Yine geç dönemde Zemahşerî, İbn Hazm (öl. 456/1064), Süheylî ve İbn Harûf el-İşbîlî (öl. 609/1212) gibi bilginlerin başta Hz. Peygamber’in (s.a.s.) sözleriyle olmak üzere sahâbe ve tâbiînin kavilleriyle, bir diğer ifadeyle çok hadisle istişhâdın öncül karakterleri olduğu, dolayısıyla çok hadisle istişhâda sadece İbn Mâlik ekseninde bakılamayacağı, sosyolojik denklemler ekseninde dönemsel bir olgu olarak bakılması gereği gibi hususlar diğer çözüm önerileri olarak gündeme getirilmiştir. (shrink)

Bilimsel kuramlar değerlerimizden etkilenir. Bunu kabul etmek bilimsel gerçekçiliği reddetmeyi gerektirmez. Üstelik bilimsel kuramlar her ne kadar bizim değerlerimizle şekilleniyor olsalar da, onlar tarafından belirlenmezler. Bu yazıda bazı örnekler üzerinden bir birini destekleyecek üç görüş savunacağım. İlki bilimsel doğruların epistemik olmayan değerlere bağlı olduğu. İkincisi bunun zorunlu olarak bir kuşkuculuğa ya da sosyal inşacılığa yol açmayacağı. Bilimsel gerçekçi bir noktadan da bu görüşün kabul edilebileceği. Üçüncü olarak ise bilimin bu değerleri dönüştürme gücü olduğu. Bu yolla bilim yaşamlarımızı yalnızca teknolojik yeniliklere (...) yol açarak değil aynı zamanda düşünme biçimimizi hatta ahlaki değerlerimizi dönüştürerek de etkiler. (shrink)

Bilime ve bilimsel bilgiye yönelik yaygın görüş, bilimin objektif bir faaliyet olduğudur. Bu görüş bilimsel bilginin elde edilmesinde, bilim insanlarının nesnel bir tavır sergilediğini ve onların sosyal faktörlerden etkilenmediğini varsaymaktadır. Yirminci yüzyılın ikinci çeyreğinde, Viyana Çevresi ve Karl Popper’ın düşünceleri ile bilimde sosyolojik ve psikolojik unsurların keşif bağlamı içerisinde görülebileceği, bilimsel kuramların ve araştırmaların gerekçelendirilmesine yönelik girişimlerin ise yalnızca nesnel, epistemik çalışmalardan oluştuğu ileri sürülmektedir. Keşif bağlamı ve gerekçelendirme bağlamı adı altında yapılan bu ayrıma ilişkin iddialar, Thomas Kuhn’un 1962 yılında (...) yayımlanmış olan ‘Bilimsel Devrimlerin Yapısı’ adlı kitabında vurguladığı argümanlar ile sekteye uğramaktadır. Kuhn, sosyal ve psikolojik etkenlerin her iki bağlamda da yer aldığını ifade etmekte ve bu sebeple keşif ve gerekçelendirme ayrımına karşı çıkmaktadır. Bu çerçevede makalede, Kuhn’un ulaşmış olduğu sonuçlar Güçlü Program’ın öne sürmüş olduğu argümanlar çerçevesinde desteklenerek ortaya konulmaktadır. (shrink)

Ṣūfī poetry or dīvān poetry, both of our poems have a universal appeal and a classical value just as the poetry of many nations’. Poets of both groups enhanced the consciousness level of every people one by one and created a virtuous society by taking power from the potential that existed in Turkish society already. If it is needed to mention a difference between those two poetries, it could be that dīvān poetry is a static one and sūfī poetry is (...) more dynamic than the dīvān poetry. While dīvān poetry has a unique World of poetry, sūfī poetry has a feeling of universe shaped by different meanings and concepts. Although dīvān poetry is based on intelligence and pleasure, there is intuitive inspiration and wāridāt in ṣūfī poetry. These become poetic sometimes thanks to similes (tashbīḥ), metaphors (majāz) and allusions (talmīḥ), become verse and gradually turns into a poetic theme (mażmūn). Until today, since the first that comes to mind, when it is said poetic themes (mażmūn), is dīvān poetry, poetic themes of ṣūfī poetry were overshadowed. However, ṣūfī poetry is quite interesting and rich in terms of its poetic themes. Although they are called as just terms, each of the terms of ṣūfī literature is a mystical state (ḥāl), mystical station (maqām) or experience. For this reason, many concepts of ṣūfī poetry, which we call term, could be a poetic theme by taking part in a reference (talmīḥ), simile (tashbīḥ) and metaphor (majāz). The aim of this article, which we can sample under three titles and with the couplets of our three ṣūfī poets, is to draw attention to the existence of a rich mażmūn staff independent of the dīvān poetry of Turkish ṣūfī poetry. The subject of mażmūns belonging to Turkish ṣūfī poetry should be considered important since it has not been mentioned much until today. Summary: The poet designs and presents it to his readers on behalf of his readers that he cannot even express what he has imagined but sometimes cannot imagine. Each poem has a specific interlocutor and addresses the emotions of its interlocutor. Each poem is adorned with thought and imagination; yet poems can be understood by annotation accompanied by rhetoric. Ṣūfī poetry and dīvān poetry, both poems have universal appeal and classical value like many poems of many nations. Ṣūfī poet and dīvān poet are the architects of an indestructible art existence that ruled for centuries and their works are masterpieces of their own fields. Both types of poetry, along with literary heritage, are a guide ship that leads the whole cultural heritage to the next generations, leading art branches. Both poets of both groups have strengthened from the potential that existed in Turkish society and raised the level of consciousness of each individual separately and created a virtuous society.Dīvān poetry is as beautiful as the aesthetics of genius; ṣūfī poetry is so beautiful with the sincere sincerity of heathat born to the heart. Without making use of the rich mażmūn staff of the lodge poetry, it would be an exclusivism and a status quo to make the mażmūn exclusive only to dīvān poetry or to search for the mażmūns of dīvān poetry in the lodge poetry and to interpret these mażmūns with the interpretation habits of dīvān poetry.The most obvious difference between ṣūfī poetry and dīvān poetry corresponds to the fact that the terms of Sufism are composed of similes (tashbīḥ), metaphors (majāz); sūfī poetry is a composition of poet’s personally experienced feelings or situations such as waḥdat, ḥalvet, manifest and observant concepts. While the depictions of the dīvān poet, spring and winter depictions, arouse enthusiasm for the reader for a while, the indifference of the ṣūfī poet to this world, the constant heartbeat of Jamāl and the heart beating with the excitement of vuslat (meeting) infiltrates the reader to the eternal world.If there is a difference between the two poems, it is that the poetry of the dīvān is static and the ṣūfī poetry is more dynamic than the poetry of the dīvān. As well as dīvān poetry has a unique world of poetry; ṣūfī poetry has a universe of emotions shaped by different meanings and notions. Even if the beauty they depict is materially and morally different, the poet of both groups wishes to go beyond the beauty that they mean and find themselves there. They do this sometimes with similes (tashbīḥ) and metaphors (majāz) and istiʿāre, succeed with various kinds of poetic themes. In dīvān poetry, there is pleasure and imagination based on intelligence, and inspiration and success based on intuition in ṣūfī poetry. These become poetic sometimes thanks to similes (tashbīḥ), metaphors (majāz) and allusions (talmīḥ), become verse and gradually turns into a poetic theme. Dīvān poetry is an endless effort of abstract imagination, while ṣūfī poetry is an inexhaustible enthusiasm for concrete ecstasy. Although both have found what they are looking for outside of daily life, dīvān poet finds pleasure, yet sūfī poet finds inspire.When it comes to mażmūn, the first thing that comes to mind is Divan literature and it’s figure of beautiful woman’s length (cypress), hair (zulf), eye (daffodil), eyebrow (bow), eyelash (arrow) and skin (silver) and these mażmūns are stereotyped and widespread though each of them is known only to artisans. On the other hand, ṣūfī poetry has many other poetic themes such as Jamāl (grace), Jalāl (distress), ār and nāmūs (mālāmat), gūy (rıza), chevgān (ḳażā) and istignā (reluctant).To date, the first thing that comes to mind when it is said to be mażmūn is dīvān poetry, it has left behind the maẓmūns specific to ṣūfī poetry. However, ṣūfī poetry is also quite rich in terms of its mażmūns. Although they are called as just terms, each of the terms of ṣūfī literature is a mystical state (ḥāl), mystical station (maqām) or experience. For this reason, many concepts of ṣūfī poetry, which we call term, could be a poetic theme by taking part in a reference (talmīḥ), simile (tashbīḥ) and metaphor (majāz).The fact that the dīvān poets used the mażmūn as a word and the use of the term started with the Tanzimat made it inevitable that different definitions of the mażmūn emerged in time. For this reason, many researchers now understand and define the term of mażmūn differently. However, all the academics who researched or wrote about the mażmūn brought to mind only the poem of the dīvān poem, and they selected the examples of the mażmūn from the couplets of the poem of the dīvān poem. In our opinion, the missing part of the subject of mażmūn is here. Nevertheless, our main aim in this article is not to discuss what is or is not a mażmūn, but to try to express that the ṣūfī poem is as rich as the dīvān poem. Whereas the mażmūn has no single generally accepted definition; if so, we can say that ṣūfī poetry may have its own unique mażmūn, we can exemplify it with couplets of ṣūfī poetry. (shrink)

Tarihin nesnel olarak yazılamayacağının fark edilmesinin ardından bilim tarihi yazımında da bazı dönüşümler olmuştur. Bu değişiklikler genellikle olumlu olsa da bazı tarih yazımı tartışmaları bilim tarihi metinlerine yeterince yansımamıştır. Bu yazıda Rosalind Franklin örneği üzerinden kadın bilimcilerin bilim tarihinde nasıl ele alındığını tartıştım. Kadınlara bilim tarihinde hak ettikleri yeri verme çabamız sırasında bilim tarihçileri olarak nelere dikkat etmemiz gerektiğini ele aldım. Özellikle vurguladığım noktalar bilimsel araştırma biçimlerinin doğru yansıtılması, kurumsal ayrımcılıkların üstünün örtülmesinden kaçınılması ve ele alınan figürün bilime katkısının açıkça (...) yazılması oldu. Yazıda Franklin hakkındaki literatüre bir katkı sunmayı amaçladım ancak daha da önemlisi Franklin başta olmak üzere kadın bilimciler hakkındaki metinlerde sık yapılan hatalara işaret etmek istedim. -/- Following the realization that history cannot be written objectively, there have been some transformations in the historiography of science. Although these changes are generally positive, some historiography debates have not been adequately reflected in historical texts on science. In this article, I discussed how women scientists are represented in the history of science through the case of Rosalind Franklin. In our effort to give women the place they deserve in the history of science, I have discussed what should we pay attention to as historians of science. My particular emphasis was on reflecting the structure of scientific research correctly, avoiding covering institutional discrimination and clearly writing the contribution of the figure discussed to science. I intend to make a contribution to the literature on Franklin, but more importantly, I tried to point out some common mistakes in texts about women scientists, especially Franklin. (shrink)

Rigveda, Hint alt kıtasının en eski metinlerinden biri olarak, antik Vedik dönemin dini, felsefi ve kültürel yaşamına dair paha biçilmez bilgiler sunar. Bu kutsal kitap, karmaşık ilahiler, ritüeller ve mitolojik anlatılar yoluyla Hindistan’ın manevi ve düşünsel mirasının temellerini şekillendirir. Bu çalışma, Hint kültürünün köklerini ve gelişimini anlamada kritik bir rol oynayarak, yüzyıllar boyunca süregelen dini ritüeller, sosyal yapılar ve kozmolojik anlayışların şekillenmesine dair önemli veriler sunar. Makale, Rigveda’da yer alan Vedik yacña (kurban) ritüelini mercek altına alır; özellikle Soma kurbanının detaylı (...) ritüellerine ve rahiplerin bu törenlerdeki kritik rollerine dikkat çeker. Bu inceleme, eski Hint toplumunda rahiplerin dini ve sosyo-ekonomik etkilerini vurgulayarak, onların toplumdaki yerini ve önemini tartışır. Seçilen ilahilerin niteliksel tematik analizi, karmaşık ritüelistik çerçeveyi çözerek rahiplerin çok yönlü işlevlerine ve Vedik toplumunun toplumsal ve ruhani dengesini korumak için çok önemli bir rahip ücretlendirme biçimi olan ‘dakşiṇā’ sisteminin etkilerine ışık tutmaktadır. Araştırma, ritüelistik performanslar ile doğal dünya arasında simbiyotik bir ilişki olduğunu ileri sürerek, bu ritüellerin etkili bir şekilde uygulanmasının başta yağış olmak üzere çevresel olayları etkilediğine inanıldığını ve böylece insan dini pratiklerinin kozmik düzenle iç içe geçtiğini öne sürmektedir. Metinsel incelemeyi bilimsel yorumlarla bütünleştiren bu çalışma, Vedik kurban uygulamalarına dair kavrayışımızı geliştirmekte ve bunları Vedik dünya görüşünün şekillenmesinde merkezi bir rol oynayan manevi niyetler, maddi sonuçlar ve kozmolojik ilkelerin sofistike bir sentezi olarak tasvir etmektedir. Çalışma, bu eski ritüellerin ruhban sınıfı ile halk arasında nasıl karşılıklı bir dinamik oluşturduğunu, sosyal hiyerarşileri güçlendirirken aynı zamanda topluluğun manevi ve maddi refahını nasıl sağladığını incelemektedir. Bulgular, Vedik ritüellerin yalnızca dini törenler olarak değil, eski Hindistan’ın kültürel ethosunu, toplumsal yapılarını ve dini doktrinlerini şekillendiren temel unsurlar olarak kalıcı etkisinin altını çizmektedir. Rigveda’da ifade edildiği şekliyle kurban uygulamaları, toplumsal uyum için kritik bir araç olarak ortaya çıkmakta, ruhani ve zamansal olanın birbirine bağlılığına dair köklü bir inancı yerleştirmekte ve böylece Vedik dinin aşkın ve pragmatik boyutlarına dair incelikli bir bakış açısı sunmaktadır. Bu çalışma, Vedik kurban ritüelleri, sosyal düzenin oluşumu ve kadim Hint düşüncesinde tanrısalın nasıl algılandığı arasındaki kompleks bağlantıyı açıklamakta, böylece bu eski törenlerin Hinduizm’deki sonraki dini ve kültürel pratikler üzerindeki kalıcı etkisini ve mirasını detaylı bir şekilde ortaya koymaktadır. (shrink)

Galileo'nun öncülük ettiği bilimsel devrimde kilit rol oynayan bazı düşünceler Rönesans ile ortaya çıkmıştır. Medici ailesinin bilinçli çabaları sonucu yaşanan Antik Yunan'ın yeniden keşfi süreci, Michelangelo'nun çabalarıyla başlamış ve Galileo ile sürmüştür. Bu çalışmada hem Michelangelo'nun hem de Galileo'nun konularına Platonist bir tavırla yaklaştıklarını ve Medicilerin desteğinin tüm bu devrim boyunca yaşamsal olduğunu göstermeye çalıştım.

Yirminci yüzyılın son çeyreğinde modern dönem toplum sözleşmeci geleneği yeniden canlandıran John Rawls, hak kavramını iyi kavramına öncelikli kıldığı ahlak teorisinde adil ve iyi düzenlenmiş bir toplumun nasıl yaratılacağı yönünde teorik bir açılım yapmıştır. Bireyi kendine has bir şekilde ahlaki, eşit ve rasyonel özne olarak kodlayan Rawls, bu bireyden yola çıkarak teorik öncüllerini oluşturmuş ve geliştirdiği teori aracılığıyla özgürlük ve eşitlik nosyonlarını uzlaştırma çabasına girmiştir. Rawlsın bu çabasına yönelik literatürde yer alan tartışmalar; ya Rawlsın adalet ilkelerinin birbirini çürüttüğü ya da (...) bu ilkelerin birbirine diyalektik olarak zorunlu bir bağlılık arz ettiği yönündeki argümanlardan oluşmaktadır. Bu makalede ise; sorunun Hakkaniyet Olarak Adalet İlkeleri’nin birbiriyle çelişip çelişmediği veya birbirini zorunlu olarak tamamlayıp tamamlamadığı olmadığı özellikle tartışılarak, bu ilkeleri uygulayacak olan Rawlsçı Mülk Sahipliği Demokrasisi Modelinde bile özgürlük ve eşitliğin Rawslın beklentisi doğrultusunda toplumsal boyutta yaşanamayacağı yönünde argümanlar öne sürülmüştür. (shrink)

Charles Robert Darwin, doğal seçilim yoluyla evrim kuramını ortaya koyduğu Türlerin Kökeni (1859) adlı eserinde, insan hakkında neredeyse hiçbir iddiaya yer vermemişti. Ancak kuramın doğal bir sonucu, insanların da doğal seçilimle ortaya çıktığıydı. Her ne kadar Darwin kendisi de kuramını insana uygulanabilir gördüyse de kuram, canlıların nasıl olduklarına ilişkin savlarda bulunuyor, nasıl olmaları gerektiği konusunda normatif yargılar içermiyordu. Bu yazıda Darwinci bilimin normatif alanda yargı üretip üretemeyeceği sorusunu tartışacağım. Öncelikle Darwin’in kuramından yola çıkarak “insanlar nasıl yaşamalıdır?” sorusuna yanıt arayan kimi (...) çalışmalar üzerinde duracak; daha sonra bunların sorunlarına işaret edeceğim. Son olarak Darwinci bilimin, normatif alanda söz söylemesinin tümüyle olanaksız olmadığı savunacağım. (shrink)

Bu yazıda Titius-Bode Yasası örneğinde bir doğa yasası ile sıradan bir doğru genelleme arasındaki ayrım tartışılacak. Doğa yasalarının deney verilerini derli toplu aktaran formüller olmanın dışında nitelikleri olduğu gösterilecek. Rastlantısal genelleme ve doğa yasaları arasında yaptığımız –genellikle sezgisel olan—ayrımın, söz konusu önerilerin diğer bilimsel kuramlarımızla ilişkisinde yattığı savunulacak.

Felsefenin ilerleyip ilerlemediği sorusu sıklıkla felsefe ve bilim arasında bir karşılaştırmaya dayanarak ele alınır. Öyle ki bilimin ilerlediği apaçık kabul edilir ve felsefenin de eğer ilerliyorsa bunun ancak bilime benzerliği sayesinde olanaklı olduğu düşünülür. Bilim ile kast edilen de genellikle kuramsal fiziktir. Bu yazıda bilimin ilerleyip ilerlemediği sorusunu ele almadım. Felsefenin ve bilimin aynı ölçütlere göre değerlendirilmesinin gerekliliğini de sorgulamadım. Ancak söz konusu karşılaştırmada yaygın olarak bir çifte standart uygulandığını belirtmek istiyorum. Göstermeye çalıştığım literatürde önerilen ölçütlerin her iki alana da (...) tutarlı biçimde uygulanması durumunda birinin ilerlemediğini söylemenin tek yolunun diğerinin de ilerlemediğini söylemek olduğu. Ölçütün kullanılmasındaki bu yaygın çifte standardın temelde bilim ve felsefe eğitiminin yapısından kaynaklandığını öne sürüyorum. (shrink)