Przedwczesna śmierć samoświadomej istoty, nawet całkowicie bezbolesna, nie jest obojętna moralnie. I nie ma znaczenia, czy istota ta jest człowiekiem. Stanowisko to, nierzadkie dziś na gruncie animal studies, jako jeden z pierwszych przyjął i uzasadnił Tom Regan. W niniejszym artykule przedstawiono jego argumentację – opisano dwie najważniejsze zasady Stanowiska praw: Zasadę szacunku i Zasadę krzywdy oraz relacje między kategoriami podmiotów moralnych, obiektów moralnej troski i podmiotów życia. Zrekonstruowano i przeanalizowano problem etycznego wymiaru śmierci zwierzęcia, jako jednostki, naszkicowano też konsekwencje (...) hipotetycznego przyjęcia Stanowiska Praw dla dopuszczonych dziś prawnie i powszechnie stosowanych praktyk wobec zwierząt pozaludzkich. (shrink)

Review of the book: Człowiek na granicy istnienia. Dyskusje o śmierci mózgowej i innych aspektach umierania, Grzegorz Hołub, Piotr Duchliński, Akademia Ignatianum w Krakowie, Wydawnictwo WAM, Kraków 2017.

This essay analyses the opera project 7 Deaths of Maria Callas by Marina Abramović, premiered in Munich in September, 2020. The first section reconstructs the role that the Greek soprano played in the life of the Serbian performer, bringing the latter to a gradual sense of self-identification. Then, the thirty-years-long development of the original concept of the video piece How to Die into the actual project through its various stages is taken into account, and the stage realisation of the work (...) is described in detail. The third section focuses on the representation of death in Marina Abramović’s performances, while section four compares Callas and Abramović’s works and lives, and their status as iconic women. The last section retraces Abramović’s artistic path which has led her from her extreme and essential performances of the 1970s to her recent experimentations with other media and to her meditation on immaterial art. (shrink)

DEATH AND THE SUPERHERO IN THE PHILOSOPHICAL THOUGHT OF BOGUSŁAW MICIŃSKI The purpose of this short essay is to present the profile of pre-war polish writer and philosopher Bolesław Miciński. On the occasion of the second edition of his writings it is worth to recall the memory of him. This exceptional penman suffered from his youth and awareness of impending death permeated his thought and creativity. Short life and war caused the forgetting of his achievements and literary output. This is (...) a huge loss because his work was ahead of his time. Popular literature has a special place in his work. Miciński believed that literary texts looking for the truth about human life. For his master Jerzy Stempowski thought that literature has the value of describing and explaining the truth about the meaning of the existence of man. The main characters of his philosophizing essays were superheroes and death. Philosopher did not accept the existing system of values, but sought their real meaning.These experiences have brought him close to the existentialists. (shrink)

Thomas Hobbes’ standpoint concerning the right for death seems to be coherent as well as justifiable. On one hand he points at the fear of death as the main source of law, but on the other hand he formulates minimum basic rules which safeguard man’s life. Though nobody is obliged to rescue someone else at the cost of their own life, but at the same time nobody has a right to kill anyone. Also nowadays the same rule can be found (...) in many legal systems: even if people are obliged to help others, they are not compelled to undertake heroic deeds or risk their lives. Thus Hobbes’ position can be given the name of ethical individualism, or even egoism in which no form of instrumentalism of human life is allowed. The value of any individual is absolute, which excludes the possibility to sacrifice their life for the sake of others. Hobbes does not share assumptions of utilitarianism and his solution might seem utopian from the perspective of the strategy of social actions, but from the perspective of values and rights of an individual it seems justifiable. (shrink)

The article reviews the book Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Ludwiga Wittgensteina [Death, Immortality, the Meaning of Life: The Existential Dimension of Ludwig Wittgenstein's Philosophy], by Ireneusz Ziemiński.

The article reviews the book Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Ludwiga Wittgensteina [Death, Immortality, the Meaning of Life: The Existential Dimension of Ludwig Wittgenstein's Philosophy], by Ireneusz Ziemiński.

"Traum des Seins, Todt des Seiendes" sketches centuries-old history, transformations, and consequences of the baroque identification of dream and reality. The first part of the essay demonstrates that, despite commonly accepted opinion this identification originates with Descartes. In the second part of the essay, the main theme – the claim that ontological positions are dependent on the grammar of ethic languages – is introduced within the context of Schopenhauer's remarks on life and dreams. The third part of the essay further (...) develops the main theme in the course of an analysis of Descartes' "Meditation II". From a linguistic point of view, there are two following consequences for ego and cogito: either the subject (ego) does not exist, or its existence is temporarily non-continuous; either it does not exist as consciousness; or it is an unconscious being. Obviously, Descartes would accept neither. In the last analysis, ego exists merely grammatically, while (conscious) being differs from being in that it happens but is not. Since conscious being, only occurs in speech directed to somebody, death touches merely being, while being either dreams or remains silent. (shrink)

Przedstawione rozważania prezentują próbę namysłu nad zasadami i metodyką pracy doradczo-filozoficznej z uwzględnieniem kazusu z własnej praktyki, dotyczącego przeżywania żałoby. Podejście filozoficzne zostanie ukazane w porównaniu do pomocy psychologicznej, na przykładzie terapii krótkoterminowej, zorientowanej na rozwiązania, oraz coachingu jako formy pracy nakierowanej na rozwój. Głównym celem artykułu jest ukazanie specyficznych potrzeb, na które może odpowiedzieć doradztwo filozoficzne. W przekonaniu, że wnosi ono wartości, które nie są oferowane, przynajmniej w tym samym stopniu, w innych omawianych tu formach pracy. Prowadzona refleksja koncentruje (...) się pośrednio również na kwestii wymagań kompetencyjnych, koniecznych w doradztwie filozoficznym. (shrink)

Esej jest próbą przybliżenia ostatniej książki napisanej przez Rolanda Barthesa, która została właśnie przełożona na język polski. W dzienniku pisanym po śmierci matki, a zatytułowanym znamiennie Dziennikiem żałobnym, Barthes porusza kwestie żałoby, melancholii, depresji, odnosząc się zarówno do siebie i własnej straty, jak i podejmując dyskusję z Freudem, Lacanem czy psychoanalizą, zadając sobie przy tym pytanie, czy żałobnik po śmierci ukochanej osoby w ogóle chce wychodzić z żałoby i czy ma do tego jakiekolwiek prawo. Jest tu zatem ukazana ciekawa perspektywa (...) oglądu tego, co drzemie u samego jądra psychoanalizy, której wszak głównym zadaniem była praca z analizantem i - w trakcie godziny analitycznej - wyciąganie go z psychozy. Esej pokazuje również, co się dzieje z językiem żałobnika, w jaki sposób owo „pęknięcie”, którego nijak nie sposób zapełnić ani słowami, ani logosem, ani w końcu ciałem, które pozostaje, gdy ukochany umiera. I właśnie dziennik pisany jest takim językiem: pękniętym, bez żadnego celu, pozbawionym sensu. Owe fragmenty, którymi Barthesa zapełniał swój świat po śmierci matki, stanowią niezwykły dowód doświadczenia straty. (shrink)

The article reviews the book Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Ludwiga Wittgensteina [Death, Immortality, the Meaning of Life: The Existential Dimension of Ludwig Wittgenstein's Philosophy], by Ireneusz Ziemiński.

The article reviews the book Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Ludwiga Wittgensteina [Death, Immortality, the Meaning of Life: The Existential Dimension of Ludwig Wittgenstein's Philosophy], by Ireneusz Ziemiński.

The article reviews the book Śmierć, nieśmiertelność, sens życia. Egzystencjalny wymiar filozofii Ludwiga Wittgensteina [Death, Immortality, the Meaning of Life: The Existential Dimension of Ludwig Wittgenstein's Philosophy], by Ireneusz Ziemiński.

Dear Readers,After a long break caused, on the one hand, by staff changes in the Editorial Board and, on the other, by the lingering coronavirus pandemic, another issue of the Ignatianum Philosophical Yearbook is coming out. The new editorial team has decided to expand the journal’s formula to include texts from the general humanities; thus, there will be articles not only on philosophy, but also on history, cultural and religious studies, and theology, on top of Polish and foreign literature. The (...) journal is also open to a wide range of issues that take into account the mission of the Jesuit University Ignatianum as a Catholic research center. An important element of this approach is the issue of the Mediterranean civilizational tradition and cultural heritage, which in our understanding are the most important sources of knowledge and inspiration for the study of contemporary problems of individual people, societies and states as well. (shrink)

The aim of the paper is to present how the late medieval plague pandemic affected the societies of Western and Eastern Europe. The author used chronicles and works of literature of that time, on top of the abundant literature on the subject. Based on this bibliography, he carried out a critical analysis of the content, revealing the similarities and differences in the course of the Black Death epidemic across parts of Europe. The plague was taking its toll on all age (...) groups and at all levels of society. The main reason for this was that physicians, not knowing what was causing the disease, could not help the infected for a long time. The epidemic exposed the poor level of the contemporary medics’ knowledge and their unpreparedness for saving human lives. It also showed that university studies neither equipped them with sufficient knowledge nor gave them the practical skills needed to fight the dangerous disease. The Black Death particularly disorganized the economic and social life of Western and Southern European countries. Although the plague first struck Central Europe with less intensity than it did the West, it did take its toll on it. Its subsequent waves had an especially dramatic impact on the large trading towns such as Wroclaw and Krakow. A pervasive fear of the plague also contributed to the resentment towards those seen as aliens, especially Jews. They were the ones accused of poisoning wells and supplies, and spreading the disease. In Wroclaw, the capital city of Silesia, which was then part of the Kingdom of Bohemia, the attack on Jews was initiated by John of Capistrano – the papal inquisitor. It led to a much publicized trial that resulted in the death sentences death sentences given to several dozen people. Seeking to understand the reason behind Capistrano’s actions, the author analyzed his treatise on the duties of physicians and clergy toward plague patients. It results from that work that the course of the epidemic in Central Europe, despite its local variations, was not significantly different from that observed in Western countries. (shrink)

Drodzy Czytelnicy, po długiej przerwie spowodowanej, z jednej strony, zmianami w Redakcji, z drugiej – trwającą wiele miesięcy pandemią koronawirusa, ukazuje się kolejny numer „Rocznika Filozoficznego Ignatianum”. Nowy zespół redakcyjny postanowił rozszerzyć formułę wydawniczą o teksty z szeroko rozumianej humanistyki; zatem będą to artykuły nie tylko z dziedziny filozofii, ale również historii, nauk o kulturze i religii, teologii oraz literatury polskiej i obcej. Czasopismo zostało też otwarte na szerokie spektrum zagadnień uwzględniających misję Akademii Ignatianum jako ośrodka naukowego o charakterze katolickim. (...) Ważnym elementem tego podejścia jest kwestia śródziemnomorskiej tradycji cywilizacyjnej i dziedzictwa kulturowego, które w naszym rozumieniu są najważniejszymi źródłami wiedzy i inspiracją do badania także współczesnych problemów pojedynczych ludzi, społeczeństw i państw. (shrink)