Głównym celem artykułu jest prezentacja wyobraźni poetyckiej i doświadczeń grupy twórców skupionej w 2 Korpusie Polskim w czasie II wojny światowej, jak również analiza jej najbardziej charakterystycznych motywów w kontekście tradycji polskiego romantyzmu, „odgrywanych” na trasie i w rolach poetów-żołnierzy Korpusu. Studium wykorzystuje wszystkie tomiki poetyckie, a także inne literackie publikacje wytworzone na długiej trasie ze Związku Sowieckiego, gdzie trzon Korpusu się uformował w 1941–1942, przez Bliski Wschód, Włochy, aż do ostatniej stacji – emigracji, najczęściej w Londynie. Materiał ten jest (...) analizowany w nawiązaniu do badań nad polską poezją czasu II wojny oraz porównawczych studiów nad polską tradycją romantyczną, zwłaszcza literaturą Wielkiej Emigracji. Ten porównawczy punkt widzenia i metoda stosowane są we wszystkich częściach ułożonej chronologicznie analizy. Od prezentacji zróżnicowanego życia kulturalnego Korpusu, przechodzi ona do zwięzłego zobrazowania grupy ponad 80 czynnych w nim poetów. Studium skupia się na analizie głównego tematu, który formuje postrzeganie czasu w świecie przedstawionym przez żołnierską poezję: motywu drogi czy ścieżki. Odsłania fenomen pewnego zbliżenia nader różnych „szkół” i stylów (od awangardy i futuryzmu, poprzez neoromantyzm do tekstów kabaretowych) pod naciskiem doświadczeń wojny i wygnania, jak również siły wielkiej romantycznej tradycji poezji polskiej, która formowała się na podobnej trasie: od Rosji, Syberii, przez Bliski Wschód, do Włoch, gdzie Polacy walczyli pod Napoleonem, do Londynu i Paryża – centrów Wielkiej Emigracji. Toposy męczeństwa, wzmocnione przez Syberię i pobyt na Ziemi Świętej, bezdomności, doświadczeń bojowych, „zdrady” zachodnich sojuszników (Teheran, Jałta) są efektywnie „odświeżone” w takim właśnie komparatystycznym podejściu. (shrink)

Celem artykułu jest omówienie strategii cenzorskich stosowanych wobec utworów Włodzimierza Scisłowskiego złożonych do publikacji w piśmie satyrycznym „Kaktus” w latach 1957–1960. Materiał źródłowy stanowi zbiór kryptotekstów, czyli poufnych dokumentów oceniających artykuły z tygodnika, powstały w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Poznaniu. Cenzorzy ingerowali w utwory satyryczne Scisłowskiego – we fraszki, wiersze, poematy, ballady, zarzucając autorowi złośliwe i przejaskrawione przedstawianie rzeczywistości politycznej i społecznej kraju. Część utworów ukazała się po wprowadzeniu narzuconych przez urząd cenzury zmian, część nie została (...) dopuszczona do publikacji. (shrink)

Celem artykułu jest ukazanie roli, jaką w elekcji w 1697 r. odegrał nuncjusz Giovanni Antonio Davia. Artykuł napisano na podstawie wydanej i niewy- danej korespondencji nuncjusza Davii z sekretariatem stanu, znajdującej się w Archiwum Watykańskim i Bibliotece Watykańskiej. Po śmierci króla Jana III Sobieskiego elekcja, jaka odbyła się w 1697 r., należała do naj- bardziej skorumpowanych. Wśród szeregu kandydatów najpoważniejsze szanse zdobycia korony mieli syn króla Jana III, Jakub i Ludwik de Bourbon, książę de Conti. Ku zaskoczeniu zgromadzonej na polu (...) elekcyjnym szlachty w ostatnim momencie zgłoszono kandydaturę elektora protestanckiej Saksonii, Fryderyka Augusta Wettyna, który wcześniej dokonał potajemnej konwersji na katolicyzm. Aby dopełnić formalności konwersję Fryderyka Augusta na katolicyzm, zachowywaną od 2 czerwca 1697 r. w sekrecie, musiał uwierzytelnić nuncjusz Davia. Nuncjusz nie uległ naciskom zwolen- ników francuskiej kandydatury dążących do zablokowania elekcji Wettyna i wydał opinię o jej ważności. Z tego powodu został oskarżony przez przeciwników Wettyna o działania niezgodne z prawem, jak również kie- rowanie się prywatnym interesem, gdyż nuncjusz Davia wstawiennictwu Fryderyka Augusta zawdzięczał uwolnienie bratanka z niewoli tureckiej. Należy stwierdzić, iż na skutek splotu różnych okoliczności arcybiskup Davia musiał wystapić w Warszawie w roli, jakiej nie przewidywano dla papieskiego nuncjusza, to znaczy przedstawiciela papieża zachowujące- go wobec wewnętrznych konfliktów neutralne stanowisko. Kandydatura, a następnie konwersja na katolicyzm władcy Saksonii zmusiła nuncjusza do podjęcia działań z jednej strony chwalonych przez stronników saskich, a z drugiej kontestowanych przez zwolenników obozu francuskiego. Wbrew jednak oskarżeniom wysuwanym przez tych ostatnich można się skłonić do sądu, że to nie prywatne motywy, lecz interes Kościoła katolickiego skłoniły nuncjusza do uwierzytelnienia konwersji Fryderyka Augusta Wet- tyna na katolicyzm. (shrink)

This essay examines the symbolic significance of blood in the twentieth century and its role in determining the composition of a national community along racial lines. By drawing parallels between Nazi notions of blood and racial purity and historically contemporaneous U.S. policies regarding blood and blood products, Polsky reveals a disturbing proximity in discourse and policy. While the Nazis attempted to locate Jewish racial essence and inferiority in blood and instituted eugenic measures and laws forbidding racial admixture, similar policies existed (...) in the U.S. based on the so-called one drop rule that systematically discriminated against African Americans. (shrink)

In In V Metaphysics, lec. 9, Aquinas distinguishes between “being by accident” (ens per accidens) and “being by itself” (ens per se) and includes the nine accidental categories under the latter. But isn’t substance a being per se while accidents are, by definition, accidental beings? Several authors—including Ralph McInerny, Paul Symington, and Greg Doolan—have offered explanations of this strange classification. Drawing on an overlooked parallel text in the Posterior Analytics commentary and on Aquinas’s critique of Avicenna’s understanding of accidental denominatives, (...) this paper presents an alternative explanation of the lecture. In the process, it clarifies how Aquinas views the relation of the ten categories to predication and suggests important implications for how we should understand the analogy of being and the phrase “substantial being” (esse substantiale). (shrink)

In a few texts, Thomas Aquinas says that the first operation of the intellect pertains to (respicit) “the quiddity of a thing” whereas the second operation pertains to “the to be itself of a thing” (esse). But Aquinas also says that quiddities are to the intellect as color is to the power of sight. Statements such as these seem to have led Jacques Maritain and Étienne Gilson to see esse as the proper object of the intellect’s second operation. Against this (...) conclusion, Fr Régis and Ralph McInerny have argued—using Aquinas’s In I Peryermenias, lecture 5—that since ‘is’ is a verb and ‘is’ signifies existence, but all verbs signify the first operation of the intellect, we must be able to form a concept of existence in the first operation of the intellect. This paper does three things. First, it analyzes the nature of the claim made by Maritain and Gilson. Second, it shows from internal textual evidence that “respicit ipsum esse rei” cannot mean what Maritain and Gilson take it to mean. The second operation of the intellect cannot have a proper object distinct from the object of the first operation, which is quiddities. Finally, this paper provides an alternative interpretation of In I Peryermenias, lecture 5, to the one given by McInerny. In that text, Aquinas does not speak about a particular concept of existence in the first operation of the intellect and signified by the verbs ‘is’ or ‘exists.’ Rather, he uses the word ‘esse’ in indirect speech to include generally any form or act joined to a subject by the copula, ‘is.’ Aquinas’s focus is not on what ‘esse’ or ‘est’ signifies, but on the mode in which it signifies (per modum actualitas) absent additional qualifying terms. The conclusion of this paper is that, although the esse contrasted with essence in Aquinas’s metaphysics corresponds to a concept in the intellect’s first operation, nevertheless, like the notions of blindness and of genus, this esse cannot fall properly within the intellect’s object. (shrink)

“Health in All Policies” is the latest manifestation of an ecological approach to public health enhancement — one that recognizes connections between health and other sectors, and that socioeconomic determinants of health are significant. HiAP is related to other holistic, prevention-oriented approaches to collective health, such as the use of Health Impact Assessments to evaluate the health externalities of pending government decisions. Yet HiAP is unique. It goes beyond evaluation of specific projects and policies, and embodies a distinct approach to (...) cross-sectoral public health work. (shrink)

Modern commentators recognize the irony of Aristotle’s Categories becoming a central text for Platonic schools. For similar reasons, these commentators would perhaps be surprised to see Aquinas’s In VII Metaphysics, where he apparently identifies the secondary substance of Aristotle’s Categories with a false Platonic sense of “substance” as if, for Aristotle, only Platonists would say secondary substances are substances. This passage in Aquinas’s commentary has led Mgr. Wippel to claim that, for Aquinas, secondary substance and essence are not the same (...) thing and that Aristotle’s notion of essence is absent from the Categories. This paper—by closely analyzing the apparently contradictory divisions of “substance” in Aquinas’s In V and VII Metaphysics—shows that essence and secondary substance are not altogether distinct for Aquinas. Moreover, when the Categories is viewed by Aquinas as a work of logic, it is found largely to cut across the disputes between Platonism and Aristotelianism. (shrink)

The Dark Posthuman: Dehumanization, Technology, and the Atlantic World explores how liberal humanism first enlivened, racialized, and gendered global cartographies, and how memory, ancestry, expression, and other aspects of social identity founded in its theories and practices made for the advent of the category of the posthuman through the dimensions of cultural, geographic, political, social, and scientific classification. The posthuman is very much the product of world-building narratives that have their beginnings in the commercial franchise and are fundamentally rooted in (...) science, governance, and economics around the hegemonic appropriation of environments and commodification of bodies that initially fuelled white settler life worlds and continue to be operational in the way we conceive of these worlds as continuous ontological formations. The want has always been for ownership of any of these dimensions of being without regard to condition, to not remain stranded as the subsidiary of another's being, to another's claim to humanity, and finally, to escape the suffocating confines of an instrumental ontology that suggests a subcategory of humanity without rights onto itself. The Dark Posthuman distinguishes the posthuman's place within both the liberal and neoliberal imaginary and reveals how its appearance first entrenched itself through the avarice of English settler colonialism, and subsequently, through the paranoia of American slavery. This same figure of the posthuman played a crucial role in the functional adaptation of Cold War behavioural cybernetics, and thereafter, in the fetishization of technology within the era of global financialization. The shadowing of this arrangement during and beyond the long duration of humanity's domination of this world becomes the structural web work of this book. Stephanie Polsky is an interdisciplinary writer and academic working in the areas of Media Studies and Visual Culture. Her work explores the confluence of power around race and gender as technologies of governance. She has lectured widely in media and cultural studies, critical theory, and visual culture at a number of prestigious institutions including Goldsmiths University, Regent's University London, University of Greenwich, and Winchester School of Art. Most recently she has worked at California College of the Arts in Critical Studies and Diversity Studies. She holds a PhD in Visual Cultures from Goldsmiths, University of London and an MA in Media Studies from the University of Sussex. Her books include The End of the Future: Governing Consequence in the Age of Digital Sovereignty (Academica Press, 2019), Ignoble Displacement: Dispossessed Capital in Neo-Dickensian London (Zero Books, 2015), and Walter Benjamin's Transit: A Destructive Tour of Modernity (Academica Press, 2009). (shrink)

(1998). Region, Locality Characteristics, High School Tracking and Equality in Access to Educational Credentials: the case of Palestinian Arab communities in Israel[1] Educational Studies: Vol. 24, No. 2, pp. 233-240.

The recent in vitro derivation of gamete‐like cells from mouse embryonic stem (mES) cells is a major breakthrough and lays down several challenges, both for the further scientific investigation and for the bioethical and biolegal discourse. We refer here to these cells as gamete‐like (sperm‐like or oocyte‐like, respectively), because at present there is still no evidence that these cells behave fully like bona fide sperm or oocytes, lacking the fundamental proof, i.e. combination with a normally derived gamete of the opposite (...) sex to yield a normal individual. However, the results published so far do show that these cells share some defining features of gametes. We discuss these results in the light of the bioethical and legal questions that are likely to arise would the same process become possible with human embryonic stem (hES) cells. (shrink)

Antonio Argandoña, Norbert Bilbeny, Victòria Camps, Miquel Calsina, Àngel Castiñeira, Cristian Palazzi, Ferran Requejo, Raimon Ribera, Begoña Román, Ferran Sàez, Miquel Seguró, Francesc Torralba, Josep Maria Vallès, Rosamund Thomas Ramon Llull Journal of Applied Ethics 2012 3(3):9-16.

This paper is a response to the opening of new lines of research on CSR and SMEs (Thompson & Smith, 1991; Spence, 1999; Moore & Smith, 2006; Spence, 2007). It seeks to explore the business case for CSR in this corporate segment. The paper, which is based on four case studies of medium-sized firms in the automotive sector, took the distinctive approach of trying to understand the nature of CSR-like activities developed not by best-in-class CSR-driven companies but by purely competitiveness-driven (...) firms. The case studies provide explicit evidence that the CSR activities of SMEs and the notion of social capital are interrelated, turning social capital into a powerful instrument to better explain what academic literature has called silent CSR practices . The analysis that follows questions some of the basic tenets that underpin the branch of business ethics that deals with the nature of SMEs' approach to CSR. Four basic concerns, which take the form of propositions for further research, serve as the basis for this analysis: a) A definition of CSR that includes most of the actions taken by all companies in the territory contributes no academic value to the discipline b) Any study of the motivation behind these CSR actions must reflect their essentially pragmatic nature. Actions are linked to social values but also, more importantly, to the nature of the competitive environment c) Business ethics must seek common ground with other more sociological disciplines if it is to explain the reasons behind this type of action d) Any study of this kind of practice requires a dual approach: a) normative when using tools developed by CSR; and b) descriptive and instrumental using the notion of social capital. (shrink)

Przedmowa Problematyka związana z zależnościami przyczynowymi, ich modelowaniem i odkrywa¬niem, po długiej nieobecności w filozofii i metodologii nauk, budzi współcześnie duże zainteresowanie. Wiąże się to przede wszystkim z dynamicznym rozwojem, zwłaszcza od lat 1990., technik obli¬czeniowych. Wypracowane w tym czasie sieci bayesowskie uznaje się za matematyczny język przyczynowości. Pozwalają one na daleko idącą auto¬matyzację wnioskowań, co jest także zachętą do podjęcia prób algorytmiza¬cji odkrywania przyczyn. Na potrzeby badań naukowych, które pozwalają na przeprowadzenie eksperymentu z randomizacją, standardowe metody ustalania zależności przyczynowych (...) opracowano na początku XX wieku. Zupełnie inaczej sprawa przedstawia się w przypadku badań nieeksperymentalnych, gdzie podobne rozwiązania pozostają kwestią przyszłości. Zadaniem tej książki jest podanie warunków, które powinny być spełnione przez te rozwiązania, oraz sformułowanie proceduralnego kryterium zależności przy¬czynowych jako szczegółowej realizacji tych warunków. Pociąga ono waż¬kie konsekwencje dla filozofii i metodologii nauk, które ujawnia – podany w Części II – zarys me-todolo¬gii proceduralnej. W literaturze przedmiotu brakuje w miarę wszechstronnego i systema¬tycznego omówie¬nia najnowszych filozoficznych i metodologicznych dys¬kusji na temat przy¬czynowości, co niech będzie wytłumaczeniem, dlaczego w niektórych punktach obecnej książki szczegółowo referuję trudno dos¬tępne teksty źró¬dłowe. Przymiotnik „proceduralny” używam tu w znaczeniu węższym niż Huw Price (w którego pracach właściwszy byłby termin „kryterialny”) dla podkre¬ślenia – zgodnie z łacińskim źródłosłowem procedo – że dla ustalenia przy¬czyny niezbędne jest podjęcie przez uczonych określonych interakcji z ba¬daną rzeczywistością. Zalążki zamysłu prezentowanego w tej książce przedstawiłem podczas warsztatów filozoficznych „Philosophy and Probability” w roku 2002, zor¬ganizowanych przez Instytut Filozofii Uniwersytetu w Konstancji. Wdzięczny jestem uczestnikom tych warsztatów za uwagi, a przede wszyst¬kim następującym osobom: Luc Bovens, Brandon Fitelson, Alan Hájek, Stephan Hartmann oraz Jon Williamson. Podczas międzynarodowej konferencji „Analytical Pragmatism”, zorgani¬zowanej w Lublinie w roku 2003 przez Wydział Filo¬zofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, odniosłem swoją koncepcję do prac Nancy Cartwright. Szczególnie inspirujący okazał się komentarz Huw Price’a do mojego referatu i przeprowadzona z nim dysku¬sja. Ujęcie koncepcji metodologii proceduralnej na szerszym tle współ-czes¬nego nurtu empirystycznego w filozofii nauki przedstawiłem w roku 2004 podczas konferencji „5th Quadrennial Fellows Conference”, zorgani¬zowanej przez Instytut Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Centrum Filozofii Nauki w Pittsburghu. Szczególnie pomocne w dalszych moich pra¬cach były uwagi Jamesa Bogena, Janet Kourany, Jamesa Lennoxa, Johna Nortona, Thomasa Bonka, Jana Woleńskiego i Johna Worralla, za które wyra¬żam swoją wdzięczność. Korpus książki powstał podczas mojego stażu w Centrum Filozofii Nauki w Pittsburghu, który odbyłem jako stypendysta Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej w roku akademickim 2004-2005. Uczestniczyłem w tym czasie w życiu naukowym Centrum i w pracach badawczych zespołu z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Carnegie-Mellon w Pittsburghu kierowanego przez Clarka Glymoura. Na jego ręce składam podziękowanie za wiele po¬mocnych uwag do moich wy¬stąpień oraz tekstów i za dyskusje przede wszystkim z nim samym i z jego najbliższymi współpracownikami: Peterem Spirtesem oraz Richardem Scheinesem, a także pozostałymi członkami tego zes¬połu, doktorantami i uczestnikami seminarium badawczego „Causality in the Social Sciences”. Za wieloletnie wsparcie, wielopłaszczyznowe inspiracje towarzyszące pi¬saniu tej książki, a także liczne pomocne uwagi do jej wcześniejszych wersji dziękuję przede wszystkim Księdzu Profesorowi Andrzejowi Bronkowi oraz Księdzu Profesorowi Józefowi Herbutowi, współprowadzącemu seminarium doktorskie w Katedrze Metodologii Nauk Katolickiego Uniwersytetu Lubel¬skiego im. Jana Pawła II, jak również pozostałym uczestnikom tego semina¬rium. Dziękuję mojej Żonie, dr Annie Kawalec za wiele wysiłku włożonego w ulepszenie redakcji – językowej i merytorycznej – obecnej książki. Książkę tę można czytać na kilka sposobów. Czytelnikom zainteresowa¬nym przede wszystkim prowadzeniem badań empirycznych polecałbym rozpoczęcie od Rozdziału 2. i kontynuację pozostałych rozdziałów Części I, a następnie Dodatków. Czytelnikom zainteresowanym problemami filozo¬fii i metodologii nauk polecałbym rozpoczęcie lektury książki od Części II i uzupełniającą lekturę Rozdziału 2., a następnie Wprowadzenia i Zakończenia. Czytelnikom mniej zainteresowanym zagadnieniami teoretycznymi pole¬całbym zapoznanie się z fascynującymi dziejami odkrycia przyczyn cholery przez Johna Snowa, które rekonstruuję w Rozdziale 1. W dalszej części nato¬miast polecałbym przejście do Wprowadzenia i Zakończenia, które w mniej specjalistyczny sposób przybliżają proponowane tu rozstrzygnięcia. Tekst książki nie był dotąd publikowany. Wyjątkiem są pewne fragmenty Rozdziału 8. oraz 9., które w zmienionej postaci ukazały się w Rocznikach Filozoficznych (Kawalec 2004). -/- Lublin, luty 2006 r. (shrink)

Słownik języka polskiego PWN odnotowuje m.in. trzy znaczenia słowa „fenomen”: (1) rzadkie, niezwykłe zjawisko; (2) osoba wyjątkowa, niezwykle uzdolniona; (3) fakt empiryczny będący punktem wyjścia badań naukowych. W tytule nie chodzi o „fenomen” w sensie drugim, chociaż do Szkoły Lwowsko-Warszawskiej należało wiele osób wyjątkowych i niezwykle uzdolnionych, do których z powodzeniem można odnosić słowo „fenomen” w tym sensie. Tytułowy zwrot „Fenomen Szkoły Lwowsko-Warszawskiej” sygnalizuje natomiast, z jednej strony, że książka zdaje sprawę z badań naukowych nad pewnym złożonym „faktem empirycznym” – (...) nad pewną formacją intelektualną wraz z jej dorobkiem. Z drugiej strony tytuł wskazuje na rzadkość i niezwykłość Szkoły: to, że była ona fenomenem nie tylko w dziejach Polski, lecz także w dziejach kultury in toto. Oto kilka faktów, które się na fenomen Szkoły – w tym drugim sensie – składają. Za początek Szkoły przyjmuje się rok 1895, kiedy jej założyciel, Kazimierz Twardowski, przybył z Wiednia do Lwowa i już wkrótce wypromował pierwszych doktorów. Wśród wychowanków (doktorantów) Twardowskiego było ponad dwudziestu przyszłych profesorów tytularnych, którzy w dwudziestoleciu międzywojennym zajęli większość katedr filozofii, logiki i psychologii, ale oddziałali także na inne dyscypliny – takie jak literaturoznawstwo, muzykologia, filologia klasyczna etc. Twardowski zmarł w 1938 roku, a za koniec Szkoły niektórzy przyjmują rok 1939 – istotnie II wojna światowa spowodowała spustoszenie w szeregach przedstawicieli Szkoły, a jeszcze silniejszy cios stanowił dla niej okres stalinizmu. Jednakże Kilka wybitnych postaci Szkoły – takich jak Kazimierz Ajdukiewicz, Tadeusz Czeżowski, Izydora Dąmbska, Tadeusz Kotarbiński, Stefan Swieżawski czy Władysław Tatarkiewicz – działało jeszcze wiele lat po wojnie, wychowując kolejne pokolenia w duchu właściwego Szkole antyirracjonalizmu. Wielu spośród autorów tekstów do niniejszego tomu to przedstawiciele młodszych pokoleń Szkoły Lwowsko-Warszawskiej sensu largo. Spoiwem Szkoły był nie pewien zespół idei, który wyznawaliby jej członkowie, lecz pewne postulaty metodologiczne oraz pewien zestaw wartości, które były w Szkole akceptowane przez kolejne pokolenia. O tych postulatach metodologicznych i o tym zestawie wartości mówią szczegółowo autorzy tekstów tu zamieszczonych. Ogromnemu wpływowi Szkoły na kulturę polską towarzyszyła recepcja wyników osiąganych przez jej członków za granicą. Naszym „towarem eksportowym” była szeroko rozumiana logika (logiki wielowartościowe i metalogika Łukasiewicza, gramatyka kategorialna Ajdukiewicza, koncepcja prawdy Tarskiego). Wiele osiągnięć członków Szkoły w innych dziedzinach zagranica odkrywa dla siebie dopiero dziś i wyniki te budzą podziw u tych, którzy się z nimi stykają. Ideą stojącą za powstaniem „Fenomenu Szkoły Lwowsko-Warszawskiej” była chęć ukazania Szkoły w jak najszerszej perspektywie, także przez pryzmat mniej znanych, choć ważnych postaci i osiągnięć. Ze wstępu Książkę można zamówić tutaj: https://ksiegarnia.academicon.pl/glowna/187-fenomen-szkoly-lwowsko-warszawskiej-miekka-oprawa--97883 62475193.html. (shrink)

In the individual, social, and political dimensions, the shaping of the liberal tradition has met up with and will continue to meet up with the presence of the Roman Catholic Church with its own philosophy. Yet has this always led to sharp conflict between Catholicism and liberalism? Has the social thinking of the Church evolved in its assessment of the liberal tradition and vice versa? Have there been points in common in the two systems of thinking? In contrast, where have (...) sparks appeared? Does Catholicism support the stability of liberal democracy? A response to these questions comprises the primary aim of the work at hand. Herein is a presentation and appraisal of one of the most interesting and continually lively clashes, accompanied by a portrayal of both Catholicism and liberalism. Analysis will be conducted at the level of social philosophy, through incidental political practice, and from the historical perspective – all of which together will enable illustration of the dynamic relationship between Catholicism and liberalism. Due to the scope of liberalism, the analysis of the Catholicism-liberalism relationship will be limited solely to the philosophy of politics and of economics. Such a restricted social philosophy involves the following issues: the genesis, essence, and characteristics of social policy; its ultimate justification or lack thereof; the relationship between the political society and its members; the types of structured political communities; the genesis, nature and duties of political authorities; the definition of the law, its foundations and limitations; the essence and properties of economic life; types of ownership; and, finally, the relations taking place between politics and economics. The problem inherent in an encounter between the social thinking of the Roman Catholic Church and liberalism appear to be especially meaningful in the context of the Polish discourse regarding the new order, its theoretical bases and institutions, projects for the realization of individual freedom, and the superiority or inferiority of values in today’s pluralistic universe. This matter is of great consequence and significance – not only intellectually but above all practically – and manifests itself in political, economic, and cultural life. Nonetheless, for decades now, Polish research into this issue has been entangled in occasional conflicts of a worldview and political nature. In turn, there is a lack of understanding and objective theoretical reflection on the subject. In fact, there are no publications which attempt to understand liberalism and assess the validity of the accusations against it. The vast amount of literature devoted to this problem most frequently opens, right from the start, with arguments stemming from either a Marxist or Catholic apologetics. The liberal credo is not identified with the philosophy of politics, but rather the theory of pro-capitalist economics. This, as a result, not only misrepresents the crux of liberalism, but also narrows the catalogue of responses by the Church on this very topic – starting with the encyclical Rerum novarum (1891) by Pope Leo XIII. In order to resolve this problem, the analysis will be rooted in the broader philosophical and historical context. In other words, it will look into liberalism on the one hand, and into those Church documents in which that institution first spoke of liberalism on the other. The discussions and deliberations contained within this volume are laid out in an introduction, four chapters, and a conclusion. The introduction includes the theoretical bases and methodological assumptions of this work, taking into account the principles of philosophical reflection and analysis. The fundamental chapters present the evolution of an attitude towards liberalism in the social teachings of the Roman Catholic Church – from Pius VI to John Paul II – taking under consideration the key moments and figures in the development of liberalism (e.g., John Locke, John Stuart Mills, John Rawls). In this time period four stages of a Catholic reference to liberalism will be distinguished. The first three constitute: 1) animosity and condemnation (from Pius VI to Pius IX), 2) criticism accompanied by tolerance (from Leo XIII to Pius XII, and 3) criticism accompanied by limited concord (from John XXIII to Paul VI). Today, and with increasing frequency, voices are heard speaking of the teachings of John Paul II as marking a new caesura in the Catholic-liberalism relationship. Hence it is worth re-evaluating and re-analyzing if such opinions are justified. The volume closes with a conclusion comprising an attempt to answer the following questions. Are Catholic accusations addressed at liberalism correct or not? Has liberalism turned out to be a philosophy open to criticism and capable of modification as the weak points in liberal theory and practice are disclosed? Can Catholic values enrich the liberal political order? Can Catholic moral-religious norms, introduced into the realm of political responsibilities, endanger the foundations of the liberal system? Reviewing the evolution of Catholicism as well as liberalism, has Catholicism found its place amidst the pluralistic harmony of liberal democracy? Kształtowanie się tradycji liberalnej napotykało i będzie napotykać na promowaną przez Kościół rzymskokatolicki filozofię, zarówno w wymiarze indywidualnym, społecznym, jak i politycznym. Czy zawsze prowadziło to do ostrego sporu między katolicyzmem a liberalizmem? Czy społeczna myśl Kościoła ewoluowała w swojej ocenie tradycji liberalnej i vice versa? Czy w obu systemach myślowych istniały punkty wspólne? Czego dotyczyły ogniska zapalne? Czy katolicyzm wspiera stabilność liberalnej demokracji? Te pytania sprawiły, że głównym celem niniejszej pracy jest prezentacja i ocena jednego z najbardziej interesujących i wciąż aktualnych sporów, a pośrednio przedstawienie dwóch filozofii – katolicyzmu i liberalizmu. Analiza tego sporu prowadzona jest na płaszczyźnie filozofii społecznej, incydentalnie – praktyki politycznej w ujęciu historycznym, co umożliwia ukazanie dynamiki relacji między katolicyzmem i liberalizmem. Z powodu zakresu liberalizmu w analizie relacji katolicyzm – liberalizm praca ta ogranicza się jedynie do filozofii polityki i filozofii gospodarki. Tak okrojona filozofia społeczna interesuje się następującymi problemami: genezą, istotą i cechami społeczności politycznej, jej ostatecznym uzasadnieniem lub brakiem takowego oraz relacjami między społeczeństwem politycznym a jego członkami, typami ustrukturyzowania wspólnoty politycznej, genezą, naturą i zadaniami władzy politycznej, definicją prawa, jego podstawą i ograniczeniami, istotą i właściwościami życia gospodarczego, rodzajami własności, stosunkami zachodzącymi między polityką a ekonomią. Problem spotkania myśli społecznej Kościoła katolickiego z liberalizmem wydaje się szczególnie znaczący również w kontekście polskich dyskusji o tworzącym się ładzie, jego teoretycznych podstawach i instytucjach, projekcie realizacji indywidualnej wolności oraz wyższości i niższości wartości w dzisiejszym, pluralistycznym uniwersum. Problem ten ma olbrzymie znaczenie nie tylko intelektualne, ale przede wszystkim praktyczne, objawiające się na poziomie życia politycznego, ekonomicznego i kulturowego. Jednak od wielu dziesięcioleci polskie studia nad tym zagadnieniem są uwikłane w doraźne konflikty o charakterze światopoglądowym i politycznym, natomiast brakuje rozumiejącej i obiektywnej refleksji teoretycznej na ten temat. Właściwie nie ma publikacji próbujących zrozumieć liberalizm i ocenić zasadność stawianych mu zarzutów. Ogrom literatury poświęcony temu problemowi najczęściej zawiera prace już na wstępie wychodzące z pozycji apologetycznie marksistowskich czy katolickich. Utożsamia się w nich credo liberalizmu nie z filozofią polityki, lecz z teorią ekonomii prokapitalistycznej, co nie tylko zakłamuje istotę liberalizmu, lecz także zawęża katalog wypowiedzi Kościoła na jego temat, rozpoczynając je od encykliki Rerum novarum (1891) Leona XIII. Aby sprawę wyjaśnić w niniejszej książce, analiza jest umieszczona w szerszym kontekście filozoficznym i historycznym, czyli „ma wgląd”, z jednej strony w liberalizm, z drugiej – w dokumenty Kościoła, w których on po raz pierwszy zabrał głos w sprawie liberalizmu. Rozważania zawarte w niniejszej pracy podzielone są na wstęp, cztery rozdziały i zakończenie. We wstępie prezentuję podłoże teoretyczne i założenia metodologiczne rozprawy, przestrzegając zasad refleksji i analizy filozoficznej. Rozdziały przedstawiają ewolucję stosunku do liberalizmu w społecznej nauce Kościoła rzymskokatolickiego, od czasów Piusa VI do Jana Pawła II, z uwzględnieniem ważniejszych momentów rozwoju myśli liberalnej (John Locke, John Stuart Mill, John Rawls). W omawianym okresie wyróżniam cztery etapy katolickiego odniesienia do liberalizmu: pierwszy – wrogości i potępienia (od Piusa VI do Piusa IX), drugi – krytyki, ale zarazem tolerowania (od Leona XIII do Piusa XII), trzeci – krytyki, choć i ograniczonej zgody (od Jan XXIII do Pawła VI) i czwarty – powszechnie oceniany jako przełom w katolickiej percepcji liberalizmu (pontyfikat Jana Pawła II). Całość rozważań zamknie zakończenie, którego treścią jest próba odpowiedzi na pytania: czy katolickie zarzuty pod adresem liberalizmu są trafne czy też nie? Czy liberalizm okazał się filozofią otwartą na krytykę, zdolną do modyfikacji pod wpływem ujawniania słabych stron teorii lub praktyk liberalnych? Czy wartości katolickie mogą wzbogacić liberalny porządek polityczny? Czy też katolickie normy moralno-religijne, wprowadzone w obręb obowiązków politycznych, zagrażają fundamentom ustroju liberalnego? Czy zarówno wobec ewolucji katolicyzmu, jak i liberalizmu katolicyzm odnalazł się w pluralistycznej harmonii liberalnej demokracji? (shrink)

“Poland 2050” Report is a publication of a distinctive sort. While the idea of producingthis report has a long history, it began to take shape about two years ago. It isbased on the two tenets. The first, raised at numerous conferences held in the past underthe auspices of the “Poland 2000 Plus” Committee, is the conviction that economicgrowth does not transpose automatically into societal (or more broadly “civilizational”)advancement. Indeed, the preliminary analysis has indicated that the two processes are,in fact, divergent. (...) While there have been convergent processes evident in Poland’s andthe EU’s economic domains, no such convergence is significantly evident in the case ofsocietal progress. This gave rise to the vision set forth in this Report, formulated as“minimizing Poland’s developmental gap with respect to the more advanced EU states.”The second tenet upon which this Report is based is even more important. Numerousanalyses carried out by the Committee indicate that quantitative changes cannot bepredicted four decades in advance with great likelihood. And so, we did not base ourReport on existing quantitative trends, but rather on analysis of the pathways that willmake it possible to minimize Poland’s developmental gap with respect to the advancedEU states. The Report also strives to highlight threats that exist in the social and “civilizational”sphere.The Report was based on the materials published in the three volumes of the publicationWizja przyszłości Polski – Studia i Analizy [A Vision of Poland’s Future—Studies and Analyses], vol. 1: Społeczeństwo i państwo [Society and State], vol. 2: Gospodarkai środowisko [Economy and Environment], and vol. 3: Ekspertyzy [ExpertStudies]. (shrink)

“Poland 2050” Report is a publication of a distinctive sort. While the idea of producingthis report has a long history, it began to take shape about two years ago. It isbased on the two tenets. The first, raised at numerous conferences held in the past underthe auspices of the “Poland 2000 Plus” Committee, is the conviction that economicgrowth does not transpose automatically into societal (or more broadly “civilizational”)advancement. Indeed, the preliminary analysis has indicated that the two processes are,in fact, divergent. (...) While there have been convergent processes evident in Poland’s andthe EU’s economic domains, no such convergence is significantly evident in the case ofsocietal progress. This gave rise to the vision set forth in this Report, formulated as“minimizing Poland’s developmental gap with respect to the more advanced EU states.”The second tenet upon which this Report is based is even more important. Numerousanalyses carried out by the Committee indicate that quantitative changes cannot bepredicted four decades in advance with great likelihood. And so, we did not base ourReport on existing quantitative trends, but rather on analysis of the pathways that willmake it possible to minimize Poland’s developmental gap with respect to the advancedEU states. The Report also strives to highlight threats that exist in the social and “civilizational”sphere.The Report was based on the materials published in the three volumes of the publicationWizja przyszłości Polski – Studia i Analizy [A Vision of Poland’s Future—Studies and Analyses], vol. 1: Społeczeństwo i państwo [Society and State], vol. 2: Gospodarkai środowisko [Economy and Environment], and vol. 3: Ekspertyzy [ExpertStudies]. (shrink)

Szkolnictwo elementarne prowadzone przez parafie i zakony katolickie obrządku łacińskiego na ziemiach polskich przyłączonych do Rosji w latach 1772–1795 aż do reformy systemu edukacyjnego wprowadzonej w 1803 r. nie były kontrolowane przez władze państwowe. Prowadziły one działalność na podstawie dawnego prawa polskiego lub zgodnie z zasadami wywodzącymi się z tradycji staropolskich, akceptowanymi przez władze kościelne i rodziców posyłających dzieci na naukę. Jedyną instytucją nadzorującą były władze kościelne, które zbierały informacje o stanie szkolnictwa oraz starały się wpływać na plebanów i władze (...) zakonne, by organizowały szkoły elementarne przy każdej parafii i każdym klasztorze. Jesienią 1797 r. w niekanonicznej diecezji pińskiej funkcjonowało 147 szkółek parafialnych lub zakonnych. Szkoły te zorganizowano w 120 miejscowościach (72% ze 166 miejscowości, w których istniała świątynia parafialna lub zakonna nieparafialna). W porównaniu do stanu szkolnictwa elementarnego w ostatnich latach niepodległości Rzeczpospolitej liczba szkół znacznie wzrosła. Należy jednak pamiętać, że raporty z 1797 r. odnotowują każdą formę prowadzonego nauczania. W czasach Komisji Edukacji Narodowej nauczanie przy parafii i w klasztorach sierot i dzieci z ubogich rodzin, a także nauka prowadzona według starych wzorców traktowane byłyby jako nauczanie prywatne, nie szkoła formalna. Zwykle nie odnotowywano takich miejsc nauczania w spisach szkół. Jeśli za szkołę formalną działacze oświatowi uznawali tylko taką, której program pokrywał się z treściami zawartymi w elementarzu wydanym przez Komisję Edukacji Narodowej (nauka pisania i czytania, rachunki, katechizm i nauka powinności moralnych), to tak uczono tylko w 21 szkołach diecezji pińskiej (18%). Widoczne jest także trzymanie się przez duchowieństwo zasady, że szkoła elementarna, przeznaczona z zasady dla dzieci szlacheckich, powinna przygotowywać do nauki w szkołach wyżej zorganizowanych. Świadczy o tym prowadzenie w aż 47 placówkach nauczania języka łacińskiego (39%). W 140 szkółkach elementarnych rządcy parafii lub przełożeni zakonni odnotowali w raportach liczbę dzieci uczących się w szkołach. Jesienią 1797 r. w diecezji pińskiej uczyło się 1669 dzieci, w znakomitej większości chłopców. Do większości szkół uczęszczało kilku lub kilkunastu uczniów. Przeciętnie w szkole elementarnej diecezji pińskiej uczyło się wówczas 11,9 uczniów, czyli niewiele więcej niż w latach poprzedzających trzeci rozbiór Polski (wówczas średnio na szkołę przypadało 11,2 uczniów). Dziewczęta kształcono w 7 konwiktach prowadzonych przez zakony żeńskie, w których uczyło się 122 uczennic, według takich samych zasad jak w Polsce przedrozbiorowej. Wychowaniem i nauczaniem w nich zajmowało się 148 osób, 67 księży i zakonników oraz 81 pedagogów świeckich. Duchowni z zasady nie pobierali wynagrodzenia, uczyli bowiem w ramach obowiązków duszpasterskich. Nauczyciele świeccy za naukę w szkole byli wynagradzani przez plebanów, przełożonych zakonnych, rodziców, właścicieli ziemskich lub pobierali opłatę z funduszu kościelnego z tytułu posługi organisty lub kantora. Wynagrodzeniem za naukę mogła być pensja, dochody fundacyjne, akcydensy (opłaty okazyjne), użytkowanie ziemi ornej, sadu i ogrodu, opłaty uczniowskie, legaty pieniężne i naturalia. (shrink)

The paper examines Martha Nussbaum’s «Aristotelian Social Democracy», and in particular her appropriation of Aristotle’s political philosophy. The paper questions Nussbaum’s claim that Aristotle’s account of human nature and her capabilities approach are not metaphysical. It critically analyses Nussbaum’s egalitarian interpretation of Aristotle’s doctrine of distributive justice, laying out the primary reasons supporting the thesis that Nussbaum’s «Aristotelian Social Democracy» is incompatible with Aristotle’s non-egalitarian political philosophy.

The logic is rational. The logic is not external or independent of mind.

El presente trabajo, se avoca a determinar cuál es el status ontológico del principio de no-contradicción -(P -P). Rechazo que la exigencia que dicho principio implica, sea de naturaleza entitativa, es decir, que sea una dimensión constitutiva de los entes exteriores a la función racional de la mente humana. Afirmo que la exigencia que impone dicho principio, se reduce a ser nada más que una exigencia emanada de la humana mente racional, siempre que ésta participe como uno de los miembros (...) de la relación mente-objeto. (shrink)

This volume explores the principle trends and lines of division within comtemporary sociology, presenting arguments about the relative merits of the positions covered.

the purity of functionalism with mind may clash with a the need for .

To, co może interesować, w dramatopisarstwie Stanisława Wyspiańskiego „historyka-socjologa” zajmującego się ideami politycznymi dotyczącymi kwestii kondycji i perspektyw narodu w drodze ku niepodległości oraz narodu, dla którego nowoczesność jest warunkiem koniecznym żywotności w ramach ekumeny europejskiej, zawrzeć można w pięciu tezach. Są to tezy odzwierciedlające krytycyzm dotyczący „tego, co polityczne” i wskazujące na skłonność do pesymizmu antropologicznego. Teza pierwsza: Kompetencje merytoryczne i kwalifikacje moralne polskich elit politycznych stanowią problem społeczny, który obecny jest w dziejach państwa polskiego z dawien dawna. Próby (...) rozwiązania tego problemu nie powiodły się. Tym gorzej, że nie powiodły się w czasie, gdy naród polski znalazł się w sytuacji powinności „wybicia się na niepodległość”. Teza druga: U ludzi, którzy wchodzą w skład elity politycznej/kandydują do elity politycznej w narodzie polskim, silna skłonność do prywaty łączy się z silną skłonność do megalomanii. Często i gęsto wydzieranie swej „działki” z tego „postawu sukna”, jakim jest Polska, łączy się z autoreklamą umiejętności męża stanu i ofiarności sługi ludu. Teza trzecia: Dobór do elity politycznej i zmiany w jej składzie nie przebiegają wedle reguł, w których na miejscu pierwszym stawia się interesy i aspiracje narodu. Praktyki świadczą o posługiwaniu się nieodpowiednimi standardami i kryteriami. Teza czwarta: Amatorszczyzna socjotechniczna i powszechność posługiwania się demagogią, w połączeniu z brakiem myślenia strategicznego w mentalności i behawiorze ludzi polskiej elity politycznej, przynoszą niebywałe szkody staraniom o polską racje stanu. Teza piąta: Narodu polskiego nie można nazwać wspólnotą polityczną kierowaną przez odpowiednią/właściwą elitę. Jest to naród którego nauczycielami są liczni szarlatani, demagodzy, kombinatorzy polityczni – naród, który jest źle kierowany przez osobników, którzy nie nadają się do odgrywanych ról i naród, który nie potrafi zbuntować się i pro domo sua wyłonić z siebie elity alternatywnej, skutecznie dbałej o tożsamość i żywotność narodu jako wspólnoty politycznej w ramach ekumeny europejskiej. […]. (shrink)

Environmental scientists and engineers have been exploring research and monitoring applications of robotics, as well as exploring ways of integrating robotics into ecosystems to aid in responses to accelerating environmental, climatic, and biodiversity changes. These emerging applications of robots and other autonomous technologies present novel ethical and practical challenges. Yet, the critical applications of robots for environmental research, engineering, protection and remediation have received next to no attention in the ethics of robotics literature to date. This paper seeks to fill (...) that void, and promote the study of environmental robotics. It provides key resources for further critical examination of the issues environmental robots present by explaining and differentiating the sorts of environmental robotics that exist to date and identifying unique conceptual, ethical, and practical issues they present. (shrink)

Polish studies on the philosophy of British empiricism had various courses. Polish studies on Leibniz, Spinoza or Kant were quite advanced, but we know but little about the research on British empiricism. The achievements of the attempts of reconstructing the early reception are rather vestigial. The second part of the article presents early Polish studies into the philosophy of Bacon, Newton, Hobbes and Burke.

???? Wydawnictwo von Borowiecky : Red. naukowa: Bożena Listkowska, Artur Andrzejuk Drugi tom słownika polskich filozofów tomistycznych (obejmujący lata 1919–1945), kontynuatorów myśli św. Tomasza z Akwinu. Znajdziemy w nim biogramy oraz omówienia poglądów, a także recenzje i wspomnienia. Tom drugi poświęcony jest omówieniu filozoficznych dokonań: Michała Klepacza, Kazimierza Kowalskiego, Franciszka Kwiatkowskiego, Czesława Martyniaka, Konstantego Józefa Michalskiego, Jana Salamuchy, Franciszka Sawickiego, Jana Stepy, Antoniego Szymańskiego, Jacka Woronieckiego, Aleksandra Żychlińskiego oraz przebiegowi Międzynarodowego Kongresu Tomistycznego, który odbył się w Poznaniu w 1935 r. (...) © Wydawnictwo von Borowiecky. (shrink)

Tekst stanowi krytyczne omówienie książki Jacka Migasińskiego W stronę fenomenologii niezjawiskowej, która jest doskonałym podsumowaniem współpracy polsko-francuskiej i realizuje jedną z najistotniejszych jej funkcji, czyli owocny dialog między badaczami z różnych krajów. Recenzowana książka jest kompetentnym komentarzem do tego, co dzieje się w fenomenologii francuskiej, a jej autor koncentruje się głównie na analizie tekstów Emmanuela Lévinasa i Maurice’a Merleau-Ponty’ego. Na książkę Jacka Migasińskiego składa się jedenaście esejów o rozmaitej fenomenologicznej tematyce: znajdziemy w niej problematykę intersubiektywności, czasu, afektywności i próby budowania (...) dyskursu perfomatywnego w fenomenologii na przykładzie filozofii Lévinasa. Tytułowe określenie „fenomenologia niezjawiskowa” oznacza odsłonięcie najgłębszych źródeł sensu władającego każdym z penetrowanych obszarów i obalenie dualizmów panujących w klasycznym myśleniu, ale także transgresyjność fenomenologii i jej skłonność do nadmiaru. To właśnie ta metoda, polegająca na testowaniu granic i na wykraczaniu poza nie w procedurze przelicytowywania tego, co może być źródłem fenomenów, wyznacza kierunek, w jakim według Migasińskiego zmierza dziś fenomenologia francuska. (shrink)

Polskie miasta wobec starości i starzenia siȩ Andrzej Klimczuk Magazyn Miasta:15--17 (2013) .